Morgunblaðið - 29.08.2013, Side 19
FRÉTTIR 19Innlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 29. ÁGÚST 2013
Þórunn Kristjánsdóttir
thorunn@mbl.is
Gera má ráð fyrir að á annað
hundrað nýnemar séu að hefja
nám í ferðamálafræði til BS-prófs
í þeim tveimur háskólum á land-
inu þar sem hún
er kennd. Þar af
hafa um 90
skráð sig í Há-
skóla Íslands en
sú tala er með
fyrirvara um
endanlega
skráningu.
Einnig er boðið
upp á þetta nám
í Hólaskóla en
ekki fengust
upplýsingar um fjölda nýnema
þar.
Ferðamálafræði er tiltölulega
ung námsgrein innan HÍ. Árið
1998 voru kennd nokkur valnám-
skeið í ferðamennsku við Háskóla
Íslands sem m.a. nemendur í
landafræði sóttu. Námskeiðin
voru eftirsótt og ákveðið var árið
1999 að bjóða upp á diplómanám
til eins og hálfs árs. Árið 2001 var
boðið upp á nám til BS-prófs. Að-
sókn í námið jókst mikið eftir
hrun líkt og gerðist með margar
aðrar námsgreinar innan háskól-
ans.
Nokkuð jöfn ásókn hefur verið í
nám í ferðamálafræði við þessa
tvo háskóla síðustu fimm ár.
„Það varð sprenging í aðsókn
eftir hrun en þá var einnig tekið
við nemendum um áramót,“ segir
Guðrún Helgadóttir, deildarstjóri
ferðamáladeildar við háskólann á
Hólum. Hún bendir einnig á að
það hafi haft sitt að segja að á
þeim tímapunkti hafi umræðan í
samfélaginu mikið snúist um að
hvetja fólk til að mennta sig meira
og hart lagt að háskólunum að
taka við fleiri nemendum.
Fyrsta bókin um ferðamál
Á dögunum kom út bókin Ferða-
mál á Íslandi eftir þá Gunnar Þór
Jóhannesson, lektor við Líf- og
umhverfisvísindadeild Háskóla Ís-
lands, og Edward Hákon Huij-
bens, forstöðumann Rannsóknar-
miðstöðvar ferðamála.
Þetta er í fyrsta skipti sem tekið
hefur verið saman rit þar sem
fjallað er um ferðamál á Íslandi á
heildstæðan hátt.
Spurður hvort það skjóti ekki
skökku við þar sem greinin hefur
verið kennd til BS-prófs í tólf ár,
svarar Gunnar Þór því bæði ját-
andi og neitandi og vísar til þess
að greinin sé tiltölulega ung og í
örri mótun.
Í ritinu er m.a. ferðaþjónusta á
Íslandi sett í samhengi við ferða-
þjónustu í öðrum löndum og litið á
vöxt og möguleika greinarinnar í
fræðilegu samhengi.
Bókin miðast við almenna les-
endur þó að hún sé einnig ætluð
þeim sem hefja nám í ferðamála-
fræði á framhaldsskóla- og há-
skólastigi. Henni er skipt í þrjá
meginhluta sem hver um sig end-
urspeglar einstök áhersluatriði
sjálfbærrar þróunar, efnahag, um-
hverfi og samfélag.
Ósnortið land á krossgötum
„Ör vöxtur er í ferðaþjónustu
hér á landi og þar af leiðandi
liggja þar ótal tækifæri. Við þurf-
um að stíga varlega til jarðar og
spyrja: Hvert viljum við fara og
gefa okkur tíma til að vinna að
leiðum til framtíðar,“ segir Gunn-
ar Þór.
„Ferðamennska er flókin at-
vinnugrein. Það er ekki síst verið
að kaupa upplifun,“ segir Gunnar
og bætir við að Ísland sé í raun
ennþá mjög ósnortið land miðað
við mörg önnur lönd en nú standi
það ef til vill á krossgötum. Takast
þurfi á við úrlausnarefni eins og
dreifingu ferðamanna, gæðamál og
skipulagsmál. Þá segir hann lyk-
ilatriði að nálgast málefni ferða-
þjónustunnar á málefnalegum
grundvelli og kallar eftir upplýst-
ari umræðu um ferðamál.
„Við getum ekki leyft okkur að
tala í fyrirsögnum,“ segir Gunnar
og segir ennfremur að stjórnvöld
séu hægt og bítandi að átta sig á
mikilvægi þess að verja meiri fjár-
munum í rannsóknir á ferðaþjón-
ustunni.
Vaxandi áhugi á ferðamálafræði
Á annað hundrað nýnemar hefja í haust nám í greininni sem er í örri mótun Fyrsta heildstæða ritið
um ferðamál á Íslandi komið út Ótal tækifæri í ferðaþjónustu sem er flókin atvinnugrein
Morgunblaðið/RAX
Upplifun Ferðamenn við Skógafoss. Gunnar Þór
Jóhannesson
Fjöldi nemenda í ferðamálafræði
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
2008 2009 2010 2011 2012 2013
Fjöldi nýnema í ferðamálafræði við Háskóla Íslands
Fjöldi nemenda sem ljúka BS-prófi í ferðamálafræði
69
3739
45 55
22
71
29
87
46
98
„Aðsóknartölurnar end-
urspegla í raun samfélags-
umræðuna. Þegar nátt-
úruhamfarir verða, t.d. eldgos,
fjölgar nemendum til muna í
jarðfræði. Það er gott dæmi
um að það sem gerist í kring-
um ungt fólk verður til þess
að beina sjónum þess að
ákveðnum sviðum náms. Þetta
á við um ferðamálafræðina
þar sem ferðamannastraum-
urinn hefur aukist verulega,“
segir Anna Karlsdóttir, náms-
brautarstjóri í landfræði og
ferðamálafræði við Háskóla Ís-
lands. Anna segir að stór hluti
þeirra, sem hefja nám í ferða-
málafræði hafi jafnvel langa
reynslu af störfum á sviði
ferðaþjónustu. Hún bendir þó
á að taka þurfi tölurnar með
fyrirvara þar sem þetta sé
þriggja ára nám en langflestir
taki það á lengri tíma. „Það er
landlægur fjandi að fólk klárar
námskeiðin en ekki ritgerðina
í háskólanámi.“ Slíkt hafi þó
breyst til batnaðar síðustu ár
en auknar kröfur vinnumark-
aðarins um að fá fólk til starfa
sem hafi lokið við háskólapróf
ýtir undir að námi sé lokið á
tilteknum tíma.
Endurspeglar
umræðuna
ÁHUGI Á NÁMI