Morgunblaðið - 11.03.2014, Blaðsíða 14

14 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 11. MARS 2014
Tveir hæstaréttardómarar, þau
Ingibjörg Benediktsdóttir og Árni
Kolbeinsson, létu af störfum sem
dómarar við Hæstarétt um mán-
aðamótin. Dómarar við réttinn eru
þá aftur orðnir níu og verður ekki
fjölgað, samkvæmt lögum sem sett
voru 2011 af Alþingi.
Þorsteinn A. Jónsson, skrifstofu-
stjóri Hæstaréttar, staðfesti þetta í
samtali við mbl.is en frá málinu var
greint í fréttum RÚV í gærmorgun.
Að sögn Þorsteins hættu Ingibjörg
og Árni vegna aldurs.
Með lögum frá Alþingi árið 2011
var hæstaréttardómurum fjölgað
tímabundið úr níu í tólf, til að ráða
betur við fjölgun dómsmála eftir
bankahrunið. Í ákvæði sömu laga er
getið um að ekki verði auglýst í
stöður þeirra sem hætta eftir 1.
janúar 2013, nema þeir verði orðnir
færri en níu. Því verður ekki aug-
lýst í stöðu þeirra Ingibjargar og
Árna. Gunnlaugur Claessen hætti
sl. haust en hann var skipaður árið
1994.
Árni var skipaður hæstaréttar-
dómari árið 2000 og Ingibjörg árið
eftir. Lengstan starfsaldur við
Hæstarétt hefur nú Markús Sigur-
björnsson, forseti Hæstaréttar, en
hann var skipaður í embættið árið
Hæstaréttardóm-
arar aftur níu
 Ingibjörg og Árni hætt vegna aldurs
Árni
Kolbeinsson
Ingibjörg
Benediktsdóttir
1994. Aðrir dómarar við Hæstarétt
eru eftirtaldir, en skipunarár þeirra
er í sviga:
Benedikt Bogason (2012), Eirík-
ur Tómasson (2011), Greta Baldurs-
dóttir (2011), Helgi I. Jónsson
(2012), Ólafur Börkur Þorvaldsson
(2003), Páll Hreinsson (2007), Viðar
Már Matthíasson (2010) og Þorgeir
Örlygsson (2011). Þess má geta að
Helgi var settur hæstaréttardómari
árið 2011 og Viðar Már árið 2009.
Með brotthvarfi Ingibjargar og
Árna lækkar því starfsaldur dóm-
ara í Hæstarétti töluvert. Haustið
2012 hættu þeir Jón Steinar Gunn-
laugsson og Garðar Gíslason, en
Jón Steinar hafði verið dómari frá
haustmánuðum 2004 og Garðar frá
ársbyrjun 1992. bjb@mbl.is
Viðar Guðjónsson
vidar@mbl.is
Ójafnvægi hefur skapast á milli
ákæruvalds og dómstóla sökum þess
að fjármagn til dómstóla hefur staðið
í stað á meðan
verulegum fjár-
munum hefur
verið varið til
rannsóknar- og
saksóknarþátta
efnahagsbrota.
Niðurskurður til
dómstóla er kom-
inn á það stig að
hætta er á því að
dómskerfið
„hiksti“. Fjársvelt og vanbúið dóms-
kerfi sé í hættu á að láta undan
þrýstingi frá sterku ákæruvaldi.
Þetta er mat Skúla Magnússonar,
formanns Dómarafélags Íslands. Fé-
lagið sendi nýlega inn umsögn um
skýrslu innanríkisráðherra um
skipulag og tilhögun rannsókna og
saksóknar í efnahagsbrotamálum.
Þar er vakin er athygli á því að fjár-
veitingar til dómstóla hafi staðið í
stað og í reynd verið skornar niður.
Skortur sé á þjálfun og endurmennt-
un dómara til að takast á við sérstæð
mál eins og efnahagsbrot eru dæmi
um. Þá er bent á að héraðsdómstólar
standir frammi fyrir verulegum nið-
urskurði árið 2014.
Í umsögn dómarafélagsins kemur
m.a. fram að það sé mat þess að huga
þurfi að þjálfun og aðbúnaði dómara
sökum fjölda í efnahagsbrotamála.
Aðbúnaði lítill gaumur gefinn
„Það þarf að huga betur að enda-
stöð efnahagsbrotamála sem er hjá
dómstólum. Gríðarlegu fjármagni
hefur verið varið til rannsóknar- og
saksóknarþátta, en lítill gaumur gef-
inn að aðbúnaði og öðrum forsendum
dómstóla til að fjalla um þessi mál
með skilvirkum og faglegum hætti,“
segir Skúli.
Hann bendir á að dómurum hafi
verið fjölgað tímabundið í héraðs-
dómi og hæstarétti en betur megi ef
duga skuli. „Að öðru leyti hafa fjár-
veitingar verið skornar við nögl og nú
er allt útlit fyrir harkalegan niður-
skurð á þessu ári,“ segir Skúli.
Hann segir að við breyttar að-
stæður í kjölfar bankahruns hafi
ekki verið veitt nægilegt fjármagn til
þjálfunar dómara í efnahagsbrota-
málum. Spurður hvort það þýði að
hætta sé á því að dómarar hafi ekki
næga þekkingu á málefninu svarar
hann því til að þarna sé svigrúm til
bætingar. „Umfang gagnamagns er
stundum talið í pappakössum frekar
en dómskjölum. En svo eru einnig
stór og flókin einkamál sem snúa að
fjármálamörkuðum. Við getum kall-
að til sérfróða meðdómsmenn og
getum kallað til dómkvadda mats-
menn […] Engu að síður tel ég að við
þurfum að gera betur í því að þjálfa
dómara og mennta þá með tilliti til
einstakra tegunda mála,“ segir
Skúli. Hann segir það ágætt dæmi
um fjárþörfina að málum sé þannig
háttað nú að nýskipaður dómari fái
ekki einu sinni saumaða á sig skikkju
þar sem ekki séu til peningar.
Hættumerkin eru skýr
„Ef ekki fæst viðbótarfjárveiting
inn í dómstólana, þá þýðir það að hér
sé ekki lengur hægt að halda uppi
grunnstarfsemi. Þá er ég t.d. að tala
um það að unnt sé að setja aðra dóm-
ara í forföllum og að hægt sé að kalla
til sérfróða meðdómsmenn. Ef ekk-
ert er að gert má gera ráð fyrir því
að dómskerfið fari að hiksta,“ segir
Skúli.
Spurður hvort ekki sé hætta á því
að ekki fáist rétt niðurstaða í dóms-
málum sökum þessa telur Skúli að
við séum ekki enn komin á það stig
en hættumerkin séu skýr.
„Veikir dómstólar og illa launaðir
dómarar sem búa við lakan aðbúnað,
eru auðvitað í hættu á því að láta
undan þrýstingi frá öflugu ákæru-
valdi,“ segir Skúli.
Hætta á að dómstólar láti undan
 Ójafnvægi er á milli fjárveitingar til rannsóknar- og saksóknarþátta annars vegar og til dómstóla hins
vegar að mati Dómarafélags Íslands  Dómskerfið fari að hiksta  Skortur á þjálfun dómara
Morgunblaðið/Ernir
Héraðsdómur Áætlaður er niðurskurður til héraðsdómstóla árið 2014.
Skúli Magnússon
Skeifunni 11 | Sími 515 1100 www.rekstrarland.is
Hafið samband við sölumenn Rekstrarlands eða næsta útibú Olís
og leitið tilboða. Rekstrarland er byggt á fyrrum rekstrarvörudeild Olís
og er dótturfyrirtæki Olíuverzlunar Íslands hf.
Samsettir fjáröflunarpakkar eða sérsniðnir eftir óskum hópsins
Öflug fjáröflun
fyrir hópinn
Gylfaflöt 16-18 •112 Reykjavik • Sími 553 5200 • solo.is
Íslensk hönnun og framleiðsla
Íslensk húsgögn og hönnun
í Hörpu 27. - 30. mars
Frumsýnum nýjar
vörur á sýningunni
HönnunarMarsDesignMarchReykjavík
E-60
Klassísk hönnun frá 1960
Hægt að velja um lit og áferð
Verð frá kr. 24.300