Dagskrá: tímarit um menningarmál - 01.01.1958, Page 57

Þórhallur Þorgilsson:
Albert Camus og Sísýfosar-
goðsögnin
Albert Camus er fæddur 7. nóvem-
ber 1913 í Mondovi, einni af þessum
borgum í Alsír, sem risið hafa og dafn-
að fyrir atorku hinna frönsku íbúa og
eru tengdar móðurlandinu svo sterk-
um ættarböndum, að þær virðast
jafnvel franskari en Marseille.
Faðir hans var ættaður frá Elsass,
stundaði handverk og algenga sveita-
vinnu, hann féll í fyrri Marne-orrust-
unni. Móðirin, spænsk að þjóðemi,
sá fjölskyldunni farborða með því að
taka að sér þá vinnu, sem til féll.
Camus varð líka sjálfur í uppvext-
inum að hjálpa til við öflun tekna
handa heimilinu og stundaði hann
ýmiskonar daglauna- og íhlaupastörf
jafnframt skólanámi, einnig á há-
skólaárunum. Honum verður annars
tíðrætt um kynni sin af fátæktinni,
sem aldrei mun þó hafa verið tiltak-
anlega sár, og Sartre, sem einu sinni
var vinur hans mikill, telur hann
ekki hafa af neinu að státa í því sam-
bandi:
— Það má vera, að þér hafið ver-
ið fátækur, en þér eruð það ekki leng-
ur; nú erað þér burgeis, eins og við
DAGSKRÁ
hinir . . . Og fátæktin hefur ekki falið
yður neitt sérstakt umboð . . .
Erfiðisvinnan hafði síður en svo
lamandi áhrif á námsþrek hans, þvert
á móti átti hann starfsorku aflögu til
kappsamrar þátttöku í íþróttalífi
stúdenta eftir að hann settist í há-
skólann í Algeirsborg, þar sem hon-
um sóttist greiðlega námið. Einn
kennara hans í heimspekideildinni var
Jean Grenier, maður, sem að veru-
legu leyti mótaði skoðanir hans og
glæddi hjá honum áhuga og aðdáun
á öndvegisritum forngrískra bók-
menta. Ritgerð hans til meistara-
prófs fjallaði um heilagan Ágústínus
og Plótínus hinn nýplatónska og
kenningar, sem ollu mestu róti í huga
hans. Um þær mundir háði hann
aðra baráttu. Hann var þungt hald-
inn af berklum um skeið, en hefur
tekist að vinna bug á þeim sjúk-
dómi.
— Eg er ekki snefill af heimspek-
ingi, segir Camus, mér er aðeins hug-
leikið að vita, hvernig manni ber að
lifa lífinu. Hann leggur sem sé áherslu
á, að siðræn sjónarmið skipti meira
55