Morgunblaðið - 20.02.2014, Blaðsíða 44

Morgunblaðið - 20.02.2014, Blaðsíða 44
44 FRÉTTIRErlent MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 20. FEBRÚAR 2014 að Úkraínumenn eigi að vera frjálsir að því velja aukin efnahagsleg tengsl við Evrópusambandið og Rússar eigi ekki að komast upp með það að knýja Úkraínumenn til þess að hætta við samstarfssamninginn með hótunum og refsiaðgerðum. Bandaríkin og ESB-löndin hafa boðist til að leggja fé af mörkum til að aðstoða Úkraínu ef stjórnin í Kænugarði samþykkir að hlíta skil- málum Alþjóðagjaldeyrissjóðsins. Janúkóvítsj hefur ekki viljað sam- þykkja skilmálana. Hvorki ESB-löndin né Bandaríkin hafa þó léð máls á því að bjóða betur en Pútín, meðal annars vegna ann- álaðrar spillingar í stjórnkerfi Úkra- ínu. Þeir óttast að peningarnir fari í vasa spilltra embættismanna og bandamanna þeirra í viðskiptalífinu. Pútín er viljugri en leiðtogar vest- rænu ríkjanna til að tefla djarft í baráttunni um Úkraínu og stendur betur að vígi vegna þess að hann get- ur krafist þess að landið greiði þegar í stað skuldir sínar við Rússland og rússneska gasrisann Gazprom. Vandséð er hvað vestrænu ríkin geta gert til að koma í veg fyrir greiðslu- þrot Úkraínu ef Rússar beita þessu vopni. Leiðtogar Bandaríkjanna og ESB-landanna hafa ekki verið á einu máli um hvernig taka eigi á deilunni um Úkraínu. Ágreiningur er einnig um málið milli aðildarlanda Evrópu- sambandsins. Fyrrverandi kommún- istaríki í Mið- og Austur-Evrópu, m.a. Pólland, vilja að Evrópusam- bandið taki upp harðari stefnu til stuðnings mótmælendunum í Úkra- ínu. Lönd á borð við Frakkland, Ítal- íu og Spán leggjast gegn því. Deilan gæti verið nýr prófsteinn á tilraunir ESB til að framfylgja samræmdri stefnu í utanríkismálum. Ekki mikill fengur? Í augum Pútíns er baráttan um Úkraínu spurning um líf eða dauða Evrasíusambandsins og hann er því tilbúinn að taka meiri áhættu en leið- togar ESB og Bandaríkjanna. Þeir hafa gefið til kynna síðustu vikur að þótt þeir líti blóðsúthellingarnar í Úkraínu alvarlegum augum sé land- ið ekki efst á forgangslista þeirra. Stjórn Baracks Obama Bandaríkja- forseta hefur reynt að draga úr spennunni í samskiptunum við Rússa og tryggja sér samstarf við Pútín til að leysa önnur mál, m.a. til að binda enda á stríðið í Sýrlandi og leysa deiluna um kjarnorkuáætlun Írana. Fréttaskýrendur The Wall Street Journal segja að áður en blóðug átök blossuðu upp nálægt þinghúsinu í Kænugarði í fyrradag hafi embætt- ismenn ESB og Bandaríkjanna gefið til kynna að þeir teldu ekki mikið í húfi í Úkraínu. Þeir hafi bent á að efnahagur landsins hefur staðnað, þjóðin er klofin í tvennt, stjórnkerfið gegnsýrt af spillingu og landið geti því ekki talist mikill fengur. Frétta- skýrendurnir telja þó að það geti grafið undan trúverðugleika ESB og Bandaríkjanna á alþjóðavettvangi ef Rússar hafa betur í baráttunni og Úkraína verður hluti af heimsveld- inu sem Pútín vonast til að geta byggt upp á næstu árum. Pútín tilbúinn að leggja meira í sölurnar en ESB  Rússneski forsetinn vill Úkraínu meira en leiðtogar ESB-landanna og Bandaríkjanna AFP Blóðug átök Lögreglumenn verja sig með skjöldum í miðborg Kænugarðs eftir að mótmælendur söfnuðust saman og kröfðust afsagnar forseta Úkraínu. EPA Eldhaf Sjálfstæðistorgið í miðborg Kænugarðs eftir að öryggissveitir létu til skarar skríða gegn mótmælendum í fyrrakvöld. Minnst 26 manns lágu í valnum eftir átökin, þau mannskæðustu í Úkraínu frá því að mótmælin hófust. Blóðbað í Kænugarði » Minnst 26 manns, sextán mótmælendur og tíu lög- reglumenn, biðu bana í átökum í miðborg Kænugarðs í fyrra- dag þegar öryggissveitir létu til skarar skríða gegn mótmæl- endum. 263 mótmælendur og 342 lögreglumenn særðust í átökunum, þeim mannskæð- ustu í Úkraínu frá því að mót- mælin þar hófust í nóvember. » Utanríkisráðherrar ESB- ríkjanna voru boðaðir til skyndifundar í Brussel í dag til að ræða átökin í Úkraínu, með- al annars hvort grípa ætti til refsiaðgerða gegn þeim sem bera ábyrgð á blóðsúthelling- unum. » Rússnesk stjórnvöld for- dæmdu mótmælin og lýstu þeim sem „tilraun til valda- ráns“. » „Leiðtogar stjórnarandstöð- unnar hafa farið yfir mörk- in … með því að hvetja fólk til að grípa til vopna,“ sagði Vikt- or Janúkóvítsj, forseti Úkraínu. BAKSVIÐ Bogi Þór Arason bogi@mbl.is Leiðtogar Evrópusambandsins og Bandaríkjanna hafa verið ósamstiga í deilunni við Rússa um átökin í Úkraínu sem talin eru geta orðið til þess að landið skiptist í tvennt. Svo virðist sem ráðamenn ESB-land- anna og Bandaríkjanna séu ekki til- búnir að leggja eins mikið í sölurnar og Vladímír Pútín Rússlandsforseti í baráttunni – að Pútín vilji Úkraínu meira en þeir. Úkraína er stærsta landið sem að- skilur Evrópusambandið og Rúss- land. Íbúar Úkraínu eru um 45 millj- ónir og um þriðjungur þeirra hefur rússnesku að móðurmáli, þeirra á meðal Viktor Janúkóvítsj, forseti landsins. Menningarleg og efna- hagsleg tengsl Úkraínu og Rúss- lands hafa verið mjög sterk öldum saman. Rússar lögðu megnið af Úkraínu undir sig á seinni hluta átjándu aldar eftir að landið hafði verið formlega hluti af rússneska keisaradæminu en í raun sjálfstætt í rúm 100 ár. Eftir að rússneska keis- aradæmið féll árið 1917 lýsti Úkra- ína yfir sjálfstæði en landið var inn- limað í Sovétríkin um það bil þremur árum síðar. Úkraína lýsti síðan aftur yfir sjálfstæði þegar Sovétríkin leystust upp árið 1991. Vegna þessara tengsla hafa rúss- nesk stjórnvöld lagt mikla áherslu á að tryggja að Úkraína verði á áhrifa- svæði þeirra og koma í veg fyrir að landið gangi í Evrópusambandið og Atlantshafsbandalagið. Vill öflugt Evrasíusamband Pútín hefur lagt mikið kapp á að byggja upp bandalag fyrrverandi sovétlýðvelda, Evrasíusambandið svonefnda. Hugmyndin að bandalag- inu er byggð á Evrópusambandinu. Á meðal ríkjanna sem Pútín vill að verði í Evrasíusambandinu eru Hvíta-Rússland, Kasakstan, Kirgis- istan og Tadsjíkistan, auk Rússlands og Úkraínu. Margir Rússar telja að án Úkraínu sé hugmyndin um Evr- asíusambandið andvana fædd. Það er því engin furða að Pútín skuli leggja svo mikla áherslu á að koma í veg fyrir að Úkraína gangi í Evrópusambandið. Hann lagði fast að Viktor Janúkóvítsj að hætta við að undirrita samning um aukið sam- starf við Evrópusambandið. Janúkó- vítsj lét undan í nóvember og sú ákvörðun hans að undirrita ekki samninginn varð til þess að götumót- mæli stjórnarandstöðunnar hófust. Vilja ekki bjóða betur en Pútín Ólgan í landinu virtist minnka 17. desember sl. þegar stjórnvöld í Kænugarði og Moskvu undirrituðu samning um að Rússar keyptu úkra- ínsk ríkisskuldabréf að andvirði sem svarar 1.700 milljörðum króna. Rússar samþykktu einnig að lækka verð á gasi sem selt er til Úkraínu. Þetta útspil Rússa varð til þess að verulega dró úr mótmælunum en þau blossuðu upp að nýju í lok des- ember eftir að óþekktir menn gengu í skrokk á blaðamanni sem hefur stutt stjórnarandstöðuna. Mótmælendurnir eru flestir frá Kænugarði og vesturhluta Úkraínu þar sem þorri íbúanna talar úkra- ínsku og margir styðja aðild að Evr- ópusambandinu. Á meðal mótmæl- endanna eru þó einnig rússneskumælandi menn frá suður- og austurhluta landsins þar sem stuðningurinn við Janúkóvítsj og Rússa er meiri. Stjórnvöld í ESB-löndunum og Bandaríkjunum hafa lagt áherslu á
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.