Morgunblaðið - 22.03.2013, Blaðsíða 25

FRÉTTIR 25Erlent
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 22. MARS 2013
Vilhjálmur A. Kjartansson
vilhjalmur@mbl.is
EFTA-dómstóllinn komst að þeirri
niðurstöðu í ráðgefandi áliti sínu, sem
birt var á miðvikudaginn, að kröfur
norskra laga um greiðslu atvinnu-
leysisbóta stönguðust á við reglur
Evrópusambandsins um innri mark-
aðinn. Í fyrirspurn sem norskur
áfrýjunarréttur sendi EFTA-dóm-
stólnum var spurt um það hvort sú
krafa norskra stjórnvalda, sem fram
kemur í lögum, að þiggjendur at-
vinnuleysisbóta þurfi að vera staddir
í Noregi og hafa þar búsetu stang-
aðist á við reglur ESB. Niðurstaða
dómstólsins gæti orðið til þess að
norsk stjórnvöld þyrftu að greiða
fjölda farandverkamanna atvinnu-
leysisbætur, uppfylli þeir almenn
skilyrði til bóta.
Frá Svíþjóð til Noregs
Málið á uppruna sinn í dómsmáli
Svíans Stig Arne Jonsson en hann
hefur starfað með hléum í Noregi frá
árinu 1983. Þegar hann missti vinnu
sína árið 2008 fluttist hann aftur til
Svíþjóðar þar sem hann sótti hvort
tveggja um atvinnuleysisbætur og
skráði sig hjá sænskri atvinnumiðl-
un. Atvinnuleysisbætur eru hins veg-
ar lægri í Svíþjóð en Noregi. Vegna
starfa sinna í Noregi taldi Stig Arne
sig eiga rétt til bóta þar í landi en var
synjað um atvinnuleysisbætur þar
sem hann er hvorki búsettur í Noregi
né hefur þar viðveru. Álit EFTA-
dómstólsins sker því væntanlega úr
um hvaða rétt Stig Arne hefur en það
er í höndum norskra dómstóla að
meta álit dómstólsins.
Félagsleg réttindi til umræðu
Bjarnveig Eiríksdóttir, lögmaður
og eigandi á VÍK lögmenn, segir um-
ræðuna um félagsleg réttindi vera
mjög virka innan Evrópu og sífellt til
skoðunar. „Álit EFTA-dómstólsins
kemur inn á þá hlið málsins að al-
mennt séu ekki gerðar ófrávíkjanleg-
ar kröfur eins og fjallað er um í
norska málinu,“ segir Bjarnveig en
bendir á að skoða þurfi hvert mál fyr-
ir sig. Spurð um það hvort álit EFTA
dómstólsins hafi áhrif á Íslandi segir
Bjarnveig að þar sem íslensku lögin
séu sambærileg þeim norsku þá verð-
um við að skoða okkar stöðu og jafn-
framt fylgjast með gangi mála í Nor-
egi.
Unnur Sverrisdóttir, forstöðumað-
ur stjórnsýslusviðs Vinnumálastofn-
unar, segir að fylgst verði með fram-
vindu málsins.
„Það eru sambærileg skilyrði hér
og í Noregi og álitið gæti því haft
áhrif hér á landi. Við sjáum hver nið-
urstaðan verður í Noregi og gerum
ekkert þangað til,“ segir Unnur.
Ströngum skilyrðum um greiðslu
bóta er víða beitt til að koma í veg
fyrir bótasvik en á nýlegum fundi
fjármálaráðherra í Evrópu var sér-
staklega rætt um misnotkun á bóta-
kerfum innan ESB og það sem kallað
er bótaferðamennska. Bjarnveig Ei-
ríksdóttir segir það vera hina hliðina
á þessu máli. „Ríki vilja auðvitað
tryggja að þeir sem leita sér bóta hafi
raunveruleg tengsl við viðkomandi
ríki en séu ekki einungis að leita í
bótakerfið.“
Mismuna eftir búsetu
 Norsk atvinnutryggingalög brjóta í bága við lög Evrópusambandsins
 Ekki má gera ófrávíkjanlegar kröfur um búsetu og viðveru bótaþega í Noregi
AFP
Noregur Jens Stoltenberg, forsætisráðherra Noregs, í heimsókn í Brussel.
EFTA-dómstóllinn
» Norsk lög eru ósamrým-
anleg lögum ESB um atvinnu-
leysistryggingar.
» Ekki má setja ófrávíkjanleg
skilyrði um búsetu og viðveru í
landi sem greiðir atvinnuleys-
isbætur.
» Álit EFTA-dómstólsins getur
haft áhrif á Íslandi þar sem
svipuð skilyrði eru á Íslandi og
í Noregi.
» Vinnumálastofnun mun
fylgjast með framgangi máls-
ins í Noregi áður en kröfum um
búsetu og viðveru verður
breytt hér á landi.
Áframhaldandi
uppbygging
landnema-
byggða Ísraela á
Vesturbakk-
anum er ekki
vænleg til að
tryggja frið milli
Ísraels og Pal-
estínu að sögn
Baracks Obama,
forseta Bandaríkjanna, en hann
lýsti þessari skoðun sinni á frétta-
mannafundi með Mahmoud Abbas,
leiðtoga Palestínu.
Ferð Obama til Ísraels og Palest-
ínu er að þessu sinni einungis til að
hlusta á sjónarmið beggja aðila að
sögn forsetans sem segist ekki
vera með friðartillögu í farteskinu.
Ástandið á svæðinu er mjög við-
kvæmt vegna átaka í Sýrlandi og
kjarnorkurannsókna Írans.
ÍSRAEL
Obama gagnrýnir
landnemabyggðir
Ísraela
Barack Obama
Yfirvöld í Mexíkó hafa farið fram á
það, að 130 mexíkóskir fornmunir
verði dregnir til baka af uppboði
sem ráðgert er á vegum Sotheby’s í
París í vikunni. Stjórnvöld í Gvate-
mala hafa sömuleiðis mótmælt því
að 13 þarlendir forsögulegir dýr-
gripir skuli vera á uppboðinu.
Stjórnvöld í Mexíkó og Gvate-
mala lýstu strax andstöðu sinni við
söluna og segja að ekki gangi að
einkasafnarar auðgist á kostnað
menningararfleifðar Ameríku.
FRAKKLAND
Uppboði á forn-
gripum í París
mótmælt
Dreifingaraðili
Hús verslunarinnar, Kringlunni 7 – har@har.is – s. 568 8305
Frábærar fermingargjafir
Hárburstinn
sem leysir
allar flækjur
VELECTA HÁRBLÁSARAR
NOTAÐIR AF FAGMÖNNUM
Losaðu þig við byrðina
- aðeins 350 grömm
HÁR