Helgafell - 01.10.1953, Qupperneq 7

PALL ÍSOLFSSON
5
Svo óvíst sem var um þetta ferðalag allt, var þó enn óvissara um
það, hvað við tæki að náminu loknu. Starfsvettvangur tónlistarmanna
var þá enn næsta þröngur hér á landi: organleikur við guðsþjónustur og
jarðarfaur, söngkennsla í almennum skólum, nokkrir kórar.
Ekki mun Páll, þegar hann fór að heiman, hafa haft glögga hug-
mynd um hvað mundi bíða hans í Tónlistarskólanum í Leipzig. En
hann var fyrirfram ákveðinn í því að koma sér þar undir handleiðslu
dr. Karls Straube, sem var um þessar mundir og lengi síðan frægasti
organleikari Þýzkalands. Þetta tókst von bráðar, og var þess þá skammt
að bíða, að framfarirnar gerðu vart við sig, enda sótti Páll námið af mesta
kappi. Aht dr. Straube á hæfileikum og kunnáttu hans kom skýrast
frarn í þvi, að árið 1917 valdi dr. Straube Pál úr fjölmennum nemenda-
Inópi sínum til þess að vera sér til aðstoðar við organleikarastarfið í Tóm-
asar-kirkjunni í Leipzig. Var Páll aðalaðstoðarmaður dr. Straube í tvö
ar> og staðgengill hans, meðan hann gegndi herþjónustu í lok heims-
styrjaldannnar. Staða organleikara í Tómasar-kirkjunni er ein mesta virð-
mgarstaða sinnar tegundar í öllu Þýzkalandi, enda sat í henni á sínum
tinia sjálfur konungur orgeltónlistarinnar, Joh. Seb. Bach. Er því ljóst,
að hinum unga Islendingi var mikill heiður sýndur, er hann valdist til
þessa starfs.
Á námsárum sínum var Páll jafnan hér heima á sumrum og hélt
þá oft orgeltónleika í dómkirkjunni. Þessir tónleikar heyrðu til stórvið-
burða í ísienzku tónlistarlífi á sinni tíð, enda alger nýlunda og hún ekki
af lakara tagi. Góðir tónleikar yfirleitt voru í þá daga sjaldgæfur hlutur,
°g að heyra hin voldugu orgelverk Bachs og annarra stórsnillinga flutt
bér í fyrsta sinn og það af ungum íslenzkum listamanni, sem hlotið
bafði uppeldi sitt hjá eftirmanm Bachs og á orgelbekk meistarans sjálfs,
ef svo mætti segja, varð ógleymanleg opinberun þeim sem þess nutu.
Páh mundi hafa reynzt auðvelt, að námi loknu, að tryggja sér góð-
ai stöður við sitt hæfi erlendis, og mun honum hafa staðið slíkt til boða.
bá hefði og legið beint við fyrir hann að gerast „umreisandi virtuós“.
bo hvonigt þetta freistaði hans. Heldur kaus hann að taka upp barátt-
Una ber heima, þótt hér væri í rauninni að engu að hverfa, nema óþrjót-
andi verkefnum á öllum sviðum vaknandi tónlistarlífs.
Það verður ekki bæði haft og sparað. Enginn mundi nú vilja óska
þess að neitt væri óunnið af þeim margvíslegu störfum, sem Páll hefur
^eyst af hendi hér heima. Þó mun margur harma það, að hann skuli
e ki hafa getað gefið sig að tónleikahaldi meir en orðið hefur, slíkur