Morgunblaðið - 04.09.2013, Blaðsíða 4

4 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 4. SEPTEMBER 2013
Baldur Arnarson
baldura@mbl.is
„Markmiðið með yfirlýsingunni er
að sýna samstöðu hjá ráðherrahópn-
um í því að ýta við þeim þjóðum sem
helst geta látið hlutina breytast með
einhverjum hætti. Við teljum að með
því að senda þetta á formann
öryggisráðsins, hinn ástralska utan-
ríkisráðherra, séum við að leggja
áherslu á að öryggisráðið sé sá vett-
vangur sem er hvað mikilvægastur í
þessu,“ segir Gunnar Bragi Sveins-
son utanríkisráðherra.
Tilefnið er sameiginleg yfirlýs-
ing átta utanríkisráðherra Norður-
landanna og
Eystrasaltsríkj-
anna, svonefndra
NB8-ríkja, að
loknum fundi
þeirra í Visby á
Gotlandi í gær.
Gunnar
Bragi segir ein-
hug um að
öryggisráðið
verði að koma sér
saman um ráðstafanir vegna efna-
vopnaárásarinnar í Sýrlandi og „að
þeir sem beri ábyrgð á þessum voða-
verkum verði með einhverjum hætti
dregnir til ábyrgðar fyrir þau“.
Spurður hvort af þessu megi
skilja að ríkisstjórnin styðji hernað-
aríhlutun, ef sú leið verður sam-
þykkt, segir Gunnar Bragi að áður-
nefnd yfirlýsing feli á engan hátt í
sér slíka stuðningsyfirlýsingu.
Ban Ki-moon, framkvæmda-
stjóri SÞ, varaði í gær við hernaði í
Sýrlandi.
Spurður hvort makríldeiluna
eða önnur mál sem varða Ísland hafi
borið á góma segir Gunnar Bragi að
slík mál hafi ekki verið rædd. Auk
ráðherranna var Stefan Füle,
stækkunarstjóri ESB, á fundinum.
Segir Gunnar að staða ESB-
umsóknar hafi ekki verið rædd.
Sameiginleg yfirlýsing
þrýsti á öryggisráðið
 Utanríkisráðherrar NB8-ríkja samstiga í Sýrlandsmálinu
Gunnar Bragi
Sveinsson
Ingveldur Geirsdóttir
ingveldur@mbl.is
Sveitarfélagið Ölfus leggst gegn því
að nágrannar þeirra í sveitarfélaginu
Árborg fái að taka land í Ölfusi eign-
arnámi til vatnsöflunar. Í atvinnu-
vegaráðuneytinu liggur inni umsókn
frá sveitarfélaginu Árborg um eign-
arnám á um tólf hektara landi í hlíð-
um Ingólfsfjalls sem tilheyrir land-
areign Árbæjar I til V í Ölfusi.
Landið er í kringum núverandi
vatnsból sveitarfélagsins.
Málið hefur verið til umfjöllunar í
ráðuneytinu í hartnær tvö ár og er
búist við niðurstöðu í því fljótlega.
Árið 2010 skrifaði Árborg undir
samning við Flóahrepp og Lands-
virkjun um að Árborg skaffaði vatn
til Flóahrepps. Vatnsins hugðist Ár-
borg afla úr þriðja sveitarfélaginu,
sem er Ölfus. Samningurinn var
gerður áður en rætt var við eigendur
vatnsauðlindarinnar.
Landeigendur mótmæla harðlega
eignarnámsbeiðninni með þeim rök-
semdum að Árborg hafi ekki sýnt
fram á að skilyrði um almennings-
þörf séu uppfyllt, þá hafi sveitarfé-
lagið ekki reynt samningaleiðina til
þrautar og að andlag eignarnámsins
sé of takmarkað.
Ekki rétt aðferðafræði
Bæjarstjórn Ölfuss tók málið fyrir
á fundi í lok ágúst þar sem var sam-
þykkt bókun þess efnis að sveitarfé-
lagið legðist gegn eignarnámi Ár-
borgar. Í bókuninni er lögð áhersla á
að hin fyrirhugaða vatnsöflun fari
ekki fram nema á grundvelli samn-
inga við landeigendur á svæðinu. Þá
segir að það þyki í hæsta máta óeðli-
legt að Árborg ráðist í eignarnám á
landi í Ölfusi en standi á sama tíma í
vatnssölu til þriðja sveitarfélagsins.
Gunnsteinn R. Ómarsson, bæjar-
stjóri í Ölfusi, segir að miðað við öll
framlögð gögn og viðræður við land-
eigendur þyki bæjarstjórn Ölfuss að-
ferðarfræði Árborgar ekki vera sú
rétta. „Bæjarstjórn leggst gegn því
að þeim verði veitt heimild til að taka
þetta land eignarnámi,“ segir Gunn-
steinn. „Bæjarstjórnin hér er ekki að
leggja stein í götu Árborgar en vilj-
inn er til þess að þetta fari rétta leið
og menn nái í sátt og samlyndi að
virkja þetta svæði.“
Landeigendurnir eru tilbúnir til
frekari viðræðna við Árborg að sögn
Guðjóns Ármannssonar, eins af lög-
mönnum landeigendanna. „Það var
hins vegar dapurlegt að sveitarfélag-
ið Árborg skyldi krefjast eignarnáms
á landi umbjóðenda minna áður en
raunverulegar samningaviðræður
hófust. Eins og hér stendur á teljum
við útilokað að ráðuneytið fallist á að
skilyrðum eignarnáms sé fullnægt.“
Engin fordæmi eru fyrir sambæri-
legum málum að sögn Guðjóns þar
sem sveitarfélag reynir að taka land
eignarnámi sem tilheyrir öðru sveit-
arfélagi m.a. í þeim tilgangi að selja
það til þriðja sveitarfélagsins.
Vegna sama máls var sveitarfélag-
ið Árborg áminnt af Orkustofnun í
fyrra fyrir tilraunaboranir eftir
grunnvatni á landinu í heimild-
arleysi.
Vildu fá landið keypt
Í svari frá Sveitarfélaginu Árborg
segir að Árborg hafi á undanförnum
árum leitast eftir því við landeig-
endur að fá landið keypt. Samningar
um það hafi ekki tekist og því hafi
eignarnámsbeiðnin verið lögð fram,
hún sé í sínu ferli í atvinnuvegaráðu-
neytinu. Áðurnefndur vatnssamn-
ingur við Flóahrepp byggist ekki á
aðgengi að landinu, segir í svarinu
frá Árborg.
Ölfus leggst
gegn eignar-
námi Árborgar
 Árborg vill taka land í hlíðum Ing-
ólfsfjalls eignarnámi vegna vatnsbóls
Morgunblaðið/Sigurður Bogi
Ingólfsfjall Fjallið tilheyrir Ölfusi
en er í raun bæjarfjall Selfyssinga.
Ómar Friðriksson
omfr@mbl.is
„Ég skil þetta ekki vegna þess að það
er ekki liðið ár frá því að þau gerðu
síðustu launakönnun og þá var minni
[kynbundinn] launamunur hjá sveit-
arfélögum en hjá ríkinu. Ég hrein-
lega trúi því ekki að á einu ári hafi
þetta breyst þannig að allt í einu sé
orðinn meiri launamunur hjá sveit-
arfélögunum en hjá ríkinu,“ segir
Halldór Halldórsson, formaður Sam-
bands íslenskra sveitarfélaga, um
niðurstöður nýrrar launakönnunar
BSRB. Þar kemur fram að kynbund-
inn launamunur hjá sveitarfélögum
mælist nú 13,3% en 10,9% hjá ríkinu.
Halldór minnir á að sveitarfélögin
noti samræmt starfsmatskerfi. „Það
kerfi er algerlega blint á kyn fólks.
Það raðar fólki eftir starfsheitum og
þess háttar. Ég minni líka á að
Reykjanesbær hefur tekið þetta út
samkvæmt gögnum á launadeildinni
og fann ekki [kynbundinn] launamun.
Ég hef sagt það áður og segi það enn
að ég vil að hvert og eitt sveitarfélag
taki þetta út samkvæmt gögnum og
ef í ljós kemur að einhvers staðar er
launamunur vegna kynjanna á að út-
rýma honum fyrir fullt og allt,“ segir
Halldór.
Konur með að meðaltali
27% lægri laun en karlar
Niðurstöður kjarakönnunar
BSRB voru birtar í gær og sýna að
meðal fólks í fullu starfi hafa konur
innan bandalagsins að meðaltali 27%
lægri laun en karlar. Meðallaun
kvenna innan BSRB eru 346.724
krónur á mánuði en meðalmánaðar-
laun karla 474.945.
„Kynbundinn munur á heildar-
launum fólks í fullu starfi innan
BSRB mælist nú 11,4% samanborið
við 12,5% á síðasta ári. Nokkuð
breytilegt er hversu mikill kyn-
bundni launamunurinn mælist eftir
því hvort fólk starfar hjá ríki eða
sveitarfélagi. Þannig mælist kyn-
bundinn launamunur hjá sveitar-
félögum nú 13,3% en 10,9% hjá rík-
inu,“ segir í umfjöllun BSRB. Þegar
kynbundni launamunurinn á heildar-
launum hjá starfsfólki sveitarfélaga
var skoðaður sérstaklega sést að
hann hefur aukist frá árinu 2012 þeg-
ar hann var 9,7%. Kynbundinn launa-
munur á heildarlaunum ríkisstarfs-
manna hefur hins vegar minnkað á
milli ára, var 14,1% á árinu 2012 en
mælist nú 10,9% eins og fyrr segir.
Tekið er þó fram að mælingarnar eru
báðar innan skekkjumarka.
Í máli forsvarsmanna opinberra
starfsmanna hefur komið fram að
niðurstöðurnar nýtist í komandi
kjaraviðræðum.
Halldór segir að ekki eigi að vera
þörf á að taka fram í kjaraviðræðum
að jöfn laun eigi að vera á milli
kynjanna en það myndi þá felast í að
gerð yrði ítarleg úttekt á launamun
kynjanna. „Ég ætla ekki að halda því
fram að launamunur sé ekki til staðar
en það er eitthvað við þessar kann-
anir sem stemmir ekki við gögnin.“
Segir umskiptin
ótrúleg á einu ári
 Launamunur kynja mælist meiri hjá sveitarfélögum en ríki
Morgunblaðið/Eggert
Kynjamunur? Þrátt fyrir að starfsmatskerfi opinberra starfsmanna geri engan greinarmun á milli karla og kvenna
og eigi að vera blint á kyn mælir ný kjarakönnun BSRB 11,4% kynbundinn launamun hjá ríki og sveitarfélögum.
Kynbundinn launamunur
Þróun launamunar hjá
ríki og sveitarfélögum
%
30
25
20
15
10
5
Munur á meðallaunum hjá sveitafélögum
Kynbundinn launamunur hjá sveitafélögum
Munur á meðallaunum hjá ríki
Kynbundinn launamunur hjá ríki
Heimild: kjarakönnun BSRB
Ferðamálaskóli Íslands • www.menntun.is • Sími 567 1466
Opið 8-22
Hnitmiðað og skemmtilegt nám fyrir þá, sem vilja kynnast Íslandi í máli og myn-
dum. Námið er opið öllum þeim, sem áhuga hafa á að læra hverning standa skal
að leiðsögn erlendra og innlendra ferðamanna um Ísland.
Stuðst er við námsskrá menntamálaráðuneytisins um viðurkennt leiðsögunám.
Helstu námsgreinar:
• Helstu viðkomustaðir ferðamanna í máli og myndum.
• Saga landsins, jarðfræði, bókmenntir og listir, menningartengd ferðaþjónusta.
• Mannleg samskipti.
• Skipulagðar ferðir og afþreyingaferðir. Ritgerðarverkefni og margt fleira.
Leiðbeinendur eru þaulvanir leiðsögumenn og sérfræðingar á hinum ýmsu
sviðum.
Boðið er uppá dag- og kvöldnám, auk þess sem farið er í vettvangsferðir.
Umsögn:
„Síðasta haust hóf ég leiðsögunám við Ferðamálaskóla Íslands.
Námið fór fram úr mínum björtustu vonum. Ég hef ferðast mikið
um landið frá barnsaldri, en þrátt fyrir það öðlaðist ég nýja sýn á
landið í skólanum. Námið er hnitmiðað og að auki mjög
skemmtilegt, reyndar svo skemmtilegt að ég vil helst fá framhald-
snám. Þetta nám kemur mér að miklu gagni í starfi mínu sem
kennari og vonandi sem leiðsögumaður í framtíðinni“. Martha Jensdóttir
kennari.
- Nemendur geta að ná i loknu gengið í Leiðsögufélagið -
Hnitmiðað og skemmtilegt nám fyri þá sem vilja kynnast Íslandi í máli og myndum.
Námið er opið öllum þeim sem áhuga hafa á að læra hvernig standa skal að
lei sögn erlendra og innle dra fe ðamanna um Ísland.
-Flest stéttarfélög styrkja neme dur til náms.
-Nemendur geta að námi loknu gerst félagsmenn í Leiðsögufélaginu
Helstu námsgreinar:
- Helstu viðkomustaðir ferðamanna á Íslandi í máli og myndum.
- Mannleg samkipti, leiðsögutækni, hestar, fuglar og flóra. Framsaga.
- Saga landsins, jarðfræði, bókmenntir og listir, menningartengd ferðaþjónusta.
- Skipulagðar ferðir og afþreyingaferðir. Ritgerðaverkefni o margt fleira.
Leiðbeinendur eru þaulvanir leiðsögumenn og sérfræðingar hver á sínu sviði.
Boðið er uppá dag – og kvöldnám, auk þess er farið í fjölda vettvangsferða.
Umsögn:
Leiðsögunámið í Ferðamálaskóla Íslands bætti miklu við þekkingu mína á
landinu sem og sögu og menningu þjóðarinnar. Þessir þættir voru ofnir saman
á einkar áhugaverðan og skemmtilegan hátt og kryddað margs konar fróðleik
og frásögnum. Auk þess spannaði námið allt frá leiðsögutækni til laxveiðáa,
frá skyndihjálp til skógræktar og frá hvalafræðum til hverasvæða svo nokkuð sé
nefnt. Skipulag námsins var sveiganlegt en með ákveðnu aðhaldi stjórnenda sem
skapaði gott andrú sloft í þessum alþjóðlega hópi nemanda. Þessum tí a var
mjög vel varið hvort sem maður hyggur á fer aleiðsögn e a ekki.
LEIÐSÖGUNÁM
VIÐURKENNT STARFSNÁM AF ATVINNULÍFINU
Opið 8- 2
Magnús Jónsson
fv. veðurstofustjóri