Kjarninn - 20.02.2014, Blaðsíða 9
03/06 neytendamál
Innanríkisráðuneytisins á umræddri gjaldtöku í febrúar 2012,
en hann hafði áður úrskurðað í sambærilegu máli árið 2005
um svokallað líkhússgjald fyrir geymslu á líkum í líkhúsi
KGRP í Fossvogi. Umboðsmaður taldi þá að engin heimild
væri í lögum fyrir slíkri gjaldtöku. KGRP ákváðu í kjölfarið
að hætta innheimtu gjaldsins og tilkynntu umboðsmanni að
það yrði ekki tekið upp aftur nema heimild fengist til þess í
lögum.
ólögmæt gjaldtaka að mati innanríkisráðuneytisins
Endanlegt svarbréf ráðuneytisins barst ekki umboðsmanni
fyrr en ári síðar, 4. febrúar 2013. Í millitíðinni hafði ráðu-
neytið sent Biskupsstofu og Kirkjugarðaráði bréf þar sem
óskað var eftir rökstuðningi Biskupsstofu fyrir kirkjuvörslu-
gjaldinu, en í bréfinu til Kirkjugarðaráðs voru tekin af öll
tvímæli varðandi lögmæti gjaldtöku KGRP fyrir athafna-
rýmin í Fossvogi. Ráðuneytið komst að þeirri niðurstöðu að
gjaldtakan ætti sér enga stoð í lögum, og þá gilti engu hvort
umrædd þjónusta væri hluti af lögmæltri þjónustu eða ekki.
Í svarbréfi Innanríkisráðuneytisins til umboðsmanns í
febrúar 2013 var gjaldtakan vegna kirkjuvörslu sömuleiðis
metin ólögmæt. Að mati ráðuneytisins er kirkjuvarsla hluti
af kirkjulegri þjónustu samkvæmt lögum um stöðu, stjórn
og starfshætti þjóðkirkjunnar frá árinu 1997. Ráðuneytið
taldi sem sagt að um þjónustugjald væri að ræða sem engin
lagastoð væri fyrir.
Erfitt er að nálgast upplýsingar um hversu miklu kirkju-
vörslugjaldið hefur skilað sóknarkirkjum landsins í gegnum
árin. Samkvæmt lauslegum útreikningum Kjarnans, miðað
við fjölda látinna á hverju ári að jafnaði, gæti gjaldið hafa
verið að skila sóknarkirkjum á höfuðborgarsvæðinu hátt í
fimm milljónum króna á ári.
Vegna afstöðu Innanríkisráðuneytisins, að umrædd
gjöld væru ólögmæt, ákvað Umboðsmaður Alþingis að
aðhafast ekki meira í málinu. Hann óskaði hins vegar eftir
því með bréfi til Innanríkisráðuneytisins að hann yrði
upplýstur um hvernig ráðuneytið hygðist bregðast við því að