Sagnir - 01.06.1995, Page 67

Sagnir - 01.06.1995, Page 67
Ári síðar vék Steingrímur aftur að mannkynbótafræði í víðlesini bók sinni um heilsufræði. Þar segir hann að eftir marga ára reynslu í kynbótum dýra og jurta þyki fullsannað að erfðir og ætt- gengi fylgi fbstum reglum. I framhaldi af því segir hann: „Þegar þessi vísindagrein hefur náð meiri þroska er sennilegt að benda megi á óyggjandi ráð til að koma í veg fyrir margt erfðabölið."12 Sjá má að Steingrímur taldi að vísindagreinin væri ekki fullmótuð en engu að síður er sann- færing hans augljós. til fulls. En þá er menningarsögu vorri lokið“.13 Hins vegar telur hún bænda- fólkið, karla og konur, hafa bestu eigin- leikana og sjá borgunum stöðugt fyrir nýju blóði en ef spilling borgarmenning- arinnar næði út í sveitirnar myndu „frumkraftar mannkynsins" deyja út.14 Sveitasæla í stað borga Iðnaðarsamfélög voru talin fæða af sér al- menna fátækt og kjör þeirra fátæku leiddu svo til þess að fólk hrörnaði miðað illa við borgar- og iðnaðarsamfélög og það sem helst einkenndi skrif hans er ættjarðarsöngur, heitstrenging og hetju- dýrkun fornmanna.16 Skólar voru að hans mati afar mikilvæg uppeldisstofnun. Þótti honum nauðsynlegt að staðsetja þá í sveitunum því þannig mætti útiloka spillingu bæjanna og skaðlegar fýrir- myndirnar sem væru þar. Jónas lagði áherslu á að óhóf og iðjuleysi kallaði á úrkynjun og ráðlagt væri að skylda alla nemendur til erfiðisvinnu að minnsta kosti tvo tíma á dag. I einni grein sinni í Kynblönduð lágstéttarkona. Mikið kynblandaður glœpamaður Kvenréttindamál voru einnig til um- ræðu og fleiri en Steingrímur héldu því fram að konur væru að missa móður- hæfileikann. Árið 1915, sama ár og ís- lenskar konur fá kosningarétt, birtist þýddur fýrirlestur norskrar konur Huldu Garborg í Rétti, tímariti um félagsmál og mannréttindi. Hún hefur miklar áhyggj- ur af því að þróunin í kvenréttindamál- um í bæjunum verði til þess að konur af- neiti kveneðh sínu. Telur hún afleiðing- amar vera þegar komnar á flugskrið, „og munar með hverri kynslóð, ef eigi er rönd við reist, þangað til móðureinkunn- lr og ástarhneigðir kvenna eru dofnaðar við fýrri kynslóðir. Fólki varð að forða frá þessum örlögunum jafnvel þótt það kæmi niður á hagvextinum, líffræðileg rök voru mikilvægari.15 Hugmyndir um að hreina kynstofna væri að finna upp til sveita komu mjög til umræðu. Slikar hugmyndir féllu í góðan jarðveg á Islandi enda þorri landsmanna uppalinn í sveit. Jónas Jónsson frá Hriflu lét ekki sitt eftir liggja í umræðunni en rétt eins og margir aðrir samtímamenn hreifst af fræðum um mannkynbætur. Jónas var einn helsti leiðtogi þeirra afla sem vildu sporna gegn vexti þéttbýlis og hverskon- ar stóriðju í atvinnurekstri. Honum var Skinfaxa nefnir hann aldagamlar hug- myndir Lamarcks nokkurs um lögmál áreynslu og iðjuleysis. Samkvæmt þessum lögum er hveiju líffæri og lifandi veru, sem starfar, vinnur reynir á sig, innan hæfilegra takmarka, spáð þroska og langlífi að launum. En að sama skapi eru laun iðjuleysis, afturför, úrkynjun og út- dauði.17 „Yfirstéttimar“ áttu mesta hættu á að úr- kynjast vegna áreynsluleysis en „lágstétt- ir“ borganna vegna þrengsla, sólarleysis og af daunillu lofti. Niðurstaðan gat ekki SAGNIR 65

x

Sagnir

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Sagnir
https://timarit.is/publication/1025

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.