Helgafell - 01.03.1942, Page 35
ELDHNÖTTURINN OG ELDFJALLIÐ
21
sums staðar eirrauðar, akurreinar tylla
sér belti eftir belti upp eftir hlíðunum,
sem eru gráar hið efra og opna hér og
þar daladrögum leið inn í blámóðu
fjallanna að baki. Þar sem hlíðarnar
eru óarðar, virðist til að sjá sem stráð
sé yfir þær bláleitum hnullungum,
engu líkara en skúr grjóthagls hafi
gengið yfir. Ekki áttaði ég mig á því,
fyrr en í land kom, að þetta var kakt-
usgróður klappa og urða. Vel má vera,
að þessi þyrnigróður beri blóm á ára
festi, og þegar kaktus blómstrar, er
því líkast sem ilmi af steinum, það
gefur eldbragð í munn. En það eru
eldtungur jólastjarnanna frá greinum
trjánna í görðum og limgirðingum, á
litinn eins og maður hugsar sér gló-
andi hrauneðju, sem sóma sér bezt við
rætur eldbolsins slokknaða, er í æsku
sinni og manndómi bar blómkrónu bál-
andi hnattsálar.
í sumardýrð suðlægs janúarhádegis
nálgumst við þetta ljómaland, og það
er komið nón og vel það, þegar skipið
loksins leggst við taugar að hafnar-
garði Heilags kross (Sta. Cruz), en svo
heitir höfuðborgin á Teneriffa. Gufu-
hnoðrar með ströndum fram hafa bor-
ið vitni um, að enn logar eldur við
rætur. Hiti að ofan og ylur að neðan
og því engin furða, að runnar og tré
og blómabeð keppast um, hver mest
geti borið skrúðið og skrautlegast. Fag-
urlitir blómkrónanna, snæblikið frá
gígturninum, mildur sólarljómi af suð-
vestri, — sól og skýjatröf, er sá þung-
um, glitrandi skúrum yfir skyggðan
hafflötinn mitt í sólskininu.
Það er ekki og verður aldrei ofsög-
um sagt af fegurð og margfaldleik
jarðarinnar. En pálmar eru í raun og
veru hálffátæklegir til að sjá. Blöðin
minna á sumar tegundir hélurósa. Það
er eins og þau kæli hjartað. Pálmatrén
^ -
líkjast ekki þeim trjám, er teyga jarð-
vökvann fremur en mildi loftsins, —
þau eru líkust örvum, skotnum að
jörðunni í kaldkátum leik einhvers
staðar utan úr glæfragapi harkalegra
himinfláka. Innan um pálma sækir á
mann þorsti — og geigur.
Á hafnargarði Heilags kross eru
stórir hlaðar af gul-
um, norskum furu-
borðum og neftó-
baksbrúnni, þýzkri
svarðarmylsnu, en
þetta hvort tveggja
þarf til, ef ganga á
vel frá banönum
og tómötum. Það er þröngt fyrir
spænsku stúlkurnar, sem helzt þurfa
að ganga einar þrjár — fjórar, keðjað-
ar saman með mjúkum handleggjum,
og liða sig áfram innan um timburhrúg-
öldin og svarðarteningana, en mikið
má, ef guð vill. Og ekki eru þær allar
svartar, síður en svo, hvaðan sem ljósu
makkarnir og bláu augun bráhýru
kunna að stafa. Það verður bæjar-
stjórnin að gera upp við flytjendur fur-
unnar og svarðarins, ef hún sér sér það
fært. Annars er talið, að frumbyggjar
landsins, Guancharnir, hafi verið
bjarthærðir og hávaxnir, og enn sjái
þess merki víða um eyjarnar, að sú
manntegund sé ekki með öllu útdauð.
Svo ef til vill er þetta allt með felldu.
En ósköp eru þær annars frænkulegar,
táturnar litlu með hörgula og rauða
hárið, og ekki eru þær ólaglegar, enda
vita þær af því, allur skrokkurinn er á
iði, bara ef þær hreyfa fót. Og sjái
maður þær í opnu götugluggunum, á
leiðinni upp í bæinn síðar meir og
sé ekki að leyna eftirtekt sinni, þá er
nú baunað á mann og hverju skoti ætl-
að að hitta í hjartastað. Það fara um
mann kaldir og heitir straumar, en