Morgunblaðið - 17.02.2012, Blaðsíða 4

4 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 17. FEBRÚAR 2012
BAKSVIÐ
Skúli Hansen
skulih@mbl.is
Lokafundi Íslands, Evrópusam-
bandsins, Noregs, Færeyja og Rúss-
lands um stjórn makrílveiða í Norð-
austur-Atlantshafi á árinu 2012 lauk í
Reykjavík í gær án árangurs en ekk-
ert samkomulag náðist á milli
ríkjanna. Makrílkvótinn sem Jón
Bjarnason, þáverandi sjávarútvegs-
ráðherra, ákvað í lok síðasta árs mun
því standa óbreyttur.
Í viðtali við Reuters sagði Maria
Damanaki, yfirmaður sjávarútvegs-
mála í framkvæmdastjórn ESB, að
skortur á samningsvilja af hálfu ís-
lensku og færeysku samningamann-
anna hefði leitt til þess að upp úr við-
ræðunum slitnaði.
Ótrúverðugar hótanir
Tómas Heiðar, aðalsamningamað-
ur Íslands í viðræðunum, vísar þess-
um ummælum Damanaki á bug. „Í
lok síðasta samningafundar, sem
haldinn var í Bergen í janúar, lagði
Ísland fram gagntillögu við sameig-
inlega tillögu ESB og Noregs. Við
væntum þess að ESB og Noregur
myndu svara okkar tillögu og urðum
fyrir vonbrigðum þegar fundurinn
hér í Reykjavík leið án þess að fram
kæmi ný tillaga frá þeim.“
ESB hefur áður hótað íslenskum
stjórnvöldum löndunarbanni en að-
spurður segist Tómas ekki hafa
áhyggjur af því að ESB fylgi eftir
þeim hótunum sínum. „Samkvæmt
EES-samningnum er heimilt að setja
bann við löndun erlendra fiskiskipa á
afla úr fiskistofnum sem samkomu-
lag er ekki um stjórnun á. Ísland og
Noregur hafa bæði ákvæði um slíkt
bann í sínum lögum og við gerum að
sjálfsögðu ekki athugasemd við að
ESB setji sams konar bann,“ segir
Tómas og bætir við að ljóst sé að að-
gerðir sem gangi lengra en t.d. við-
skiptatakmarkanir myndu brjóta í
bága við EES-samninginn, WTO-
samninginn og aðra alþjóðlega við-
skiptasamninga. Hann segir því að
hótanir um slíkar aðgerðir af hálfu
ESB séu ótrúverðugar. „Vonandi
dugar áframhaldandi öflug makríl-
ganga í íslensku lögsöguna næsta
sumar til þess að sannfæra okk-
ar viðsemjendur um réttmæti
þess hlutar sem við förum fram
á í samningaviðræðunum á
hausti komanda,“ segir Tómas,
aðspurður hvort hann telji
líklegt að málið leysist
þegar ríkin funda að
nýju í haust.
Ekkert samkomu-
lag á makrílfundi
 Ákvörðun um makrílkvóta frá því í fyrra stendur óhögguð
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Makríll Viðræðum um stjórn makrílveiða í Norðaustur-Atlantshafi á árinu 2012 lauk í gær án árangurs. Viðsemj-
endur greinir á um ástæður þess að upp úr samningaviðræðunum slitnaði. Ríkin munu funda aftur saman í haust.
Kristján Jónsson
kjon@mbl.is
Ferðafélag Íslands hefur á ný
brugðist hart við hugmyndum um
að virkja Farið þar sem það rennur
í Hagavatn sunnan við Langjökul
og segir að náttúruspjöllin yrðu
mikil, m.a. muni Nýifoss verða eyði-
lagður. Hefur félagið sent alþing-
ismönnum og sveitarstjórnarmönn-
um í Bláskógabyggð afrit af
harðorðu bréfi forseta þess, Ólafs
Arnar Haraldssonar, til Eyþórs
Arnalds sem er formaður bæjar-
ráðs Árborgar og mikill talsmaður
rennslisvirkjunar í Farinu.
Virkjunin verður ekki stór, gert
ráð fyrir um 20 MW en áhrifasvæð-
ið mun ná yfir Hagavatn, Hvera-
velli, Hrunamannafrétt og Gullfoss.
Sveitarstjórnir Bláskógabyggðar og
Hrunamannahrepps vilja að Haga-
vatnsvirkjun verði færð úr biðflokki
í orkunýtingarflokk í rammaáætlun
um virkjunarkosti á Íslandi.
Yfirborð Hagavatns lækkaði um
marga metra á fyrri hluta síðustu
aldar þegar Eystri-Hagafellsjökull
hopaði. Stuðningsmenn virkjunar
segja að með framkvæmdinni megi
hækka yfirborðið á ný, hefta þannig
sandfok af uppþornuðum botni
vatnsins og endurheimta gróður-
þekju í grenndinni.
En Ferðafélagsmenn segja að
þau rök að virkjun og lón með
stækkuðu Hagavatni muni draga úr
sandfoki á sunnanverðu landinu séu
léttvæg. Sandurinn eigi upptök sín
á miklu stærra svæði en lónið
myndi þekja.
Ferðafélagið hefur átt skála á
svæðinu í 70 ár, hefur látið smíða
alls fjórar brýr yfir Farið og gefið
út ýmislegt efni um svæðið.
Mikið verðmæti fyrir
ferðaþjónustu á svæðinu
„Eins og þú veist var lögð
áhersla á verndun Hagavatns og
nágrennis í rammaáætluninni og
hugsanleg virkjun þar sett í bið-
flokk en ekki framkvæmdaflokk,“
segir Ólafur Örn í bréfi sínu.
„Virkjanahugmyndir núna eru því
ekki í takt við þá vönduðu nið-
urstöðu. Þar liggja að baki rök um
einstakt náttúrufar, stórbrotna feg-
urð og verðmæti svæðisins fyrir
ferðaþjónustu nú og ekki síður í
lengri framtíð. Nægir að benda á
þá sívirku landmótun og umbrota-
sögu sem jarðfræðisaga svæðisins
geymir og liggur sem opin og að-
gengileg fræðslubók fyrir almenn-
ing. Jökullinn hefur ýmist hopað
eða hlaupið fram og frá 1700 hafa
orðið ein fimm stórflóð, síðast 1929
og 1939.
Allt hefur þetta skilið eftir sig
auðlæs ummerki og virkni sem ekki
á að grípa inn í heldur opna og
skýra fyrir nemendum, ferðamönn-
um og vera enn ein prýði Bláskóga-
byggðar.“
Virkjun í Farinu
fordæmd af
Ferðafélaginu
 Segir náttúruspjöll verða mjög mikil
Bergvatn Áin Farið rennur úr
Hagavatni og í henni er Nýifoss.
Áður rætt um virkjun
» Hugmyndir um Hagavatns-
virkjun hafa komið upp áður.
Árið 2007 kannaði Orkuveita
Reykjavíkur hagkvæmni þess
að virkja Farið.
» Andstæðingar virkjana-
hugmynda segja að rannsaka
þurfi svæðið mun betur.
» Svæðið er nálægt fjölsótt-
ustu ferðamannaleiðum í
byggð á landinu.
Kjartan Kjartansson
kjartan@mbl.is
Engin áform eru hjá bæjarstjórnum
Akureyrar, Kópavogs eða Reykja-
nesbæjar um að setja reglur um
samskipti trúfélaga og skóla líkt og
Reykjavíkurborg samþykkti í fyrra.
Drög að slíkum reglum verða líklega
lögð fyrir á fundi fræðsluráðs
Hafnafjarðar á mánudag.
Að sögn Gylfa Jóns Gylfasonar,
fræðslustjóra Reykjanesbæjar, hef-
ur ekki verið rætt um að setja reglur
af þessu tagi í bænum. Það sé líklega
eitthvað um það að prestar komi inn
í skólana og að börn fari í kirkju á
skólatíma en ekki hafi verið tekin
nein ákvörðun um að banna slíkt.
„Ég hef verið hlynntur góðu
samstarfi trúfélaga og skóla, það er
bara af hinu góða. Við verðum hins
vegar að fara varlega og gæta jafn-
ræðis á milli trúfélaga,“ segir Gylfi.
Hlín Bolladóttir, formaður sam-
félags- og mannréttindaráðs Ak-
ureyrar, segir að slíkar reglur hafi
ekki verið ræddar þar. Samfélagið
hafi ekki kallað eftir þeim og það
virðist ríkja sátt og samlyndi um
þessi mál.
„Mín sýn er sú að prestar geti
komið inn í skólana sem fagmenn
eins og aðrir en ekki með trúboð,“
segir hún.
Byrjað var að ræða breytingar
á samskiptareglum fyrir trúfélög og
skóla í Kópavogi fyrir jól að sögn
Erlu Karlsdóttur, fyrrverandi for-
manns jafnréttis- og mannréttinda-
ráðs bæjarins. Fyrr í þessum mán-
uði urðu hins vegar meirihlutaskipti
í bænum og er nýbúið að skipa nýjar
nefndir og ráð.
„Við höfum ekki haft í hyggju
að setja sambærilegar reglur við
þær sem eru í Reykjavík. Þetta er
væntanlega eitthvað sem lendir inni
á borði jafnréttis- og mannréttinda-
ráðs, nú þegar nýr meirihluti er tek-
inn við,“ segir Ármann Kr. Ólafsson,
nýr bæjarstjóri Kópavogs.
Samskiptareglur við trúfélög ekki
á dagskrá stóru sveitarfélaganna
Morgunblaðið/Ómar
Kópavogur Engin áform um sam-
skiptareglur vegna trúfélaga.
 Umræður um samskipti trúfélaga og skóla í Kópavogi fyrir meirihlutaskiptin
Gagnrýni Svía
» Svíar gera athugasemd í
nýrri skýrslu mannréttindaráðs
Sameinuðu þjóðanna við að
þjóðkirkjuprestar kynni börnum
kristna trú, oft án samþykkis
foreldra.
» Þeir leggja til að tryggt sé
að börn taki ekki þátt í trúar-
athöfnum sem takmarki trú-
frelsi þeirra eða foreldra þeirra.
„Að sjálfsögðu óttumst við að
viðvarandi ofveiði, sem allir að-
ilarnir bera ábyrgð á, hafi slæm
áhrif á stöðu makrílstofnsins en
þeir myndu allir tapa á því. Af
þessum sökum leggjum við
mikla áherslu á að aðilar nái
samkomulagi um framtíðar-
stjórnun veiða úr stofninum,“
segir Tómas Heiðar, aðspurður
hvort menn óttist ekki ofveiði á
makrílstofninum þegar ríkin
ákveða kvóta sitt í hvoru lagi.
Að sögn Tómasar lagði Ísland til
að allir aðilar drægju hlut-
fallslega jafnt úr veiðum
sínum í ár svo þær yrðu
sjálfbærar, þegar ljóst
varð að samkomulag
næðist ekki um skipt-
ingu aflaheimilda. „Því
miður féllust hinir að-
ilarnir ekki á tillöguna,“
segir Tómas.
Féllust ekki á
samkomulag
ÓTTAST ÁHRIF AF OFVEIÐI
Tómas
Heiðar
Hæstiréttur
dæmdi í gær
Birki Árnason í
fimm ára fang-
elsi fyrir að hafa
nauðgað konu á
útisalerni á
Þjóðhátíð í Vest-
mannaeyjum í
fyrra. Þá þarf
hann að greiða
henni 1,5 milljónir kr. ásamt vöxt-
um í miskabætur. Við ákvörðun
refsingar var litið til þess að eldri
dómur yfir Birki vegna nauðgunar
hafði ítrekunaráhrif og að árás
hans hefði verið mjög gróf og
ruddaleg.
Brot hans þótti sannað og var
hann sakfelldur fyrir brot gegn 1.
mgr. 194. gr. almennra hegning-
arlaga nr. 19/1940. Afleiðingar
brotsins þóttu augljósar. Þá var lit-
ið til þess að brotavilji Birkis hefði
verið einbeittur, enda gat honum
síst dulist að athafnir hans allar og
háttsemi gagnvart konunni voru
ekki með samþykki hennar.
Fimm ára fangelsi
fyrir nauðgun
Frá þjóðhátíð 2011.