Kjarninn - 14.11.2013, Page 36

04/12 kjarninn STJÓRNMÁL
Í fyrstu grein þessa flokks var fjallað um nauðsyn þess
að hafa rétta strategíu í samskiptunum við Evrópu, þar sem
eru mikilvægustu útflutningsmarkaðir Íslands og nánustu
pólitísku samstarfsríki. Í annarri grein tók ég fyrir öryggi
landsins og mikilvægi þess að starfa stöðugt að því. Hér mun
ég greina nokkur helstu tækifærin fram undan í utanríkis-
málunum.
norðurslóðir nýtt forgangsmál
Við lok Kalda stríðsins fækkaði tækifærum Íslands til að not-
færa sér landafræðina, þar til nú þegar norðurslóðamál eru
komin í hringiðu alþjóðlegrar umræðu.
Á norðurslóðum er Ísland áhrifamikið ríki, eitt af átta sem
fjalla um helstu mál svæðisins og hafa boðið helstu efnahags-
veldum heimsins að borðinu. Þar situr Ísland með Banda-
ríkjunum og Rússlandi, Kanada og Norðurlandaríkjunum.
Það er mikið kappsmál að halda umræðunni þar og berjast
gegn því að ríkin fimm sem eiga að eigin mati landamæri að
norðurpólnum loki brýn viðfangsefni af í sínum hópi. Slíkt
hefur á köflum kostað mikla vinnu.
Íslenskir ráðamenn, aðrir en forseti Íslands, höfðu ekki
áður séð tækifærin í hinu nýja norðri, en hann hefur um
langt árabil ræktað samband á hæstu stigum austan hafs
og vestan til að styrkja stöðu Íslands á norðurslóðum. Þegar
Össur Skarphéðinsson varð utanríkisráðherra sá hann færi
til aukinna áhrifa og til að skapa ný tækifæri til framtíðar, og
setti mikinn kraft í norðurslóðamálin. Ráðherrann skrifaði
sjálfur upp áherslumál Íslands í tólf liðum og skilgreindi
norðurslóðir sem nýtt forgangsmál í íslenskri utanríkis-
stefnu.
Norðurslóðastefnan var samþykkt einróma á Alþingi og
hefur verið unnið markvisst eftir henni síðan og ný ríkis-
stjórn tekið upp á næsta stig með sérstakri ráðherranefnd.
Hér liggja mörg tækifæri. Til að þau nýtist Íslendingum sem
best þarf nokkurt kapp en eins og í öðru er það best með
forsjá.