Morgunblaðið - Sunnudagur - 02.06.2013, Side 44
44 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 2.6. 2013
S
varti dauði barst til Íslands áratugum
eftir að hann hafði herjað í Evrópu.
Fjarlægðarvörn pesta var mikil þá.
Flensurnar fara hraðar um núna og
gera ekki upp á milli farrýma eða
flutningsaðila. Íslendingar við tölvu
frétta jafnsnögglega um morðárás í bandarískum skóla
og óttaslegnir foreldrar barna sem stunda þar nám.
Nokkuð var slegið í nýjustu fréttir
Áður fyrr hylltum við okkar góðu kónga, Kristján eða
Friðrik eins og þeir voru númeraðir á hverjum tíma,
báðum guð að blessa þá og gefa langt líf og heilsu. En
stundum fór ekki hjá því að þessi fróma iðkun stóð
löngu eftir að hátignirnar sjálfar höfðu flust til fram-
búðar í hásali himnanna. Jafnvel svo seint sem á seinni
helmingi 19. aldar spurðist ekki lát Jóns forseta og frú
Ingibjargar heim fyrr en mánuðir voru liðnir.
Nýjustu tíðindi utan úr henni veröld voru því stund-
um orðin æði gömul þegar þau bárust út hingað. Þeir
þættir tilverunnar, sem Íslendinga skipti, ákvarðanir
eða atburði utan landsteina, fengu þeir ekki pata af
fyrr en eftir dúk og disk. Og það sem fréttist til
Reykjavíkur þurfti svo sinn tíma til að berast út til
fólksins, sem þá var flest annars staðar en í landnámi
Ingólfs.
Við þessu varð lítið gert fyrr en síminn kom um leið
og voraði í íslensku þjóðlífi, með heimastjórn og vax-
andi fullveldi. Ekki var hægt að afturkalla það sem
gert hafði verið í kóngsins nafni mánuðum saman að
honum dauðum og enn minni ástæða til að hafa
áhyggjur af gagnslausum traustsyfirlýsingum og
beiðni og bænum um að hið tigna lík mætti lifa lengi í
dýrð og hampa heilsu. Enda var litið svo á að hinn
nýnúmeraði kóngur hefði sjálfsagt notið góðs af því
bænakvaki öllu, enda var ekki nándar nærri eins langt
til himna frá Kaupmannahöfn og út til Íslands.
Það eru víða óuppgerðar sakir
En þessar vangaveltur tengjast uppgjörsmálum í ís-
lensku stjórnmálalífi eftir hinar sögulegu kosningar
hinn 27. apríl sl. Samfylkingin lítur nú helst út eins og
hús sem skýstrókur hefur farið óvænt yfir á stórri
sléttu. En þar sem ekki er sléttlendinu fyrir að fara hér
á landi og engar fréttir af skýstrókum leita aðstand-
endur Samfylkingarinnar nú annarra skýringa á þeim
ósköpum sem urðu.
Í upphafi var Samfylkingin sögð vera mynduð af Al-
þýðuflokki, Alþýðubandalagi, Kvennalista og Þjóð-
vaka, auk þess sem sagt var að „óháðir“ kjósendur
vinstra megin við miðju hefðu sótt þangað eftir sam-
einingu. Þarna voru því ekki neinar smáfylkingar á
ferð. En eftir útreið, sem Ólafur Harðarson prófessor
hefur sagt vera hina verstu sem stjórnarflokkur hafi
fengið í Vestur-Evrópu frá lokum seinni heimsstyrj-
aldar, er Samfylkingin orðin minni en Alþýðuflokk-
urinn var einn fyrir sameiningu allra þessara flokka.
Árni Páll, sem tók við tómu tvinnakeflinu frá
Jóhönnu, tveimur mánuðum fyrir kosningar, hefur
verið að velta fyrir sér hver sé undirrót þessa afhroðs.
Hann er hættur að fara með skrítnu setninguna úr til-
vitnanabókinni um að ekki skipti máli hversu smár
flokkur verði í kosningum. Stærð flokks fari ekki eftir
því hve mörg atkvæði hann fái, heldur því hversu stórt
hann hugsi. Sé þetta rétt, sem vel má vera, þá er Lýð-
ræðisvaktin enn stærsti flokkurinn. Hún var allt árið
með alla þjóðina á bak við sig og sínar fullyrðingar,
nema á kjördag, þegar hún virtist hafa brugðið sér frá.
Hún hugsaði rosalega stórt. Menn þurfa ekki annað en
horfa á „You Tube“ myndir af yfirvaktmeistara þess
flokks á netinu til að viðurkenna það.
Það rofar til og kannski ná menn áttum
Árni Páll hefur nú komist að þeirri niðurstöðu að Sam-
fylkingin hafi „misst sambandið við fólkið“. Þetta er
óneitanlega líkleg skýring og hefur Árni Páll kannski
komist að þessari niðurstöðu þegar hann loks hætti að
hugsa stórt og tók að horfa á kosningaúrslitin, sem nú
hafa legið fyrir í rúman mánuð. En það er ágætt að
Árni Páll Árnason sé þó kominn þetta áleiðis í leit sinni
að útskýringum afhroðsins. Hann er þó ekki enn með
neina tilgátu um hvers vegna Samfylkingin „missti
sambandið við fólkið“. Vonandi kemur að henni.
Kannski treystir hann sér ekki til að hugsa þá hugsun
til enda, að Samfylkingin hafi brugðist „fólkinu“. Mun
hann þora að horfast í augu við þá staðreynd að ríkis-
stjórn þeirra Jóhönnu og Steingríms (sem segist í við-
tali ekki hafa fengið mat dögum saman sl. kjörtímabil
og nefnd verið sett á laggirnar til að bæta úr því) var í
sífelldri aðför gegn hópum í þjóðfélaginu? Þau settu
helst mál á sína dagskrá sem líkleg væru til að hleypa
öllu í uppnám.
Sjálfur hafði Árni Páll brugðist svo í hlutverki sínu
sem viðskiptamálaráðherra, að þegar Jóhanna setti
hann út úr því ráðuneyti heyrðist hvorki hósti né stuna
úr þingflokki hans, né frá fólkinu, sem áður hefur verið
nefnt. Ekki hefur Árni sagt hver það var sem „missti
sambandið við fólkið“ fyrir hönd Samfylkingarinnar.
En böndin berast óneitanlega að formanninum,
Jóhönnu Sigurðardóttur. En ekki hverjum?
Sú klisja hefur lengi verið ígildi sannleiks að Jóhanna
Sigurðardóttir bæri hagsmuni þeirra, sem lakast eru
Hestlausir
sökudólgar
hökta á fund
Reykjavíkurbréf 31.05.13