Morgunblaðið - Sunnudagur - 06.04.2014, Blaðsíða 8

Leikarinn Rory McCann,
sem leikur Sandor Cleg-
ane í Game of Thrones,
rifjaði upp þegar hann
bjó á Íslandi í 11 mánuði
fyrir sex árum í stóru
viðtali í Daily Record í
Skotlandi í vikunni.
McCann kom hingað til
lands til að leika í Bjólfs-
kviðu og féll fyrir landi
og þjóð. Hann ákvað að
vera hér áfram og búa í
tjaldi. „Heimamenn
sögðu síðan að veturinn
væri að koma þannig að fólk leyfði mér að gista hjá sér. Það voru
hvort sem er engin leikarastörf í boði fyrir mig á þeim tíma.“ Hann
vann fyrir sér sem trésmiður og sneri aftur til Bretlands sem skóg-
arhöggsmaður. Hann sneri aftur hingað til lands í sumar til að taka
upp fjórðu þáttaröð og trúði ekki hvað líf hans hafði breyst. „Síðast
þegar ég var á Íslandi var líf mitt ekki svona. Ég var ekki umkringdur
einkabílstjórum og að leika í stærstu sjónvarpsþáttaröð heims. Ég
þarf reglulega að klípa mig því ég held oft að mig sé að dreyma.“
Bjó á Íslandi í 11 mánuði
8 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 6.4. 2014
Fyrir nokkrum árum hlustaði ég á áhrifaríktviðtal í dönskum útvarpsþætti við konusem var nýkomin úr heimsókn til vinkonu
sinnar í tilteknu ríki í Afríku. Sú bjó í litlu þorpi
í strjálbýli á landsbyggðinni. Danska konan lýsti
vanda sínum við að laga sig að mataræði sem
var mjög frábrugðið því sem hún átti að venjast
heima fyrir.
Eflaust hefði afríska vinkonan komist að svip-
aðri niðurstöðu ef hún hefði heimsótt Danmörku.
Við gjöldum varhug við hinu óþekkta en sjáum
ekki það sem við erum alin upp við og höfum
vanist frá blautu barnsbeini. Það á svo sann-
arlega við um mataræði. En það á við um fleira.
Áfallið sem danska konan varð fyrir í lands-
byggðarþorpinu afríska – því þannig lýsti hún
viðbrögðum sínum – sneri að fjölkvæni. „Hvað á
maðurinn þinn margar konur?“ var hún spurð.
„Mig eina,“ svaraði sú danska hróðug og taldi að
hún hefði nú uppskorið ómælda aðdáun
kvennanna sem beint höfðu til hennar þessari
spurningu. En í stað aðdáunar í andliti viðmæl-
endanna var aðeins vorkunnsemi að sjá. „Og
hver passar börnin ykkar á meðan þú ert fjar-
verandi?“ var hún enn spurð. „Það gerir mað-
urinn minn.“
Ekki þótti þetta bera vott um að hún væri gift
eftirsóknarverðum manni. Átti bara eina konu
og stóð síðan í barnapössun. En það sem verra
var – og þar kom skýringin á vorkunnarsvipnum
– það hlyti að hvíla mikið vinnuálag á konu sem
væri ein um alla vinnuna en deildi henni ekki
með öðrum konum.
Þetta kom upp í hugann í vikunni þegar ég
sat ráðstefnu á vegum Alþjóðavinnumálastofn-
unarinnar í Genf. Þar voru fulltrúar stjórnvalda,
launafólks í almannaþjónustu og atvinnurek-
enda. Umræðan var ágætur spegill á mismun-
andi aðstæður í heiminum. Rætt var um mik-
ilvægi þess að tryggja starfsöryggi og rétt til að
stofna verkalýðsfélög. Þarna kom vel í ljós við
hve mismunandi aðstæður fólk býr að þessu
leyti. Og nálgunin eftir því ólík.
Í sumum ríkjum er barist fyrir því að fá að
mynda samtök eða eiga aðild að þeim án áreitis
og ofsókna. Afskipti af félagsmálum geta þannig
beinlínis verið lífshættuleg. Fram kom að nýlega
voru þrír heilbrigðisstarfsmenn skotnir til bana í
Gvatemala fyrir að greina frá spillingu á vinnu-
stað sínum.
Í okkar heimshluta hefur áherslan í seinni tíð
á hinn bóginn verið á að tryggja einstaklingnum
rétt til að standa utan samtaka og þar með gera
honum kleift að njóta ávaxtanna af verkalýðs-
baráttu án þess að leggja nokkuð af mörkum.
Skrítin frelsisbarátta það. En á slíkum for-
sendum hefur Mannréttindadómstóllinn í
Strasbourg úrskurðað og þannig grafið undan
félagslegri réttindabaráttu. Það er vandlifað í
margbreytilegum heimi.
Vandlifað
* „Ekki þótti þetta beravott um að hún væri gifteftirsóknarverðum manni.
Átti bara eina konu og stóð
síðan í barnapössun.“
ÚR ÓLÍKUM ÁTTUM
Ögmundur Jónasson
ogmundur@althingi.is
Ummæli Sigmundar Davíðs Gunn-
laugssonar forsætisráðherra um að
óafturkræfar loftslagsbreytingar
fælu í sér „tækifæri“ fyrir Ísland
voru gripin á lofti á Facebook í vik-
unni.
Guðfinnur
Sigurvinsson
sjónvarpsmaður á
Miklagarði sagði:
„Viðskiptabankinn
minn er að bjóða
mér að skoða hvað skuldanið-
urfærsla ríkisstjórnarinnar getur
gert fyrir húsnæðislánið mitt. Ég er
að hugsa um að sleppa því og bíða
bara eftir loftslagsbreytingunum.“
Bein útsending í
sjónvarpi á Englum
alheimsins vakti
sömuleiðis athygli.
Sindri Freysson
rithöfundur vísaði
í verkið í stöðuuppfærslu í vikunni:
„Í hvert skipti sem ég sé viðtal við
Gunnar Braga, Sigurð Inga, Sig-
mund Davíð, Vigdísi Hauks og þau
öll á ég alltaf hálfpartinn von á að
þau hætti í miðjum klíðum, líti upp
með fjarrænt bros á vör og segi við
áhorfendur: „Við erum allir vist-
menn á Kleppi, verið svo vinsam-
legir að hringja á lögregluna
strax.““
Einhverjir hlupu
apríl og Margrét
Marteinsdóttir
fyrrverandi frétta-
kona var ekki
feimin við að við-
urkenna það á Facebook: „Fékk
sms í morgun. Það var svona: Hæ,
vildi láta þig vita að Melabúðin er
að gefa næstum útrunnið græn-
meti, 20 stk. á mann. Og nú er ég
búin að hlaupa apríl. Það geri ég á
hverju ári.“ Á föstudag var stofnuð
stuðningssíða á Facebook undir
heitinu „Skorum á Jónínu Ben
að leiða lista framsóknar í
borginni“. Á veggnum var þessi
texti settur fram: „Skorum á Jónínu
að fylla tómarúmið sem Óskar
Bergsson skilur eftir sig! Jónína
segir skoðanir sínar. Hún hefur
mikla reynslu úr atvinnulífinu.
Framsókn þarf á Jónínu að halda!“
AF NETINU
Landsliðsmaðurinn í knatt-
spyrnu, Birkir Bjarnason, birti
mynd af sér á samskiptamiðl-
inum Instagram á mótorhjóli á
götum Verona. Birkir sem spilar
með Sampdoria á Ítalíu skartar
síðu ljósu hári og voru ummælin
við myndina öll á einn veg. Hann
væri alveg eins og Jax Teller úr
þáttaröðinni Sons of Anarchy.
Birkir Bjarnason knattspyrnumaður.
Leikarinn Charlie Hunnam sem
Jax Teller.
Birkir
sem
Jax
101 Reykjavík
í Portsmouth
Bresk hjón, Lisa
og Chris White-
ar, hafa opnað
kaffihús í mið-
borg Portsmo-
uth sem ber
nafnið 101
Reykjavík. Þau
hafa ferðast
töluvert til Ís-
lands und-
anfarin ár og
segjast heilluð af
landi og þjóð.
„Við fórum fyrst árið 2009 og höfum farið
þangað á hverju ári síðan,“ segja þau í við-
tali við Portsmouth News þar sem kemur
fram að þau bjóða upp á íslenskan bjór, ís-
lenskt skyr og íslenska tónlist í bland við
enska.
Vettvangur