Morgunblaðið - 09.03.2012, Síða 42

ingu og fram-
kvæmd ferming-
arveislunnar:
 Póstleggið boðskort á miðvikudegi ef ætl-
unin er að fá svar því það eykur líkurnar á að
kortið berist undir helgi og að viðtakendurnir
gefi sér tíma strax til að svara. Annars getur
dregist alveg gasalega að fá á hreint hverjir
komast og hverjir ekki.
 Skiptið frekar um fat á borðinu þegar klár-
ast af því en að fylla á það. Það er svo gasalega
stúlkur. Dömur klæða sig ávallt í takt við ald-
urinn,“ segir frúin og leggur áherslu á orð sín.
Skál í boðinu
Frú Kitschfríður er á því að áfengi megi
gjarna vera á boðstólum þó það sé fátítt í
seinni tíð. „Það er synd hvað lítið er veitt af
áfengi í fermingarveislunum nú til dags! Þetta
voru alltaf svo miklu skemmtilegri boð hérna í
denn. Ég gleymi því ekki þegar ég var með
sangríuna í fermingunni hans Badda míns og
tengdamamma rúllaði niður stéttina, hnegg-
hnegg! Og hættan er því sú í dag að ferming-
arveislur verði óhemjuleiðinleg boð, enda
gestalistinn yfirleitt aðeins ættingjarnir og
tóm skyldurækni,“ segir frú Kitschfríður og
hristir höfuðið. „En það verður einmitt mik-
ilvægara, þegar áfengið er ekki til að hjálpa til,
að setja á listann skemmtilegt fólk til að hressa
upp á boðið. Þá er hæfilegt að hafa einn veislu-
glaðan móti 4-5 ættingjum. Sjálf hef ég tekið
eftir að mér er gjarnan boðið einmitt til að
hressa gasalega upp á veislur, hnegghnegg.“
10 góð ráð fyrir
fermingarveisluna
Þar sem frúin er hafsjór hollráða fyrir allra
handa mannfagnaði varð ekki hjá því
komist að biðja hana um fáeinar
ráðleggingar sem flestir
ættu að geta nýtt sér
við skipulagn-
F
rú Kitschfríður Kvaran lætur sér
ekkert veislutengt óviðkomandi og er
því í essinu sínu þegar fermingartím-
inn gengur í garð. Þar sem hún er
með sjóaðri dömum bæjarins þegar
kemur að því bjóða heim lá beint við að fá holl-
ráð hjá henni ásamt sígildum uppskriftum fyr-
ir fermingarveisluna. Það stóð ekki á svörum
hjá frú Kitschfríði.
„Fermingarárstíminn er í agalegu uppá-
haldi hjá frúnni. Þá sigli ég milli boða með
svignandi veisluborðum og get á einu bretti
tekið út húshaldið og mannvænleika barnanna
á heimilinu,“ segir frúin glaðbeitt. „Fyrir utan
jólin eru fermingarnar auðvitað aðal-
húsmæðraprófin og ég veit að sumar hús-
frúr skjálfa á beinunum þegar ég mæti
á svæðið, hnegghnegg!“ Að mati frú
Kitschfríðar ættu veislurnar und-
antekningarlaust að vera haldn-
ar í heimahúsi. „Það er auðvitað
hneykslanlegt þegar fólk heldur
fermingarveislur í sal úti í
bæ, bendir barasta til þess
að húsmóðirin hafi eitt-
hvað að fela, segi ég.
Og það er ekkert að
því að hafa heilbrigt
keppnisskap!“ bætir hún við.
„Sjálf var ég með þrjátíu sortir í
boði þegar börnin mín fermdust og
útbjó allt kruðiríið sjálf, meira að segja 15
hæða kransatertu. Auðvitað fékk enginn að
fara heim nema hafa smakkað á öllum sort-
um.“ Sama gildir um fermingarförin, frú
Kitschfríður vill að húsmæður flíki eigin hæfi-
leikum á þeim vettvangi sem annars staðar í
undirbúningnum. „Fermingardressið á dótt-
urina saumaði ég sjálf úr gasalega lekkeru,
bleiku tafti og dragt í stíl á sjálfa mig. Hún var
með einhvern uppsteyt, stelpan, en mín þrosk-
aða smekkvísi fékk að sjálfsögðu að ráða. Al-
máttugur, hugsaðu þér hvernig það hefði verið
fyrir hana seinna að skoða fermingarmynd-
irnar af sér klæddri einhverjum gelgjulegum
tískugopa! Og jedúddamía hvernig sumar
mæðurnar eru til fara í veislunum nú til dags,
uppstrílaðar sjálfar eins og einhverjar tánings-
ólekkert að bæta á skítugan disk. Reynið frek-
ar að eiga aukasett af stóru diskunum í Máva-
stellinu, elskurnar.
 Ef kæla þarf drykki með hraði er ráð að
setja vatn í vaskinn, bæta við slatta af ísmolum
og matskeið af salti. Setjið flöskurnar út í
vaskinn og kælast þær mjög hratt á þennan
hátt, mun hraðar en í ísskáp og frysti.
 Nota má kælibox til að halda mat heitum.
Setjið heitan matinn í boxið (og sleppið að
sjálfsögðu kælikubbunum, hnegghnegg) og
lokið vel. Þá má einnig nota ísfötur til hins
sama og loka þeim með álpappír.
 Yfirfullur ísskápur vinnur ekki vel. Það sem
er aftast vill frjósa en það sem er framar verð-
ur ekki nógu kalt. Reynið að hafa alltaf pláss á
milli matvælanna til að kalda loftið geti
streymt um allan skápinn.
 Flikkið upp á hlaðborðin með því að setja
bókabunka undir dúkinn til að tylla matarföt-
unum á. Borðið verður svo miklu lekkerara og
ekki er verra að maturinn virðist meiri … gott
í kreppunni, hnegghnegg. Verið samt ekkert
að splæsa Laxness í þetta, stelpur, rauðar ást-
arsögur duga alveg.
 Munið að falleg framreiðsla skiptir sköpum.
Hefja má margan miðlungsréttinn upp á æðra
plan með fallegri umgjörð! Puntulegt stell, vel
pússað silfur, salatblöð og jarðarber geta
breitt með glans yfir fákunnáttu lítt reyndrar
húsmóður við eldamennskuna.
 Frystikistan er besta vinkona húsmóð-
urinnar. Byrjið snemma að baka það sem
geymist vel í frosti, eins og t.d. ostakökur sem
þola heilt ísaldarskeið í kistunni, marens og
litlar brauðbollur. En engar aðrar en þær
allra fimustu ættu að sjá sjálfar um
fermingartertuna til að verða sér ekki
til skammar í boðinu. Sjálf bakaði ég
15 hæða fermingartertu fyrir mín
börn.
 Vissuð þið að hægt er að pússa silf-
ur með bananahýðinu innanverðu? Gott
að vita ef silvóið klárast kvöldið fyrir ferm-
ingu!
 Gestir sem hafa falskar tennur ættu að gera
það upp við sig strax áður en þeir fara fyrstu
ferð að hlaðborði, hvort þeir ætla að hafa tenn-
urnar uppi í sér og borða róstbífið eða taka
þær út og fá sér brauðtertu. Það er agalega
ódannað að taka tennurnar úr úr sér í miðri
máltíð!
Sígildar uppskriftir frú Kitschfríðar
Að endingu féllst frúin á að deila með les-
endum fáeinum uppskriftum sem eiga það
sameiginlegt að hafa fyrir löngu sannað gildi
sitt, enda er Kitschfríður alfarið af klassíska
skólanum þegar veisluréttir eru annars vegar.
jonagnar@mbl.is
Frú
Kitschfríður
Kvaran og
fermingarnar
Þegar líður að fermingum er
ómetanlegt að fá hollráð hjá
reynsluboltum í skipulagningu og
framkvæmd hvers kyns manna-
móta. Þar er frú Kitschfríði Kvar-
an rétt lýst enda man hún tímana
tvenna í veilsuhaldi.
42 | MORGUNBLAÐIÐ
Brauðterta
„Það liggur gasalega beint við að gefa
uppskrift að brauðtertu fyrir ferming-
arblaðið, brauðterta er alltaf agalega sí-
gild. Því miður er þessi forna listgrein ís-
lenskra húsmæðra á hröðu undanhaldi og
er óðum að víkja fyrir alls kyns ólekker-
um tískuréttum á borð við húmmús og
svoleiðis gráleitt gums. Þessi uppskrift
er af fermingarstærð og óvenjuleg því
tertan er kringlótt – en við slíkt ráða nú
aðeins þær allra liprustu. Þið hinar ættuð
að halda ykkur við venjulega, ferkant-
aða.
10 egg 2 stórar dósir af majónesi
1 kg af rækjum
Arómat
2 hvít brauðtertubrauð – pantist í bakaríinu
2 dögum fyrr!
Rauð kokteilkirsuber
1 skinkubréf
½ gúrka
Steinseljugrein
Nokkrar sneiðar af reyktum laxi
1 askja af jarðarberjum
Gulrauð paprika
2 dósir af niðursoðnum ananashringjum
Affrystið rækjurnar og kreistið úr
þeim allt vatn. Harðsjóðið eggin og kælið
gasalega vel. Skerið 8 egg smátt og
hrærið saman við rækjurnar og aðra
majónesdósina. Kryddið með arómatinu
eftir smekk. Allt er betra með arómati!
Skerið skorpuna af báðum brauðum.
Staflið nú brauðsneiðunum upp á fal-
legan, kringlóttan disk þannig að 3 sneið-
ar myndi hvert lag og hæðirnar verði alls
5. Leggið þá botninn úr lausbotna,
kringlóttu formi ofan á og skerið eftir
honum þannig að tertan verði kringlótt.
Smyrjið nú rækjusalatinu milli brauðlag-
anna. Smyrjið afgangnum af majónesinu
utan á tertuna með sleikju og verið ekk-
ert að spara það. Gætið þess þó að skilja
eftir slatta til að setja í rjómasprautu til
að sprauta skrautkant á í lokin! Látið nú
hugmyndaflugið og smekkvísina ráða för
við skreytingarnar. Munið að það er
gasalega ósmekklegt að ofskreyta og al-
veg nauðsynlegt að huga vel að lita-
samsetningum. Þið getið haft myndina til
hliðsjónar. Laxasneiðunum rúllaði ég upp
í ægilega sneddí rósir sem gott er að
festa saman með tannstönglum og setti í
miðjuna. Takið eftir ananashringjunum á
hliðinni með kokteilberjunum í miðjunni.
Peruterta
„Peruterta er agalega klassísk í ferm-
ingarnar. Þessi uppskrift er frá henni
múttu, blessuð sé minning hennar, hún
var svo hrifin af fermingarveislum.
Fyrst bökum við tvo svampbotna og í
þá þarf:
4 egg
150 g strausykur
150 g hveiti
1 tsk. lyftiduft
Stífþeytið egg og sykur þar til þetta
púffar dægilega. Sigtið saman hveiti og
lyftiduft og blandið varlega við eggja-
hræruna með sleiku. Bakið þetta nú í 2
24 cm formum við 180 gráður í 20-25
mínútur.
Krem
50 g suðusúkkulaði
3 eggjarauður
4 msk. flórsykur
1 peli rjómi
Þeytið rjómann og setjið til hliðar.
Bræðið súkkulaðið í vatnsbaði og kælið
dulítið. Þeytið saman eggjarauður og
flórsykur, blandið súkkulaðinu varlega
við og að lokum rjómanum með sleikju.
Opnið stóra perudós og hellið safa yfir
neðri botninn. Smyrjið þriðjungi krems-
ins á sama botn. Leggið efri botninn ofan
á, hellið smávegis af safanum yfir og
smyrjið næsta þriðjungi þar ofan á. Að
lokum er peruhelmingunum raðað á lek-
keran hátt ofan á kökuna og síðasta
kremið látið hylja þá sem og hliðarnar.
Smurðar flatkökur
með hangikjöti
„Svoleiðis þjóðlegt lostæti er ómissandi
í hverja fermingarveislu og þarf vart að
gefa uppskriftina að því. En sannar fyr-
irmyndarhúsmæður myndu auðvitað
steikja kökurnar sjálfar!“
4 bollar hveiti, 4 bollar haframjöl, 1 bolli rúg-
mjöl, 1 tsk. salt, 1 msk. sykur, 1/2 tsk. natrón,
1 ketill af sjóðandi vatni
Vatnið er soðið og hellt yfir þurrefnin.
Hnoðið deigið strax og hafið góða
gúmmíhanska í dömulegum lit á hönd-
unum við verkið. Fletjið deigið þá út í
þunnar kökur og steikið á pönnuköku-
pönnu upp úr smjöri á báðum hliðum.