Sveitarstjórnarmál - 01.12.1942, Qupperneq 16

38
S VEIT ARSTJ Ó R N AR M Á L
eigi að dyljast, að grundvöllurinn til
tekjuöflunar með útsvörum er hinn rétt-
látasti og róttækasti, sem völ er á.
Væri alltaf jafnað niður eftir anda lit-
svarslaganna, þyrfti eigi inn að sakast,
cn á því vill verða misbrestur. Útsvars-
lögin hafa sína galla, þau eru allt oi' laus
í höndunum og þurfa endurbóta við. Nið-
urjöfnunarnefndunum er gefið fullmikið
sjálfræði, svo að álagning hefur oft farið
eftir geðþótta einstakra manna á hverj-
um stað, en ekki föstum reglum, og við
því eru engar skorður settar, hversu
mikið má leggja á einstaka gjaldendur.
Margs konar reglur gilda hjá hinum
ýmsu sveitarfélögum, og engir tveir kaup-
staðir hafa sama „skala“, það ég liezt veit,
hvorki um útsvör á tekjur né eignir.
Það þarf því að setja i útsvarslögin, eða
með sérstakri reglugerð, er sveitarfélögin
koma sér saman um, ákveðinn útsvars-
stiga sameiginlegan, eins og sami stigi
gildir fyrir allt landið um tekjuskalt,
með misjöfnum persónufrádrætti.
Það er með öllu ófært, að gjaldendur
geti hent á, að þarna sé mun hærra eða
lægra útsvar á sömu tekjur, og menn geri
því jafnvel tilraunir til þess að telja sig
heimilisfasta um lengri tíma annars stað-
ar en í atvinnusveit, lil Jiess þar að kom-
ast hjá lögmætum gjöldum. — Sveitar-
félögunum her að gera sínar athuga-
senulir við útsvarslögin, því þau finna
hezt, hvar skórinn kreppir, þar eð af-
koma þeirra hyggist á útsvörum fyrst og
fremst. En árið 1938 voru álögð útsvör
um 8 milljónir króna til samans á öllu
landinu. Einnig verður að fást samræmi
i niðurjöfnuninni, á því eiga gjaldend-
urnir kröfu, og það er sveitarfélögunum
fyrir heztu.
Ég hef hér við höndina reglur niður-
jöfnunarnefnda í (i kaupstöðum landsins,
sem hafðar voru til hliðsjónar við álagn-
ingu útsvara árið 1941. Vænti ég, að regl-
ur þessar séu áreiðanlegar, en þær sýna
Ijóslega mikinn mun og misjafnan stíg-
anda i útsvarsstigunum. Er of langt að
skrifa langan samanburð, en ég læt les-
endurna um hann. — Þessar reglur tala
sínu máli um það, að hér er þörf sam-
ræmdari starfa við niðurjöfnun hjá
kaupstöðunum, meiri 1‘estu, sem setur
heildarsvip á útsvörin.
Utsvarsstigar við niðurjöfnun útsvara á einstakling'a árið 1941.
1. Utsvör á tekjur.
Nettó tekjur Neskaupstaður Sej’ðis- fjörður Akurej’ri Isa- fjörður Vestm.- ej’jar Reykja- vík
Fastl. menn Sjóm. og úlgerðarm.
Kr. Kr. Kr. Iír. Kr. Kr. Kr.
2 000 kr 80 70 95 65 80 50 50
3 000 — 180 140 195 195 180 150 100
4 000 320 250 310 340 360 280 200
5 000 — 500 375 445 500 585 450 300
7 000 — 910 650 780 865 1 085 910 600
10 000 — 1 590 1 100 1 425 1 525 2 030 1 900 1 200
12 000 - 2 080 1 450 1 885 2 040 2 825 2 700 1 650
15 000 — 2 870 2 010 2 600 2 925 4 175 3 900 2 400
20 000 — 4 265 2 985 3 990 4 700 5 415 5 900 3 800
25 000 - 5 760 3 740 5 460 6 850 8 800 7 900 5 300
30 000 — 7 355 5 150 7 065 9 375 10 915 9 900 7 000
40 000 — 10 845 7 595 10 530 14 875 15 415 13 900 10 500
50 000 — 14 735 10 315 14 225 20 375 19 900 17 900 14 000