Morgunblaðið - 11.05.2013, Blaðsíða 33
UMRÆÐAN 33
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 11. MAÍ 2013
Ekki verður sagt,
að úrslit þingkosning-
anna hafi komið mikið
á óvart. Skoðanakann-
anir höfðu gefið
ákveðna vísbendingu
um það, sem verða
vildi. Það var t. d. bú-
ið að spá fyrir um
góða útkomu Fram-
sóknarflokksins eftir
að Framsókn hafði
samkvæmt skoð-
anakönnunum verið með óbreytt
fylgi, í kringum 12%, allt kjör-
tímabilið. Loforð Framsóknar um
að ætla að heimta fé af kröfuhöfum
þrotabúa bankanna og færa það
skuldsettum heimilum hitti í mark
og færði Framsókn mikinn fjölda
atkvæða. Segja má, að þetta hafi
verið eina kosningamál Framsókn-
arflokksins. Má vissulega gagnrýna
það, að gamalgróinn flokkur með
ákveðna hugmyndafræði skuli reka
heilar þingkosningar á einu kosn-
ingaloforði. Nú er eftir að sjá
hvernig Framsókn gengur að efna
þetta kosningaloforð.
Sjálfstæðisflokkurinn var einnig
með mikil loforð enda þótt þau
stæðust ekki samjöfnuð við loforð
Framsóknar. En Sjálfstæðisflokk-
urinn lofaði bæði skattalækkun og
skuldalækkun, þannig að skatta-
lækkunin ætti að ganga til greiðslu
inn á íbúðalán viðkomandi skuld-
ara. Framsóknarflokkurinn skar
sig þó úr varðandi veitingu mikilla
kosningaloforða. En Sjálfstæð-
isflokkurinn kom í humátt á eftir.
Hógvær loforð stjórnarflokk-
anna
VG sagði, að flokkurinn vildi
veita 50-60 milljörðum á næsta
kjörtímabili til eflingar heilbrigð-
iskerfinu, menntakerfinu og vel-
ferðarkerfinu. Hér er um að ræða
12,5-15 milljarða útgjaldauka á ári í
fjögur ár. Samfylkingin kvaðst vilja
færa þeim íbúðareigendum, sem
haft hefðu lánsveð, aðgang að fyr-
irgreiðslu samkvæmt 110% leiðinni
og veita þeim aðstoð, sem keypt
hefðu íbúð síðustu 2-3 árin fyrir
hrun. Miðað við hástemmd loforð
Framsóknar og Sjálfstæðisflokks
er hér um hógvær loforð að ræða.
Allt er í óvissu með það, hvort
Framsókn muni takast
að ná einhverjum fjár-
munum af þrotabúum
bankanna. Sennilega
fæst ekki úr því skorið
fyrr en eftir langan
tíma. Og ef einhverjir
fjármunir nást af
þrotabúunum fyrir ís-
lenska ríkið er eftir að
ákveða hvernig eigi að
ráðstafa þeim fjár-
munum.
Útkoma Sjálfstæð-
isflokksins í kosning-
unum var ekki góð
miðað við árangur flokksins á und-
anförnum áratugum. En hún var
nokkru betri en í kosningunum
2009. Útkoma stjórnarflokkanna
var mjög slæm. Samfylkingin beið
afhroð. Kjósendur voru greinilega
búnir að gleyma því hverjir báru
ábyrgð á hruninu. Þeir voru búnir
að gleyma hverjir komu bönkunum
í hendur einkavina, sem kunnu ekki
að reka banka en breyttu þeim í
braskfyrirtæki og settu þá á haus-
inn á skömmum tíma. Það var
frjálshyggja Sjálfstæðisflokks með
aðstoð Framsóknar, sem setti
bankana og efnahagslífið á hliðina.
Samkvæmt frjálshyggjunni mátti
ekki hafa neitt eftirlit með bönk-
unum. Allt átti að vera frjálst og
markaðurinn átti að leiðrétta sig
sjálfur. Þetta brást. Nú er spurn-
ing hvort innleiða á að nýju þessa
gjaldþrota stefnu.
Refsað fyrir svikin kosninga-
loforð
Kjósendur voru að refsa stjórn-
arflokkunum fyrir svikin kosninga-
loforð og fyrir lífskjaraskerðingu
krepputímans. Stjórnarflokkarnir
sviku loforðið um að koma á fyrn-
ingarleið við stjórn fiskveiða. Í stað
þess að innkalla kvótana á 20 árum
eins og lofað var og úthluta þeim á
ný smátt og smátt á réttlátan og
sanngjarnan hátt ætlaði ríkisstjórn
Samfylkingar og VG að afhenda
kvótakóngunum veiðiheimildirnar
til 20 ára og rúmlega það. Fyrir
það refsuðu kjósendur stjórn-
arflokkunum. Stjórnarflokkarnir
lofuðu þjóðinni nýrri stjórnarskrá.
Við það stóð stjórnin ekki. Fyrir
það refsuðu kjósendur stjórn-
arflokkunum. Stjórnarflokkarnir
lofuðu að standa vörð um velferð-
arkerfið og gæta hagsmuna aldr-
aðra og öryrkja. Við það stóðu
stjórnarflokkarnir ekki að fullu.
Kjör aldraðra og öryrkja voru
skert og lofað að afturkalla þá
skerðingu. Við það var ekki staðið.
Skerðing á kjörum aldraðra og ör-
yrkja frá 1. júlí 2009 var tímabund-
in. Það hlaut því að þurfa að aft-
urkalla þá skerðingu fyrir lok
kjörtímabilsins. Það var ekki gert.
Þess vegna refsa kjósendur Sam-
fylkingunni og VG.
Ekki á að refsa öldruðum fyrir
að vinna eða spara
Aðeins einn hluti kjaraskerð-
ingar aldraðra og öryrkja fellur úr
gildi í lok þessa árs, þ. e. hærra
skerðingarhlutfall tekjutryggingar.
En aðrir hlutar kjaraskerðing-
arinnar haldast í gildi. Mikill fjöldi
elli- og örorkulífeyrisþega missti
grunnlífeyri sinn við breytingu á
útreikningi grunnlífeyris. Þeir, sem
misstu grunnlífeyrinn, eiga að fá
hann á ný að öðru óbreyttu. Og
það verður að hækka frítekjumark-
ið vegna atvinnutekna aldraðra
strax. Einnig þarf að hækka frí-
tekjumark vegna fjármagnstekna
lífeyrisþega. Það á ekki að refsa
öldruðum fyrir að vinna og/eða
spara. Samfylkingin hefur áreið-
anlega tapað mörgum atkvæðum
aldraðra og öryrkja vegna þess
hvernig kjaramálum þeirra var
klúðrað. Það var svikist um að aft-
urkalla kjaraskerðinguna frá 1. júlí
2009. Það ákvæði laga, að lífeyrir
aldraðra og öryrkja ætti að hækka
í samræmi við breytingar á lægstu
launum var tekið úr sambandi og
svikist um að leiðrétta lífeyri. Það
er liðin tíð, að unnt sé að svíkja
kosningaloforð án þess að kjós-
endur svari fyrir sig. Það kom vel
fram í kosningaúrslitunum.
Kjósendur refsuðu
stjórnarflokkunum
Eftir Björgvin
Guðmundsson » Stjórnarflokkarnir
sviku loforðið um að
koma á fyrningarleið við
stjórn fiskveiða… rík-
isstjórnin ætlaði að af-
henda veiðiheimildirnar
til 20 ára
Björgvin
Guðmundsson
Höfundur er viðskiptafræðingur, for-
maður kjaranefndar Félags eldri
borgara.
–– Meira fyrir lesendur
NÁNARI UPPLÝSINGAR GEFUR:
Katrín Theódórsdóttir
Sími: 569 1105
kata@mbl.is
PÖNTUNARFRESTUR AUGLÝSINGA:
fyrir kl. 14 þriðjudaginn 21. maí.
Garðar og grill
Blaðið verður með góðum upplýsingum um
garðinn, pallinn, heita potta, sumarblómin, sumar-
húsgögn og grill ásamt girnilegum uppskriftum
SÉRBLAÐMorgunblaðið
gefur út glæsilegt
sérblað um
garða og grill
föstudaginn 24. maí
Sýningum lýkur í vor!
Miðasala 551 1200 | midasala@leikhusid.is
Bæjarhrauni 10 • Hafnarfirði • Sími 520 7500 • www.hraunhamar.is
JófríðarStaðavegur 19 - Hf.
- einBýli/tvíBýli
Nýkomið mjög fallegt tvílyft
einbýli með innbyggðum bílskúr
samtals ca 260 fm. Húsið skiptist
m.a. þannig. Efri hæð: Stofur,
eldhús, sjónvarpsskáli, 2-3 herb.
Baðherbergi. Svalir o.fl. Neðri
hæð: Bílskúr, mjög góð 2ja
herb.íbúð o.fl. Fallegur garður,
gróðurhús. Róleg, góð og frábær
staðsetning. Hornlóð. Útsýni.
Verð 53,9 millj.
Helgi Jón sölustjóri s. 893-2233
býður ykkur velkomin.
Opið hús sunnudaginn
12. maí milli kl. 13-14
Starfslaunasjóður
sjálfstætt starfandi fræðimanna
Umsóknarfrestur er til 6. júní 2013
Starfslaunasjóður sjálfstætt starfandi fræðimanna auglýsir eftir umsóknum um
starfslaun úr sjóðnum sem veitt verða frá 1. ágúst 2013.
Hlutverk sjóðsins er að styðja við starfsemi fræðimanna sem starfa sjálfstætt í sinni
fræðigrein. Rétt til að sækja um laun úr sjóðnum hafa höfundar fræðirita, fræðigreina,
handbóka, orðabóka og viðamikils upplýsingaefnis á íslensku.
Aðgangur að rafrænu umsóknakerfi á www.rannis.is.
Þar er jafnframt að finna reglur og leiðbeiningar sjóðsins.
Nánari upplýsingar veitir Hulda Proppé
hulda.proppe@rannis.is, Sími 515 5825
H
N
O
T
S
K
Ó
G
U
R
g
ra
fí
s
k
h
ö
n
n
u
n
Laugavegi 13, 101 Reykjavík,
Dunhaga 5, 107 Reykjavík,
sími 515 5800, rannis@rannis.is
www.rannis.is
Hlutverk Rannís er að treysta stoðir íslensks þekkingarsamfélags með stuðningi við rannsóknir,
nýsköpun, menntun og menningu. Rannís er náinn samstarfsaðili Vísinda- og tækniráðs. Rannís stuðlar
að þróun þekkingarsamfélagsins með rekstri samkeppnissjóða, aðstoð og kynningu á alþjóðlegum
sóknarfærum og samstarfsmöguleikum auk þess að að greina og kynna áhrif rannsókna, nýsköpunar,
menntunar og menningar á þjóðarhag.