Morgunblaðið - 20.02.2014, Qupperneq 12
12 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 20. FEBRÚAR 2014
Atli Vigfússon
Laxamýri
„Þetta er ofboðslega gaman en þetta
er fyrsti sægrái nautkálfurinn sem
ég fæ í mínum búskap,“ segir Ari
Heiðmann Jósavinsson, bóndi í Mið-
hvammi í Aðaldal, sem hefur ásamt
fjölskyldu sinni mikinn áhuga á ís-
lensku kúalitunum
Kálfurinn kom í heiminn í síðustu
viku og kom liturinn á honum heim-
ilisfólkinu á óvart. Hann hefur verið
nefndur Stáli og er í miklu uppá-
haldi, enda mjög gæfur og mann-
blendinn.
„Og það sem meira er, kálfurinn
er undan kúnni Nótt sem er með
nautsmæðradóm og nautsföðurnum
Stássa, þannig að hann er mjög vel
ættaður. Ég er búinn að láta vita af
honum og líklega verður hann skoð-
aður og metinn með tilliti til þess að
senda hann á Nautastöð Bænda-
samtaka Íslands til framhaldsrækt-
unar,“ segir Ari sem segist hafa beð-
ið eftir því að fá svona lit.
Ari er einn af ungu bændunum í
Aðaldal, en hann flutti í Miðhvamm
fyrir tæplega tveimur árum ásamt
konu sinni, Freydísi Önnu Ingv-
arsdóttur, og börnum, þegar þau
höfðu keypt bæði jörð og byggingar
til að hefja þar mjólkurframleiðslu.
Það er ekki létt fjárhagslega að
leggja út í kúabúskap, en fjölskyldan
er bjartsýn á framhaldið, sér-
staklega þar sem eftirspurn eftir
mjólkurvörum er meiri en búist var
við fyrir nokkrum mánuðum.
Sægráir gripir eru ekki á hverju
strái, en samkvæmt upplýsingum
frá Guðmundi Jóhannessyni hjá bú-
fjárræktarsviði Ráðgjafamiðstöðvar
landbúnaðarins töldust sægráar kýr
vera um 0,3%-0,4% kúastofnsins í
landinu ef litið er á kúaskoðanir á ár-
unum 2012 og 2013. Gráar kýr og
steingráar töldust nokkuð fleiri eða
u.þ.b. 0,7-0,8% af stofninum og hlut-
fallið er nokkru hærra í Eyjafirði og
Suður-Þingeyjarsýslu. Hér er því
um sjaldgæfan lit að ræða og því
ekki að undra að Ari og Freydís í
Miðhvammi hafi verið ánægð með að
fá þennan kálf þar sem kúalitirnir
heyra undir þeirra áhugasvið.
Stáli á mikla möguleika
Ljóst er að ekki er neitt öruggt í
því hvort kálfurinn fari á nautastöð-
ina því mjög margt þarf að athuga
áður en það er ákveðið. Nyt móð-
urinnar og bygging skiptir miklu
máli sem og kynbótamat nautsins og
hvort of margir einstaklingar sömu
ættar hafi verið í dreifingu í landinu,
en það er til þess að forðast skyld-
leikarækt. Eigi að síður á kálfurinn
mikla möguleika þar sem hann er vel
byggður og stór vexti. Ari segist
ekki hafa miklar áhyggjur af þessu
því ef kálfurinn stenst ekki dóminn
þá ætli þau hjónin að setja hann á í
eigin búi. „Hver veit nema hann
eignist þá nokkra kálfa hjá okkur
seinna meir,“ segir Ari og brosir um
leið og hann gefur Stála vænan sopa
af mjólk.
Morgunblaðið/Atli Vigfússon
Matartími Ari Heiðmann Jósavinsson gefur Stála sopa af mjólk. Sægráir nautgripir eru afar sjaldgæfir.
Gaman að fá grákálf
Bóndinn í Miðhvammi hefur beðið eftir því að fá svona lit-
an kálf Hefur verið nefndur Stáli og er í miklu uppáhaldi
Sægráar kýr eru oft nefndar í
þjóðsögum. Talið var að þær
hefðu gengið á land úr sjó og
reyndust hinir bestu gripir ef
þær náðust. Í Þjóðsögum Jóns
Árnasonar segir af Bjarna
sterka sem bjó í Breiðuvík við
Borgarfjörð í Múlasýslu. Í þoku-
veðri sáust þar sænaut á landi,
eigi færri en átján. Fór flokk-
urinn til sjávar og eftir þeim lít-
ill kálfur sem Bjarni náði áður
en sægripirnir hurfu í sjóinn.
Bjarni leiddi kálfinn heim í
Breiðuvík og reyndist kálfurinn
vera kvíga sem varð tuttugu
marka kýr og út af henni kom
hið besta kúakyn.
Þjóðsagnakýr
SÆGRÁIR NAUTGRIPIR
„Ég veit ekki hvað embættismenn
hjá borginni voru að ræða sín á milli.
En ég kom af fjöllum þegar þetta var
kynnt upphaf-
lega, svona stuttu
eftir kaup okkar á
lóðinni,“ segir
Ingi Guðmunds-
son, fram-
kvæmdastjóri
Landbakka, sem
á reit númer 2 við
Austurbakka 2,
um tillögu að
breyttu skipulagi
við Austurhöfn. Verði breytingarnar
samþykktar skerðist byggingarrétt-
ur á lóðinni um 4.500 fermetra, úr
15.500 í 11.000. Borgarráð staðfesti
tillöguna fyrir sitt leyti í desember
2013.
Landbakki mótmælir harðlega og
hefur áskilið sér rétt til bóta frá
borginni.
Hjálmar Sveinsson, varaformaður
skipulagsráðs, sagði í samtali við
Morgunblaðið á mánudag að ekki
væri tímabært að ræða um bætur og
að framkvæmdin hefði legið í loftinu
frá 2010.
Ingi bendir á að Landbakki hafi
keypt lóðina af Sítusi í mars 2013 en
Sítus sé í sameign Reykjavíkurborg-
ar og ríkisins. „Í kaupsamningnum
var sérstaklega tekið fram hvað ver-
ið var að kaupa. Við vorum að kaupa
15.500 fermetra af byggingarrétti á
skipulögðu svæði,“ segir Ingi. Af
hálfu Sítusar hafi aldrei verið rætt
um að áform væru um að breyta
deiliskipulaginu og sníða af lóðinni.
„Ef menn hafa vitað eitthvað meira,
þá hefði verið eðlilegt að taka það
fram,“ segir hann.
Staðan sé kúnstug. Landbakki
hafi keypt lóðina af Sítusi, sem sé að
stórum hluta í eigu borgarinnar.
Með deiliskipulagsbreytingunni ætli
borgin að minnka lóðina sem Land-
bakki keypti af Sítusi en bæta í stað
við lóð númer 6 við Austurbakka,
sem enn sé í eigu Sítusar „þannig að
segja má að borgin selji okkur
ákveðin verðmæti, ætli svo að taka
þau aftur og færa sér þau að hluta“,
segir hann. Enn sé þó ekki búið að
samþykkja breytinguna. „Við höfum
verið í viðræðum við borgina um
þetta mál, um skipulagið og þessa
skerðingu og annað slíkt. Það er ekki
komin niðurstaða,“ segir Ingi.
Landbakki er dótturfélag Land-
eyjar sem er í eigu Arion banka.
runarp@mbl.is
Ein lóð minnkar og önnur stækkar
Tillaga að breytingu á deiliskipulagi við Austurhöfn
1
2
6
5
Harpan
Geirsgata
Læ
kj
ar
ga
ta
Kalkofnsvegur
Byggingareitir skv.
eldra deiliskipulagi
Byggingareitir skv.
nýrra deiliskipulagi
Keyptu lóðina og
komu af fjöllum
Við sölu var ekki rætt um breytingar
Ingi Guðmundsson
Kjartan Kjartansson
kjartan@mbl.is
Utanríkisráðherra hefur lagt þrjá
nýja fríverslunarsamninga fyrir Al-
þingi. Samningar voru gerðir af
EFTA við Bosníu, Panama, Kosta-
ríka og Kólumbíu.
„Þarna er að bætast við sístækk-
andi net fríverslunarsamninga sem
Ísland gerir, ýmist í samfloti við
önnur EFTA-ríki eða eitt og sér
eins og í tilviki samningsins við
Kína sem fór í gegn á dögunum,“
segir Birgir Ármannsson, þingmað-
ur Sjálfstæðisflokks og formaður
utanríkismála-
nefndar Alþingis.
Íslendingar
hafa ekki átt
mikil viðskipti
við þessi lönd
hingað til en
Birgir telur engu
að síður mikil-
vægt að gera
slíka samninga
við sem flest ríki. Það sé í lang-
flestum tilvikum báðum aðilum til
hagsbóta.
„Þó að í þessum tilfellum sé um
að ræða ríki sem eru ekki mikilvæg
viðskiptalönd í dag þá vitum við
auðvitað aldrei hvar kunna að koma
upp tækifæri síðar,“ segir hann.
Á þriðja tug samninga
Unnið er að undirbúningi fleiri
fríverslunarsamninga á vettvangi
EFTA og nefnir Birgir sem dæmi
Singapúr og Malasíu sem séu virk í
alþjóðlegum viðskiptum, bæði í sín-
um heimshluta og á Vesturlöndum í
auknum mæli.
Auk þess er þegar í gildi á þriðja
tug fríverslunarsamninga við lönd í
Asíu, Afríku, Norður-, Mið- og Suð-
ur-Ameríku.
Aldrei að vita hvar tækifær-
in koma upp í framtíðinni
Þrír nýir fríverslunarsamningar lagðir fyrir á Alþingi
Birgir Ármannsson