Dagskrá: tímarit um menningarmál - 01.01.1958, Page 74

falla mjög vel bæði að efni og anda hennar.
Eg á bágt með að trúa því, að þessi geð-
þekka bók hljóri ekki vinsældir, hún er í senn
læsileg kennslubók í veðurfræði, safn svip-
mynda úr íslenzkri þjóðarsögu og antólógía
íslenzkra náttúruljóða.
Sigurður Þórarinsson.
Þykk bók þunnra kvæða
Sigurður Einarsson: Yfir blikandi liöf.
RangÆÍngaútgáfan, Reykjavík, 1957.
I fyrstu kvæðabók sinni, er út kom 1930,
lætur Sigurður Einarsson þess getið, að kvæð-
in séu öll ort á tímabilinu frá 15. apríl til 5.
nóvember sama árs. Skáldið virðist þá þegar
hafa verið haldið nokkru stolti yfir því, hversu
lljótvirkt það er um ljóðasmíði. Slík fljótvirkni
var þénanlegur eiginleiki, meðan yrkingar voru
hér útflutningsatvinnuvegur, sem ekki þurfti
að borga með. Vafalítið hefði Sigurður Ein-
arsson orðið afkastamikið hirðskáld í fornum
sið, ort drápur margtugar um garpskap smá-
kónga cg hlotið skikkju, fingurgull og góða
branda að launum. Oneitanlega er hann mikil-
virkur um ljóðagerð, þegar þess er gætt, að
hann hefur ýmsum öðrum störfum að sinna,
en afköstin eru mjög á kostnað vandvirkni, og
gætir þess enn meir en áður í síðustu Ijóða-
bók hans. Vera má, að oflofið um ljóðabæk-
urnar tvær næstu á undan hafi ýtt hér undir.
„Orðsnjallasti íslendingurinn, sem nú er uppi,“
reit V.S.V. í blað sitt. Ljóðin „skipa Sigurði
ótvírætt í meistaraflokkinn," skrifaði maður,
sem um langt skeið hefur vegið og virt til
styrkja pund vorra skálda. Vissulcga er lagleg
Ijóð að finna í báðum þessum bókum og nokk-
ur, sem margir munu sammála um að séu góð,
en í alltof mörgum gætir tilhneigingar til há-
stcmdrar mælsku, sem oft jaðrar við mælgi, og
ekki laust við, að sú mælgi sé stundum bland-
in nokkru steigurlæti.
I síðustu kvæðabókinni, sem Sigurður hefur
látið frá sér fara, eru færri góðkvæði en áður
til að vega móti léttmetinu. Hún er veiga-
minnsta ljóðabók hans til þessa. Bókin upp-
hefst með Skálholtsljóðum, en þau hlutu
hæstan prís hjá æruverðugri dómnefnd. Mun
þar hafa einhverju ráðið um, að þau virðast
allvel fallin til söngs. Ég hef satt að segja
ekki lesið önnur Skálholtsljóð til samanburð-
ar en ljóð Þorsteins Valdimarssonar rg voru
þau meira að mínum smekk, án þess ég væri
þó sérstaklega hrifinn af þeim. En fátt er hug-
lægara en Ijóðamat. Líklega eru hátíðaljóð
Sigurðar hvorki verri né betri en gengur og
gerist um slík Ijóð. Hátíðaljóð vcrða, með fá-
um undantekningum, hástemd glamurljóð,
sem fymast fyrr en dægurlagatextar.
Kvæðið um Sæmund fróða kann ég held-
ur ekki að meta. Ólíku skemmtilegri þykir mér
sú mynd, sem þjóðtrúin hefur gert af þeim
ráðkæna klerki. Kvæðin Alóana og Dúfan mín
eru, hreint út sagt, della. Til Svölu er mjög
snoturt ljóð, cinkum síðasta erindið:
Því veðrum sorfið, vangafölt og vindsvalt
und vetrarhjálmi skín
Island — og þetta eina land í veröld
er ættjörð þín
og ættjörð mín.
Gott Ijóð er einnig Hægt hnfgur sól. Bæði
þessi Ijóð eru stutt og skvaldri verður þar
ekki við komið. Kvæðið Kreppa er skeleggt og
minnir á þann Sigurð, er kcnndi sinn kveð-
skap við hamar og sigð. Sumarkveðja til ís-
lenzkra barna, ort undir áhrifum frá Þor-
steini Erlingssyni, myndi sóma sér vel í Sum-
argjöf eða Æskunni og er þetta ekki sagt
Ijóðinu til neins lasts. Tvö kvæði eru þarna
þýdd eftir Burns. Það fyrra snoturlega, það
síðara miður vel.
Kvæði það, sem bókin dregur nafn af, er
þróttmikið og með talsverðum glæsibrag. En
bezta ljóð bókarinnar er að mínu viti ljóðið
Fögur er jörðin í feigs manns augum. Annað
erindi þess er svohljóðandi:
Sem mjallhvítir svanir und haustmyrkum
himni
hópist á kyrra voga
og dragi mynd sína drúpandi vængjum
á dökka marar-gljá,
svo hópast saman og mætast í muna
minningar farinna daga
eitt andartak, eina ómælisstund
unz allt er liðið hjá.
Engan hef ég heyrt frýja Sigurði Einars-
syni vits, og ef hann mældi lélegustu ljóð sín
við þau beztu og drægi þar af réttar álykt-
72
DAGSKRA