Morgunblaðið - 31.12.2011, Qupperneq 30

30
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 31. DESEMBER 2011
Fólk í fréttum á liðnu ári
Flugeldasýningar eru ekki aðeins haldnar á gamlárskvöld. Margt bar til tíðinda á á́rinu sem er að líða. Skiptust á sigraŕ og ósigrar á hinum ýmsu
vígstöðvum og stóðu margir í stórræðum. Sumir börðust við náttúruöflin, aðrir juku hróður Íslands á erlendum vettvangi. Allir lögðu hönd á plóg.
Stærsta flugeldasýning ársins hjá Rakel
Björnsdóttur verður ekki á gamlárskvöld í ár
heldur var hún í Frankfurt í haust.
„Þetta var fimm daga flugeldasýning,“ seg-
ir Rakel, aðstoðarverkefnisstjóri Sögueyj-
unnar, sem hélt utan um þátttöku Íslands á
bókastefnunni í Frankfurt í október.
„Þetta er búið að vera stórkostlegt ár fyrir
íslenskar bókmenntir og íslenska menningu
og listir. Þetta er stærsti útflutnings-
viðburður Íslands í menningu, sem tókst al-
veg sérstaklega vel. Undirbúningurinn stóð
yfir í þrjú ár og svo var hápunkturinn auðvit-
að á þessu ári en bókamessan sjálf stendur í
fimm daga,“ segir hún en Ísland var heið-
ursgestur að þessu sinni.
Starf Sögueyjunnar heldur áfram. „ Það
verður framhald á þessu, áframhaldandi
kynning á vegum Bókmenntasjóðs. Hann
verður styrktur enn frekar og tekur við okkar
starfi við að kynna bókmenntir erlendis,“ seg-
ir hún.
„Það voru rosaleg viðbrigði. Maður þurfti
að berjast við að detta ekki í neitt þunglyndi,“
segir Rakel um tímabilið strax eftir hátíða-
höldin í Frankfurt. „En það vissu allir að
þetta ævintýri myndi taka enda þarna. Núna
er bara tekið við þetta dæmigerða, frágangur
og uppgjör. Daglega lífið hefur sinn gang.“
Líka hátíð samskipta og samstarfs
Bókastefnan er hátíð lesturs en líka sam-
skipta. „Það þarf að passa upp á þessa kon-
takta sem búið er að safna saman og miðla
upplýsingum áfram til annarra,“ segir Rakel
um önnur störf sem hafa verið í hennar verka-
hring að undanförnu.
„Eins og við gerðum þetta vorum við með
þýska samstarfsmenn allan tímann. Við spurð-
um, hvað eigum við að koma með til Þýska-
lands? Hvað vilja Þjóðverjarnir fá? Það eru
þessi miklu samskipti þessara tveggja landa
sem síðan eiga eftir að dreifast út fyrir Þýska-
land. Þýskaland er stökkpallur fyrir bók-
menntir til annarra landa.“
Rakel er sjálf vel kunnug Þýskalandi. „Ég
er gift Þjóðverja og bjó á þessu svæði þar sem
bókamessan er haldin í þrjú ár. Það var svolít-
ið eins og að fara heim að taka þátt. Til að
byrja með í verkefninu töluðu allir sem að því
komu þýsku.“
Rakel er því að vonum ánægð með árið sem
var að líða. „Árið var tær „schnilld“!“ segir
hún undir þýskum áhrifum. ingarun@mbl.is
Fimm daga flugeldasýning
Morgunblaðið/Kristinn
Stórkostlegt ár Rakel Björnsdóttir er hér í hinum tilkomumikla íslenska sýningarskála á bóka-
stefnunni í Frankfurt í Þýskalandi, sem fram fór í ár.
Rakel Björnsdóttir, aðstoðarverkefnisstjóri Sögueyjunnar, hélt utan um þátttöku Íslands í bókastefnunni í Frankfurt
„Það er ekki nokkur vafi á að það eru störfin fyrir stjórn-
lagaráð sem standa upp úr á árinu,“ segir Salvör Nordal,
forstöðumaður Siðfræðistofnunar sem var einnig for-
maður stjórnlagaráðs fyrr á árinu. „Störfin fyrir stjórn-
lagaráðið ber hæst í ár enda lunginn af árinu sem fór í þá
vinnu, undirbúning og úrvinnslu. Þetta var gríðarlega
mikil áskorun, bæði fyrir okkur sem einstaklinga sem og
fyrir hópinn. Þrátt fyrir að verkefnið hafi verið mikil
áskorun þá lukum við því í sátt sem var mikilvægt fyrir
okkur og eins fyrir verkefnið, að það kæmist á næsta stig
og til þingsins. Núna er mikilvægt að eigi sér stað vönd-
uð umræða um tillögurnar.“
Salvör talar um að það hafi skipt máli að það næðist
sátt innan stjórnlagaráðsins um útkomuna. „Auðvitað er
það þannig í svona vinnu, og sérstaklega þegar við höfum
svona afmarkaðan tíma fyrir stórt verkefni, að það fá
ekki allir það sem þeir vilja. Fólk þurfti að slá af sínu
enda var þetta vitanlega samkomulag stórs hóps. Það
hefur staðið mjög lengi til að endurskoða stjórn-
arskrána, þó að endurskoðunin fari fram núna í ákveðnu
samhengi við atburði síðustu ára. Ýmsar atrennur hafa
verið gerðar í gegnum tíðina en þær hafa ekki tekist og
ég held að það sé mjög mikilvægt að við náum að ljúka
endurskoðuninni á þann veg að breið sátt náist um
ákveðin grundvallaratriði. Við höfum skilað tillögunum
til þingsins og núna er það þingsins að taka við og ljúka
málinu.“
Undir okkur sjálfum komið
Aðspurð hvernig hún telji að næsta ár verði fyrir ís-
lenska þjóð segist Salvör vitanlega vilja vera bjartsýn.
„Ég held að við eigum að geta náð margs konar árangri
ef við viljum það og erum tilbúin að vinna saman. Mér
hafa verið hugstæð orð sem Thor Vilhjálmsson hafði eft-
ir Kjarval á þá leið að fólk sem aldrei lyftir neinu í sam-
taki verður aldrei þjóð. Það er lykillinn að því sem fram-
undan er. Við eigum að geta lokið þeim málum sem þarf
að ljúka en hvort það tekst er undir okkur sjálfum kom-
ið. Við eigum einnig að geta lært meira af reynslu und-
angenginna ára og þá finnst mér við hafa alla burði til
þess að vera bjartsýn á framtíðina. Ef við skoðum til
dæmis rannsóknarskýrslu Alþingis og kaflann um sið-
ferði og starfshætti er lögð mikil áhersla á það að ef tak-
ast á að byggja upp öflugra samfélag þurfi öll íslenska
þjóðin að draga lærdóm af hruni bankanna og tengdum
efnahagsáföllum og ekki sé eingöngu einblínt á þátt til-
tekinna einstaklinga. Ég held að það sé mikilvægt atriði.
Annað atriði sem við sem unnum 8. kaflann í skýrslunni,
sem fjallaði um siðferði og starfshætti, gerum að um-
talsefni er að það er of oft skortur á vönduðum vinnu-
brögðum. Vitanlega tekur langan tíma að breyta starfs-
háttum og laga ósiði og það er ekki við því að búast að
það gerist á einni nóttu eða nokkrum mánuðum. En við
þurfum virkilega að huga að því að vanda okkar vinnu-
brögð miklu betur heldur en gert hefur verið, til dæmis í
stjórnkerfinu og stjórnmálunum. Ég verð að viðurkenna
að það eru vonbrigði að sjá ekki mun meiri breytingar á
þessum sviðum, meiri vandvirkni og merki um fagleg
vinnubrögð. Þá er talsvert rætt í skýrslunni um þau
átök og kappræðu sem einkennt hafa íslensk stjórnmál
og skort á sjálfstæði löggjafans gagnvart fram-
kvæmdavaldinu. Því miður sjást ekki enn mikil merki
um breytingar í þessum efnum. Hér stöndum við
frammi fyrir stóru verkefni sem við þurfum öll að vinna
saman. Endurskoðun stjórnarskrárinnar er mikilvægur
liður í því.“
svanhvit@mbl.is
Morgunblaðið/Sigurgeir S.
Salvör Nordal: Við eigum alveg að geta lokið þeim
málum sem þarf að ljúka en hvort það tekst er aðallega
undir okkur sjálfum komið. Við eigum einnig að geta
lært meira af reynslu undangenginna ára.
Vonbrigði að sjá
ekki meiri breytingar
Salvör Nordal var formaður stjórnlagaráðs
„Ég fékk stórmeistaraáfanga á Evr-
ópumótinu og vegna þess að ég fékk
hann þar þá gildir hann eiginlega
sem tveir áfangar,“ segir Hjörvar
Steinn Grétarsson, 18 ára skák-
íþróttamaður, sem tryggði sér tvo
stórmeistaraáfanga á Evrópumóti
landsliða í Grikklandi sem haldið var
í nóvembermánuði s.l. En til að ná
stórmeistaratitli þarf alls þrjá
áfanga.
Óvæntur áfangi
Hjörvar Steinn segir áfangann
vera mikla viðurkenningu fyrir sig
sem skákíþróttamann og í raun hafi
þetta komið honum á óvart. „Þetta
er auðvitað alveg frábært og ég
bjóst engan veginn við þessu. Ég
var búinn að stefna að því að verða
stórmeistari fyrir tvítugt og reyna
að ná fyrsta áfanganum næsta sum-
ar.“ Stórmeistaraáfanginn kom hon-
um því skemmtilega á óvart m.a. í
ljósi þess að hann var ekki orðinn al-
þjóðlegur meistari á þeim tíma er
áfanganum var náð en að sögn er al-
gengast að menn hljóti alþjóðlegan
titil á undan stórmeistaraáfanga.
„Síðan kemur allt í einu stórmeist-
araáfangi og þá verð ég sjálfkrafa
alþjóðlegur meistari og nú er bara
að reyna að klára þetta næsta sum-
ar. Ég bjóst engan veginn við þessu,
ef ég á að vera alveg hreinskilinn.“
Vantar 30 ELO-stig
Næstu vikur og mánuðir verða
honum mikilvægir og stefnt er á
stífar æfingar svo landa megi titl-
inum. „Þetta er einmitt tíminn þeg-
ar menn byrja að staðna eða gefast
upp. Þetta er erfiði parturinn svo
það er bara að æfa mikið.“ Hann fær
næst tækifæri til að ná þriðja og síð-
asta áfanganum í mars þegar al-
þjóðlega skákmótið Reykjavík open
fer fram. Nái hann þeim áfanga má
þó búast við að hann verði ekki út-
nefndur fyrr en næsta sumar vegna
nauðsynlegs stigafjölda en Hjörvar
Steinn hefur nú 2470 ELO-stig en
krafist er 2500 stiga. „Þótt það virð-
ist vera smá tala þá eru það kannski
tvö til þrjú mót ef allt gengur vel.“
khj@mbl.is
Morgunblaðið/Kristinn
Skákíþróttamaður Hjörvar Steinn hefur náð ótrúlegum árangri að und-
anförnu og stefnir á titil stórmeistara. Til að svo verði þarf hann 30 ELO-
stig og einn stórmeistaraáfanga til viðbótar.
Einn áfanga frá
stórmeistaratitli
Hjörvar Steinn Grétarsson skákíþróttamaður