Sveitarstjórnarmál - 01.08.1975, Blaðsíða 23

ar tölur um innheimtan skemmtanaskatt árið
1974 liggja ekki fyrir, en samkvæmt bráðabirgða-
yfirliti má ætla, að tekjur sjóðsins á því ári
reynist allt að 3,9 millj. króna. Samanlagt hafa
tekjur menningarsjóðs félagsheimila árið 1970-
1974 að báðum árum meðtöldum, numið um
11,5 milljónum króna.
Greiðslur úr sjóðnum hafa til ársloka 1974
verið sem hér segir:
Árið 1971 tæplega kr. 106.000,—
Árið 1972 rúmlega kr. 771.000,-
Árið 1973 rúmlega kr. 1.286.000,—
Árið 1974 tæplega kr. 1.060.000,-
eða samtals um 3.223.000,— krónur.
Það sem af er árinu 1975 hafa verið greiddar
úr menningarsjóði félagsheimila samtals
538.000,— kr., þar af um 463.000,— kr. vegna
starfsemi, sem fram fór á árinu 1974.
Ég hef rætt hér nokkuð ýtarlega um félags-
heimili og félagsheimilasjóð vegna þess, hve sú
löggjöf lagði þýðingarmikinn grundvöll að
auknu félags- og menningarstarfi í landinu og
að því er varðar menningarsjóð félagsheimila
þá var hann beinlínis stolnaður til þess að auð-
velda félagsheimilum að fá menningarlegt efni
til flutnings eða sýningar í félagsheimilunum.
Er þess fastlega vænzt, að sjóðurinn verði í vax-
andi rnæli góður stuðningur við félagsheimilin
til jiess að auka menningarstarfsemi þeirra.
Því er ekki að leyna, að jiað er stundum haft
á orði, að félagsheimilin leggi full mikið upp
úr jiví að afla sér fjár með vafasömu sam-
komuhaldi, jiai' sem drykkjuskaparóreglu gæti
verulega, en í svo til öllum reglum fyrir félags-
heimilin er tekið fram, að áfengi megi ekki hafa
þar um hönd eða Jiá, að tekið er fram, að um
jietta gildi ákvæði hlutaðeigandi lögi'eglusam-
þykktar. Vafalaust er jiað rétt, að allt of mikið
gæti ölvunar á samkomum í félagsheimilum, en
jrar er ekki félagsheimilunum fyrst og fremst
eða einum um að kenna, heldur hinu almenna
ástandi í landinu í Jiessum efnum. Hitt væi'i Jjó
æskilegt, að félagsheimilin og jiau menningar-
félög, sem að jieim standa, hefðu forystu um
siðabót í jiessum efnum.
íþróttir
Hér, eins og í flestum öðrum löndum, fer
áhugi manna á margs konar íþróttum vaxandi,
ekki einungis keppnisíþróttum, heldur e. t. v.
fyrst og fremst á íþróttum fyrir alla eða al-
mannaíþróttum. Island hefur að ]>ví leyti sér-
stöðu í afskiptum ríkisvalds af íþróttamálum, að
hér á landi munu einna fyrst, ef ekki fyrst hafa
verið sett sérstök íþróttalög, jiar sem lögákveðin
er skipulagður stuðningur við íjjróttastarfið í
landinu, sundskylda lögleidd og íjiróttaiðkanir
aðrar í skólum, komið á fót sérstökum sjóði,
íþróttasjóði, til stuðnings frjálsri íjiróttastarf-
semi í landinu, kveðið á um íjiróttakennslu og
skyldur hrepps-, bæjar- og sýslufélaga til jiess að
leggja endurgjaldslaust fram lönd og lóðir und-
ir íþróttamannvirki, sem styrkt eru úr íþrótta-
sjóði eða íþróttanefnd viðuikennir. Þá var með
lögunum stofnað embætti íjiróttafulltrúa, sem
er og hefur verið eins konar framkvæmdastjóri
íþróttamála, að jiví er til ríkisafskipta tekur, og
sérfræðilegur ráðunautur um þau mál, en
íþróttanefnd, sem skipuð er einum fulltrúa frá
Ungmennafélagi íslands, einum frá íjiróttasam-
bandi íslands og formanni, sem ráðherra skipar
án tilnefningar, annast úthlutun fjár úr
íþróttasjóði. l’ekjur sjóðsins eru fjárveitingar
Alþingis hverju sinni.
Áður en íþróttalögin voru sett árið 1940, voru
að vísu fyrirmæli um íþróttaiðkanir í lögum
um héraðsskóla, en ekki voru íþróttir skyldu-
námsgrein í öðrum skólum. Lagaákvæði um
próf leiklimi- og íþróttakennara, er verið höfðu
í gildi, voru færð til samræmis við hin nýju
íþróttalög. íþróttalögin voru síðan endurskoð-
uð árið 1956, en ekki fólst í þeirri endurskoðun
nein stórvægileg breyting á meginstefnu eða
meginefni laganna frá árinu 1940.
íþróttasjóður hefur oftast nær verið í fjár-
þröng vegna hinna miklu verkefna sinna og
gildir jiað sama um hann að þessu leyti og fé-
lagsheimilasjóð. Reynt hefur verið að afla fjár
til íjnóttastarfsemi, ]j. á. m. til íþróttasjóðs með
getraunastarfsemi, og eru í gildi lög um íslenzk-
SVEITARSTJÓRNARMÁL