Helgafell - 01.07.1943, Síða 52

í öndvegi prúðbúinn sjálfur þú sazt
og svalaðir metnaðardraumnum,
en alls ekki ráðið við öfgarnar gazt,
þótt öndverður berðist gegn straumnum.
Á lýðnum var andúð þín orðin svo megn,
að öreigum tóninn þú sendir,
þótt breytni þín vitnaði blákalt í gegn
þeim boðorðum, sem að þú kenndir.
En fólkið til bæjanna flytur sig enn,
er fátæklings úrræðin þrjóta,
og þar fara íslenzkir áhrifamenn
á undan og leiðina brjóta.
Nú hefur þú álnazt og hugsar ei neitt
um hyldýpi botnlausrar eymdar.
Þitt viðhorf til fátækra bænda er breytt
og bernskunnar hugsjónir gleymdar.
Já, voldugur maður, sem vinnur sín heit,
en víkur sér undan með lagi
og brosandi ekur um blómlega sveit
í bifreið af dýrasta tagi,
og hugsandi um fjármuni, heiður og völd,
er hraðvökur bifreiðin þýtur,
með dvergsmáum augum, sem oft eru köld,
á íslenzku bændurna lítur.----
Stefán Hörður Gnmsson:
Garaall fiskimaður
Sérðu, hvar hann Gvendur gengur,
grár og boginn, eins og kengur?
Forðum þótti hann fríður drengur,
fátt ber slíku vitni meir.
Frá gleði sinni og guði snúinn,
— glötuð barnatrúin —
löngu orðinn fótafúinn,
fatlaður og lúinn.
Fyrrum hann til fiskjar reri,
fengsæll þótti í hverju veri,
aldrei þó að efnum greri.
Auði safna fáir þeir,
sem til fanga á æginn ýta,
— eigin kröftum slíta.
Aðrir meira brenna og bíta,
betri kjörum hlíta.
Mislit gæfa er grönnum sniðin;
Gvendur fann, að dekkri hliðin
að lionum sneri, en út á miðin
ótrautt reri og þorska dró.
Krappa leiki löngum háði,
landi um síðir náði,
aftur veiðivolkið þráði,
veðurmerkja gáði.
Þeir, sem stýra báti á bárum,
bugast fyrr af lúa en árum.
Hinzta sinn, með hug í sárum,
hljóta þeir að koma af sjó.
Fór svo líka fyrir Gvendi:
fleytu á þurrt hann renndi,
kveðju i hljóði sjónum sendi,
— seltu í augum kenndi.
Verður nú að liggja í landi,
lötrar einn í fjörusandi.
Gamalkunnur giktarfjandi
gefur honum enga ró.
Ennþá man hann áratakið,
útróðurinn, færaskakið,
heyrir stundum hlunnabrakið,
hörkulegt og nakið.
Menn, sem lengi marinn sigla,
móti sorta brúnir ygla;
aldrei voðfelld værðarmygla
veikir þeirra hjartarót.
Engiun þó, er krafan kemur,
kaup við elli semur:
Sá, er afl sitt aldrei hemur,
endist hinum skemur.
Eins fór hér. Á úfinn sjóinn
enn er sérhver bátur róinn.
Alein gamla aflaklóin
er á rölti um fjörugrjót.
Enn er harka í brettum brúnum,
blik í svipsins þreyturúnum,
og þótt framar limum lúnum
Ijáist engin meinabót,
kjarkur ei með kröftum þrotnar,
kiknar eða brotnar:
Þó að heykist herðar lotnar,
lietjuskapið drottnar.