Kjarninn - 13.02.2014, Blaðsíða 29

04/06 hEilBrigðismál
barn fyrir par eða einstakling og hefur fallist á fyrir með-
gönguna að afhenda verðandi foreldrum barnið eftir
fæðingu. Hefðbundin staðgöngumæðrun kallast það þegar
staðgöngumóðir gengur með sitt eigið barn í þeim tilgangi
að afhenda það erfðafræðilegum föður og hugsanlega maka
hans. Þegar staðgöngumóðirin hefur enga erfðafræðilega
tengingu við barnið og það er getið með glasafrjóvgun er
það kallað full staðgöngumæðrun. Í slíku tilfelli geta báðar
kynfrumur komið frá verðandi foreldrum.
Staðgöngumæðrun getur í sumum tilfellum verið síðasta
úrræðið fyrir par eða einstakling til að eignast barn. Þetta úr-
ræði getur verið kostaðarsamt, svo ekki sé talað um umdeilt.
Mikilvægt er að gera skýran greinarmun á því hvort um er að
ræða staðgöngumæðrun í velgjörðarskyni
eða í hagnaðarskyni.
Frumvarp á leiðinni í vetur
Ríkisstjórnin hyggst leggja fram frum-
varp í vetur um að leyfa staðgöngu-
mæðrun í velgjörðarskyni. Nefnd á
vegum velferðarráðuneytisins hefur verið að vinna að gerð
frumvarpsins. Samkvæmt síðustu þingsályktunartillögu um
staðgöngumæðrun verður lögð áhersla á að stíft eftirlit verði
með meðgönguferlinu, fyrir getnað og eftir fæðingu hjá bæði
staðgöngumóður og verðandi foreldrum.
Staðgöngumóðir sem gengur með barn í velgjörðarskyni
fær ekki greidd laun fyrir að ganga með barnið heldur er
allur aukakostnaður beintengdur við meðgönguna. Hluti
af ferlinu sem staðgöngumæður þurfa að fara í gegnum er
kostnaðarsamur, hormónameðferðir og tæknifrjóvganir eru
hluti af þessu ferli og þann kostnað bera komandi foreldrar.
hormónameðferð og tæknifrjóvgun
Soffía Fransiska Rafnsdóttir Hede, talsmaður Staðgöngu,
stuðningsfélags staðgöngumæðrunar á Íslandi, telur að
staðgöngu mæðrun í velgjörðarskyni sé úrræði sem Ís-
lendingar ættu vel að geta útfært á mannúðlegan hátt.
„Fyrst voru þau að hugsa
um að fara til Danmerkur en
svo fundu þau leið til þess
að gera þetta hér á landi.“