Fréttatíminn - 02.05.2014, Page 32
Nautasmásteik að hætti ProveNce Daube ProveNçale
á
hugi minn á frönsku
og franskri menn-
ingu byrjaði mjög
snemma. Ég var svo
heppin að hafa Teit
Benediktsson sem frönskukenn-
ara í Menntaskólanum að Laugar-
vatni en hann var alveg einstakur
kennari. Hann talaði um París eins
og hún væri paradís á jörð svo öll
vorum við gjörsamlega heilluð og
vildum ólm fara til Frakklands og
læra betur frönsku,“ segir Sigríður
sem fluttist svo til Parísar eftir há-
skólanám, en þó ekki fyrr en eftir
tveggja ára búsetu á Haití. „Ég
kynntist manninum mínum Michel,
sem er franskur, í háskólanum en
við bjuggum bæði á stúdentagörð-
um Háskólans, Nýja garði. Sjálfsagt
kynntist ég honum vegna þessa
mikla frönskuáhuga en hann var
eini franski stúdentinn á þeim tíma.
En við sem sagt fórum að vera
saman og giftum okkur svo á Haití
eftir námið, því Marcel fékk vinnu
þar. 1970 flytjum við svo til Parísar
og þar hef ég verið síðan.“
Lærði að elda af tengda-
mömmu
Sigríður minnist matarins á
Haití, sem er undir frönskum og
afrískum áhrifum, en það var
ekki fyrr en hún kynntist franskri
tengdamóður sinni sem hún féll
algjörlega fyrir matargerð. „Ég
kunni ekkert að elda þegar ég kom
til Frakklands, bara alls ekki nokk-
urn skapaðan hlut. Ég hafði bara
aldrei haft áhuga á því, íslensk
matargerð var svo frumstæð á
þessum tíma. Fólk hafði alls engan
áhuga á mat, borðaði ekki til að
njóta heldur bara til að komast af.
Allt var svo einhæft og ekki verið
að nota nein krydd. En ég bara
varð að bjarga mér því ég var orðin
gift kona með heimili. Mér hafði
verið kennt sem krakka að ég yrði
að gera allt vel, svo ég bara ákvað
að reyna að elda almennilega. Og
ég lærði af tengdamömmu sem var
svakalega góður kokkur. Hún var
útivinnandi, með eigið fyrirtæki,
en eldaði alltaf mjög góðan mat
fyrir alla fjölskylduna, alla daga.
Hún var ótrúlega natin og þolin-
móður kokkur eins og franskar
konur voru á þessum tíma en þær
stóðu flestar í marga klukkutíma á
dag við að elda.“
Parísarfjölskyldan hætt að
borða saman
Sigríður segir tímana hafa breyst
og kokkana með. „Konur eru ekk-
ert að elda eins og þær gerðu. Fólk í
stórborgum hefur bara engan tíma
nú til dags til að elda góðan mat.
Parísardömur vinna allan daginn
og koma svo seint heim, jafnvel
Undirbúningur 30
mín, sólarhring fyrir-
fram, suða 4 klst
Fyrir 6 :
1200 g seigt nautakjöt,
200 g reykt flesk,
3 tómatar,
Appelsínubörkur,
Grænar ólífur,
Salt.
Í kryddlöginn þarf:
3 lauka, 4 hvítlauksrif,
2 stórar gulrætur í
sneiðum,
½ flösku af bragð-
sterku rauðvíni frá
Provence, sumir
nota hvítvín,
Timían, lárviðarlauf,
steinselju, 2
negulnagla,
Ólífuolíu, pipar.
Daginn áður útbúum
við kryddlöginn:
Skerið kjötið í bita,
leggið í í fallegan
steinpott eða leirpott
með rauðvíninu og
öllu kryddinu. Geymið
í kæli í sólarhring.
Snúið bitunum við
nokkrum sinnum svo
að þeir séu örugglega
í bleyti.
Daginn eftir tökum
við kjötið upp, þerrum
það og steikjum við
góðan hita í olíunni.
Setjum svo aftur í
pottinn með krydd-
leginum, berkinum,
afhýddum, niður-
skornum tómötunum.
Látum malla við
vægan hita í 4
klst. Setjum ólífur
í soðið. Berum
fram í pottinum
með kartöflum,
hrísgrjónum, eða
pasta, að hætti
Fransmanna.
Við drekkum
samskonar vín
og við notuðum í
pottinn.
Hamingjurík og heillandi matreiðsla
þegar börnin eru háttuð. Flest allir
eru með barnapíu og fæstar fjöl-
skyldur borða saman kvöldmat.
Þetta er svo stór borg að það fer
ofboðslega mikill tími í að fara á
milli staða. Áður fyrr borðaði fólk
heita máltíð í hádeginu en nú er
venjulega bara borðað létt salat í
hádeginu en svo er haft meira fyrir
matnum á kvöldin. Þá er borðað
mjög seint, um níu, eftir að börnin
eru sofnuð. Barnapían hefur þá
venjulega gefið börnunum eitthvað
einfalt að borða.“ Sigríður hefur
sjálf alið upp þrjú börn, en aldrei
notið aðstoðar barnapíu. „Aðstæð-
ur hafa verið þannig hjá mér að ég
hef alltaf verið heimavinnandi, svo
ég gerði bara gott úr því. Ég hef
alltaf lagt metnað minn í það að
elda góðan mat fyrir fjölskylduna
og finnst það bara sjálfsagt.“
Hamingjurík matreiðsla
„Það sem mér finnst svo stórkost-
legt í Frakklandi er hvað hrámetið
er fjölbreytt og gott. Það er lagt svo
mikið í að kaupa alltaf það sem er
ferskast hverju sinni svo matreiðsl-
an breytist algjörlega eftir árs-
tímum. Það sem er eldað fer alveg
eftir því hvað fæst á útimörkuð-
unum hverju sinni, svo matreiðslan
er allt önnur um vetur, sumar, vor
og haust. Þar að auki er hvert hérað
með sínar hefðir og rétti,“ segir
Sigríður en eitt af því skemmtilegra
sem hún gerir er að ferðast og prófa
nýja rétti. Hún segir Provance vera
í sérstöku uppáhaldi. „Provance er
alveg einstaklega heillandi hérað.
Það er svo fallegt þar og ilmurinn
af kryddjurtunum sem svífur yfir
öllu er svo góður, maturinn svo
bragðsterkur, loftið svo hlýtt og
sólin svo sterk. Matreiðslan er svo
sólrík og litsterk, svo heillandi og
full af hamingju. Manni líður svo
vel í Provance enda dreymir alla
Frakka um að flytja þangað. Mat-
reiðslan þar þykir samt ekki endi-
lega sú fínasta. Í Suðvestur-Frakk-
landi, Atlantshafsmegin nálægt
Bordeaux, er hún talin vera fágaðri.
Þar er til dæmis mikið um önd og
þar færðu bestu andalifrina. Svo
er mikill rjómi og smjör í Norður-
Frakklandi og besta nautakjötið er
á Normandí. Við erum svo heppin
að eiga sumarhús við Bretagna-
skagann og þar er sjávarfangið
alveg æðislegt.“
„Sælkeraflakk um Provance“ er
þriðja matreiðslubólk Sigríðar en
áður hefur hún gefið úr „Sælkera-
Sigríður Gunnarsdóttir er algjörlega heilluð af Provance. „Matreiðslan þar er svo
sólrík og litsterk, svo heillandi og full af hamingju“. Ljósmynd/Teitur.
Sigríður Gunnarsdóttir heillaðist af franskri matargerð þegar hún fluttist til Parísar fyrir meira
en 40 árum. Hún gaf nýverið út sína þriðju matreiðslubók, „Sælkeraferð um Provance“, þar sem
uppskriftum er fagurlega blandað saman við fróðleik um héraðið og ljósmyndir dóttur Sigríðar,
Silju Sallé. Uppskriftirnar eru bragðsterkar og sólríkar líkt og héraðið sjálft þar sem matreiðsla
hefur alltaf verið nátengd hamingjunni.
ferð um Frakkland“ og „Sælkera-
göngur um París“. Dóttir hennar,
Silja Sallé, hefur unnið bækurnar
með móður sinni og tekið allar ljós-
myndirnar. „Ég hef heyrt margar
sögur frá fólki sem ferðast með
bækurnar og það gleður mig af-
skaplega mikið. Ég talaði við konu
sem sagðist hafa gengið um París
með bókin mína og ferðast um
hverfin alveg eins og ég lýsti þeim,
keypt svo í matinn og eldað upp úr
bókinni. Hún var ægilega hrifin
og ég líka svo þetta er allt eins
skemmtilegt og hugsast getur.“
Halla Harðardóttir
halla@frettatiminn.is
32 viðtal Helgin 2.-4. maí 2014