Kjarninn - 17.07.2014, Blaðsíða 53

02/05 áliT
og einn einstaklingur tilheyri einum einstökum þjóðernis-
hópi. Loks er verið að tengja þjóðernishugtakið við öryggi
einstaklinganna og ýjað að því að hægt væri að koma í
veg fyrir átök á borð við þau sem nú eiga sér stað í Austur-
Úkraínu ef hver þjóðernis- og tungumálahópur hefði yfir
sínu „heimalandi“ að ráða. Rökrétt afleiðing
slíks hugsunar háttar er þjóðernishreinsanir og
kúgun minnihlutahópa.
Fyrir utan siðferðislega annmarka þessarar
nálgunar er hún órökrétt. Í síðasta manntali
Úkraínu frá árinu 2001 sögðust tæplega 40
prósent íbúa Donetsk-héraðs vera úkraínskir en
færri en helmingur þeirra sagði úkraínsku vera
móðurmál sitt. Í lok tíunda áratugarins voru
gerðar kannanir á tungumálanotkun í Úkraínu
þar sem á bilinu 15-23 prósent aðspurðra sögðust
vera tvítyngd á úkraínsku og rússnesku. Í sömu
könnunum sögðust 33-46 prósent landsmanna
aðallega notast við rússnesku í daglegu tali en 23 prósent
sögðust vera af rússnesku bergi brotin. Þessar tölur sýna að
orðræðurammi þjóðernis- og tungumálahópa heldur ekki
þegar fjallað er um átökin í Austur-Úkraínu; margbrotin sjálfs-
vitund íbúanna leyfir ekki slíka einföldun. Hann þjónar mun
frekar þeim tilgangi að réttlæta átökin og dylja það sem liggur
að baki deilunni, sem er hagsmunabarátta deiluaðilanna.
hagsmunir rússlands í úkraínu
Þó svo að Vladimír Pútín, forseti Rússlands, hafi látið þau
orð falla að hann telji upplausn Sovétríkjanna vera mestu
landfræðipólitísku hamfarir 20. aldarinnar verður að teljast
ólíklegt að markmið hans með íhlutun í Úkraínu sé allsherjar
endurskipulagning landamæra Austur-Evrópu. Innlimun
Krímskaga í Rússland í maí síðastliðnum er líklegast einstakt
atvik sem kom til vegna hernaðarlegs mikilvægis skagans
og tækifæris sem skapaðist í upplausnarástandi í kjölfar
sjálfskipaðrar útlegðar Viktors Janúkóvits, þáverandi forseta
Úkraínu, í byrjun árs.
„Engin sátt
ríkir um lausn
þessara deilna
en deiluaðilar
hreyfa ekki við
ríkjandi ástandi
og er því fjallað
um þessar deilur
sem frosin átök.“