Morgunblaðið - Sunnudagur - 06.04.2014, Síða 22

Heilsa og
hreyfing
Hellisbúamataræðið
*Vísindamenn við Cambridge-háskólann birtu niðurstöður rann-sóknar sinnar á hellisbúamataræðinu í vikunni. Þeir segja mat-aræðið mjög árangursríkt fyrir fólk í yfirvigtog hollara en lágkolvetnamataræðið. Hellis-búamataræðið snýst um að borðaallt magurt kjöt, sjávarfang, mikið afávöxtum, berjum og grænmeti. Ekki
má borða mjólkurvörur, morg-
unkorn, baunir eða unnar matvörur.
flottir í flísum
Stórhöfða 21 | sími 545 5500 | flis.is
Íris Stefánsdóttir, barnasálfræðingur hjá Sál og hug,
segir að hinn gullni meðalvegur gildi þegar kemur að
stuðningi foreldra við íþróttaiðkun barna. Farsælast er
að leyfa börnum að njóta sín á eigin forsendum í
íþróttaiðkun, styðja og hvetja eins og hæfir aldri og
þroska barna en gæta þess að fara ekki of geyst eða
gera of miklar kröfur.
„Ég hef tekið eftir að okkur foreldrum sumum
hverjum hættir stundum til að verða fullákafir að fylgj-
ast með æfingum en þar tel ég að börn hafi gott af því
að öllu jöfnu að spreyta sig án okkar foreldranna, það
ýtir undir sjálfstæði og sjálfsöryggi hjá þeim,“ segir Íris.
Allir fá medalíu
Þegar um íþróttaiðkun yngstu barnanna er að ræða er
íþróttamótum sums staðar háttað þannig að öll börn
fá medalíu fyrir að taka þátt. Þá er aðallega verið að
leggja áherslu á að kenna þeim að taka þátt í íþrótta-
andanum, læra á aðstæðurnar og margmennið og út á
hvað mótin ganga.
„Þar er kannski minna verið að leggja áherslu á ár-
angur eða frammistöðu heldur þátttöku og svoleiðis.
Það er allavega mín reynsla sem sálfræðingur og for-
eldri á hliðarlínunni,“ segir Íris og hlær. „Sumir eru þó
með einhverjar hugmyndir fyrir barnið sitt um að
skara fram úr. Ég ráðlegg foreldrum almennt að fara
varlega í þeim efnum og hlusta vel eftir vilja og áhuga
barnsins á viðfangsefninu. Það hentar ekki öllum börn-
um að fara þá leið og það þarf að virða.“
Viðkvæmur aldur
Upp úr tíu til ellefu ára aldri fara börn oft að verða
með meðvitaðri og jafnvel viðkvæmari fyrir því hvern-
ig foreldrar þeirra koma fyrir og hegða sér meðal ann-
ars fólks. „Það getur verið slæm reynsla sem börn
taka inn á sig ef foreldrar missa sig á hliðarlínunni á
íþróttaleikjum. Foreldrar ættu að vera meðvitaðir um
þetta, því börn á þessum aldri taka oft svona hluti
meira inn á sig. Þetta snýst um að styðja á réttan hátt
en ekki fara of geyst. Það er held ég öllum fyrir bestu.“
Íris segir það mikilvægt að börn fái að njóta sín í
íþróttum, að þau finni að allir séu mikilvægir í hópn-
um, læri að vinna vel saman og að þau finni að allir fái
sömu tækifæri. „Við þurfum sem foreldrar að vera
vakandi fyrir því og vera í góðu samstarfi við íþrótta-
félögin um slík gildi.“
BÖRNIN FÁI AÐ NJÓTA
Staðni ekki í afreksvæntingum
F
oreldrar sem eiga börn í
íþróttum kannast eflaust við
það að vera á hliðarlínunni,
mæta á leiki hjá börnum
sínum og sjá þau spreyta sig og
sýna afrakstur frá æfingum. Sumir
foreldrar hvetja börnin sín áfram
og sýna stuðning með jafnaðargeði,
aðrir eiga til að verða æstari og
kappsamari og enn aðrir ganga
hreinlega of langt. Þetta getur
skapað óþægindi fyrir börnin enda
fá þau misvísandi skilaboð, annars
vegar frá þjálfara sínum og hins
vegar frá foreldri. Auk þess
skammast þau sín fyrir foreldra
sína og verða fyrir miklu álagi af
kröfum foreldra.
„Það er mjög þekkt að foreldrar
kalli inn á leikina og reyni að
stjórna. Ég persónulega hef ekki
þurft að glíma við þann vanda en
maður hefur heyrt af ýmsum sem
hafa þurft að gera það,“ segir Hans
Sævar Sævarsson fótboltaþjálfari
hjá 5.flokki Breiðabliks.
Hans segir það algengara að
börn slíkra foreldra gefist upp en
önnur. „Börn þeirra foreldra sem
haga sér á þennan hátt eru líklegri
til að flosna upp þegar á móti blæs.
Það er oft of mikil pressa heiman
frá eða þá að krakkarnir einfaldlega
skammast sín fyrir foreldra sína.
Það er mjög algengt.“ Hann segir
þetta þó hafa skánað mikið að und-
anförnu enda séu þjálfarar og for-
eldrar orðnir meðvitaðri um vand-
ann og taki frekar á honum. „Ég
hef ekki orðið vitni að neinu alvar-
legu atviki lengi en ég veit til þess
að sumir foreldrar hafa gengið of
langt.“
Afmarkast við
einstaka foreldra
Hans segir þetta þó á réttri leið og
sé að lagast. Ragnheiður Steph-
ensen, yfirþjálfari í handbolta hjá
Stjörnunni, tekur undir það. „Þetta
er orðið meira einstaklingsvandamál
en hópvandamál. Nú afmarkast
þetta meira við einstaka foreldra en
áður,“ segir Ragnheiður. Hún segir
að þjálfarinn leiki ákveðið hlutverk
þegar kemur að hegðun foreldra.
„Ef þjálfarinn sé að mótmæla dóm-
urum, fylgja foreldrar oft fast á eft-
ir og þar á eftir börnin. Við reynum
eftir fremsta megni að upplýsa okk-
ar þjálfara og hvetja þá til að vera
ekki með nein leiðindi og vera fyr-
irmynd. Það tekst ekki alltaf en það
er vinna í ferli,“ segir Ragnheiður.
Margt hefur breyst
Ragnheiður segir að minna sé um
æsing og ósæmilega hegðun for-
eldra hjá yngri flokkum og meira sé
um það hjá drengjum en stúlkum.
„Þetta er hins vegar verra eftir því
sem ofar dregur í flokkum. Eins
eru oft fleiri foreldrar á fótbolta-
leikjum og því kannski eðlilegra að
einhver æsingur myndist. Meiri
nánd er í handboltanum og auðveld-
ara fyrir foreldra að vera með
ósæmilega framkomu við mótherj-
ann en fólk leyfir sér ef til vill
meira utandyra, því það heyrist
ekki eins hátt í því.“
Ragnheiður segist þó finna fyrir
vitundarvakningu í samfélaginu
hvað þetta varðar og allir séu í það
minnsta meðvitaðir. „Það er svo
margt sem hefur breyst, eins og
þessi jákvæða uppbygging í staðinn
fyrir niðurrif, í skólum og í þjálf-
uninni. Hún skilar sér til foreldra.
Ef við höldum áfram eigum við að
geta unnið sigra.“
ÓSÆMILEG HEGÐUN FORELDRA BARNA Í ÍÞRÓTTUM GETUR SKEMMT FYRIR ÖLLUM Í KRING
Foreldrar á
hliðarlínunni
Þessar kraftmiklu stúlkur æfa með Fylki í 7. flokki kvenna í fótbolta. Það er gaman á æfingu.
Morgunblaðið/Ómar
ÞAÐ ER ÞEKKT FYRIRBÆRI AÐ SUMIR FORELDRAR EIGI ÞAÐ
TIL AÐ SKIPTA SÉR AF ÍÞRÓTTALEIKJUM OG ÆFINGUM. AL-
MENN VITUNDARVAKNING HEFUR HINS VEGAR ÁTT SÉR
STAÐ OG MINNA ER UM SLÍKT EN ÁÐUR. ÓSÆMILEG
HEGÐUN SKÝTUR ÞÓ REGLULEGA UPP KOLLINUM OG
GETUR REYNST BÖRNUNUM ERFIÐ.
Gunnþórunn Jónsdóttir gunnthorunn@mbl.is
Það er ekki amalegt að fá góðan
stuðning frá pabba sem kyssir á bágtið. Foreldrar fylgjast afslöppuð með á æfingu stúlknanna hjá Fylki.
Morgunblaðið/Ómar