Morgunblaðið - 09.05.2014, Síða 4
4 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 9. MAÍ 2014
Baldur Arnarson
Hörður Ægisson
Steinþór Pálsson, bankastjóri Lands-
bankans, segir nýtt samkomulag
bankans og slitastjórnar LBI (gamli
Landsbanki Íslands) góð tíðindi fyrir
þjóðarbúið, enda sé dregið verulega úr
greiðslubyrði afborgana af skulda-
bréfi í erlendri mynt.
„Greiðslubyrðin af þessu skulda-
bréfi er gríðarlega þung, fyrir Lands-
bankann og um leið fyrir þjóðarbúið
allt. Með breytingunni er létt verulega
á byrðinni, enda er nú um að ræða að
jafnaði um 30 milljarða afborganir
annað hvert ár.“
Eftirstöðvar bréfsins eru um 226
milljarðar króna og hefði Landsbank-
inn að óbreyttu þurft að greiða 50-60
milljarða á ári í erlendum gjaldeyri í
afborganir af skuldabréfinu frá og
með 2015 til 2018.
106 milljarðar 2014-2018
Lokagreiðsla átti þannig að fara
fram í október 2018 en fer nú fram í
október 2026, ef Seðlabankinn og fjár-
málaráðherra fallast á undanþágu-
beiðni slitastjórnar LBI frá fjár-
magnshöftum vegna samkomulagsins.
Verða um 106 milljarðar greiddir af
bréfinu á tímabilinu 2014 til 2018 og
svo 120 milljarðar á árunum 2020 til
2026, auk vaxta. Steinþór er ánægður
með vaxtakjörin.
„Skilmálar skuldabréfsins um vexti
til 2018 eru óbreyttir. Vextir verða þá
2,9% álag ofan á LIBOR-vexti, eins og
verið hefur. Síðan eru gjalddagar, 30
milljarðar, annað hvert ár á árunum
2020, 2022, 2024 og 2026, alls 120 millj-
arðar.
Á tímabilinu 2018 til 2026 eru mis-
munandi vextir á hverjum þessara
gjalddaga. Frá 2018 til 2020, á þeim
gjalddaga, eru vextir 3,5%. Á lengsta
gjalddaganum, frá 2018 til 2026, eru
vextir 4,05% vegna afborgunar 2026.
Vextirnir á gjalddögunum 2024 og
2026 eru þar mitt á milli.
Þetta eru að okkar mati ágætis kjör
fyrir svona langan lánstíma. Þessi
hækkun á vöxtum í lok 2018 kemur á
móti lengingu en vonandi munum við
verða búin að endurfjármagna okkur
að hluta eða öllu leyti þegar þar að
kemur á hagstæðari kjörum. Kannski
er aðalfréttin sú að við drögum veru-
lega úr greiðslubyrði bankans. Auk
þess erum við ná fram mikilvægum
áfanga við að aflétta hömlum á arð-
greiðslu.“
Með fyrirvara um samþykki
„Samkomulagið er með fyrirvara
um það sem slitastjórn LBI óskar eft-
ir, þ.e. að LBI fái undanþágur. Vegna
þess hversu háar fjárhæðir þetta eru
þarf ekki aðeins Seðlabankinn að sam-
þykkja þetta, heldur líka fjármálaráð-
herra. Þeir þurfa að kynna málið fyrir
efnahags- og viðskiptanefnd. Boltinn
er núna hjá þessum aðilum og þeir
þurfa tíma til að vinna sína vinnu. Við
erum búin að gera okkar hluta,“ segir
Steinþór og vísar til breytinga á lögum
um gjaldeyrismál í mars 2013.
Eins og greint var frá í fréttaskýr-
ingu Morgunblaðsins í síðustu viku
lýtur undanþágubeiðni LBI að því að
búinu verði veitt undanþága frá höft-
um fyrir öllum frekari greiðslum í
gjaldeyri til forgangskröfuhafa, alls
um 600 milljarðar. Óvíst er þó hvenær
slík undanþága gæti fengist.
Bjarni Benediktsson, fjármála- og
efnahagsráðherra, segir ekki tíma-
bært að ræða hvort stjórnvöld muni
samþykkja beiðni gamla Landsbank-
ans um undanþágur frá lögum um
fjármagnshöft, þannig að nýja sam-
komulagið geti gengið eftir.
Taka þann tíma sem þarf
„Við höfum ekki verið þátttakendur
í þessum viðræðum og munum taka
þann tíma sem nauðsynlegur er til
þess að meta þessi skilyrði. Það liggur
fyrir að það skiptir Landsbankann
miklu máli að endurfjármagna skuld-
bindingar sínar. Það þarf að fara
vandlega yfir hvernig því markmiði
má ná, á sama tíma og markmiðum
með gjaldeyrishöftum er náð og við
tökum ekki ákvarðanir sem stefna
stöðugleika þjóðarbúsins í hættu. Það
er ánægjulegt fyrir bankann að það sé
komin niðurstaða í viðræður sem
bankinn er sjálfur sáttur við. Seinni
þáttur málsins er þá eftir, sá sem snýr
að gjaldeyrishöftum og möguleikum
okkar til þess að verða við umsókn um
undanþágur frá gjaldeyrishöftum,“
segir Bjarni.
Upplýsingafulltrúi Seðlabankans
sagði málið mundu verða skoðað.
Styrmir Guðmundsson, sjóðsstjóri
hjá eignastýringarfyrirtækinu Júpí-
ter, segir samkomulagið geta styrkt
gengi krónunnar. Þjóðarbúið sé lík-
lega „komið í greiðsluskjól“.
„Það getur þýtt krónustyrkingu
eina og sér, vegna minni áhættu sem
þjóðarbúinu stafar af þessu litið til
næstu ára. Gjaldeyrisflæðið verður
þannig að allt innstreymi af gjaldeyri
þarf ekki að flæða úr þjóðarbúinu. Þar
af leiðandi getur krónan styrkst sem
þessu nemur, litið til næstu ára,“ segir
Styrmir. Ekki náðist í Sigmund Davíð
Gunnlaugsson forsætisráðherra.
Landsbankinn semur
um 226 milljarða bréf
Léttir greiðslubyrði mikið Ísland „komið í greiðsluskjól“
Steinþór
Pálsson
Bjarni
Benediktsson
Umboðsmaður Alþingis telur veru-
lega annmarka hafa verið á meðferð
embættis ríkissaksóknara er það
ákvað að sækja ekki lækni á Austur-
landi til saka fyrir að hafa notað upp-
lýsingar úr sjúkraskrám sjúklings í
málarekstri fyrir siðanefnd Lækna-
félags Íslands.
Málavextir eru þeir að Páll Sverr-
isson kærði meðferð, vinnslu og op-
inbera birtingu á viðkvæmum per-
sónuupplýsingum úr sjúkraskrá
hans. Kæran beinist að lækninum
sem notaði upplýsingarnar um Pál í
eigin málarekstri hjá siðanefnd
Læknafélagsins en Páll var ekki aðili
að því máli. Sjúkraskrárupplýsing-
unum hafði verið miðlað til nefndar-
innar af hálfu læknisins sem þáttur í
málsvörn hans fyrir nefndinni. Upp-
lýsingarnar úr sjúkraskránni birtust
svo, nafnlaust, í umfjöllun Lækna-
blaðsins um úrskurð siðanefndar-
innar.
Ríkissaksóknari ákvað að falla frá
saksókn gegn lækninum á grundvelli
heimildar í lögum um meðferð saka-
mála um að hægt sé að láta mál niður
falla þegar sakborningur hefur geng-
ist undir eða honum verið ákveðin
viðurlög og ef brot hefur valdið hon-
um sjálfum óvenjulega miklum þján-
ingum eða aðrar sérstakar ástæður
mæla með því að fallið sé frá saksókn,
að því gefnu að almannahagsmunir
krefjist ekki málshöfðunar.
Í áliti umboðsmanns Alþingis segir
að ekki verði séð hvernig þetta
ákvæði eigi við í málinu, öryggi
sjúkraskráa varði almannahagsmuni
og meint brot umrædds læknis hafi
ekki haft neinar afleiðingar fyrir
hann. Í álitinu segir að umboðsmaður
fái ekki séð að skýringar ríkis-
saksóknara á niðurfellingu saksókn-
ar hafi verið fullnægjandi og tilkynn-
ing ríkissaksóknara til Páls hafi ekki
verið nægjanlega skýr um hver af-
staðan væri til málsins.
Umboðsmaður Alþingis kemst að
þeirri niðurstöðu að tilteknar álykt-
anir ríkissaksóknara er lutu að skoð-
un læknis á sjúkraská Páls hafi ekki
verið forsvaranlegar og að skýringar
hans til umboðsmanns á niðurfellingu
saksóknar hafi ekki verið fullnægj-
andi. „Ég tel að þeir annmarkar sem
voru á meðferð þessa máls af hálfu
ríkissaksóknara hafi verið verulegir,“
segir í álitinu.
Ríkissaksóknari mun ekki tjá sig
um málið að sinni. ingveldur@mbl.is
Ályktanirnar ekki
forsvaranlegar
Verulegir annmarkar á meðferð
ríkissaksóknara að mati umboðsmanns
Morgunblaðið/Kristinn
Sjúkraskrá Læknirinn sótti upplýs-
ingar í sjúkraskrána til eigin nota.
„Ég þarf ekki að fara með þetta
mál fyrir dómstóla hér á landi, ég
get farið með það beint í athugun
til Mannréttindadómstóls Evrópu.
Það gæti alveg eins orðið næsta
skref,“ segir Páll Sverrisson
spurður hvað sé næsta skref eftir
að álit umboðsmanns Alþingis var
ljóst.
„Ég mun tvímælalaust fara aftur
í mál út af þessu. Þá í mál gegn
lækninum og hugsanlega gegn rík-
isvaldinu þar sem það kemur skýrt
fram í úrskurð-
inum að það
hafi brotið gegn
mér,“ segir Páll.
„Ríkissak-
sóknari var að
hlífa brota-
manni og það er
mjög alvarlegt
brot. Þá þarf
Persónuvernd að taka upp mál
læknisins fari ég fram á það og
auðvitað fer ég fram á það.“
Til Mannréttindadómstólsins
HELDUR MÁLINU ÁFRAM
Páll Sverrisson
Stórhöfða 21 | sími 545 5500 | flis.is
PARKETFLÍSAR
ekkert að pússa og lakka
Fljótlega eftir að niðurstöður síðustu
PISA-könnunar lágu fyrir í byrjun
desember í fyrra var settur á stofn
vinnuhópur í Reykjavík undir nafn-
inu Aðgerðarhópur PISA. Hlutverk
hans er að vinna að því að bæta ár-
angur skólabarna í Reykjavík í PISA
og öðrum alþjóðlegum könnunum.
Það á að gera m.a. með því að
kynna sér aðferðir þeirra þjóða sem
hafa náð góðum árangri í PISA og
styrkja kennsluhætti í þeim náms-
greinum þar sem íslenskum nem-
endum hefur gengið illa í alþjóð-
legum samanburði. Þá á að skoða
þarfir bráðgerra nemenda og nem-
enda af erlendum uppruna og hóp-
urinn hefur látið greina niðurstöður
reykvískra skólabarna í PISA.
Í hópnum eru borgarfulltrúar, full-
trúar kennara og skólastjóra auk
starfsfólks borgarinnar. Steinunn
Ármannsdóttir, verkefnisstjóri á
skóla- og frístundasviði Reykjavík-
urborgar, á sæti í hópnum. „Tilgang-
urinn er að bæta námsárangur al-
mennt, það vöknuðu mjög margar
spurningar eftir niðurstöður síðustu
PISA-könnunar,“ segir Steinunn.
PISA-könnunin, sem gerð er með-
al nemenda í 10. bekk, hefur víða ver-
ið gagnrýnd á alþjóðavettvangi, síð-
ast nýverið af hópi erlendra
fræðimanna sem segja hana vera
farna að ráða skipulagi og innihaldi
náms. Steinunn segir þá þróun ekki
hafa átt sér stað í Reykjavík og segir
hópnum ekki ætlað að móta skóla-
starf til að tryggja sem besta út-
komu.
„Við viljum auðvitað alltaf bæta
skólastarf. Við lítum fyrst og fremst
á PISA sem ákveðið viðmið um hvar
við stöndum. Við erum að bera sam-
an svo ólík þjóðfélög. Eitt af því já-
kvæða sem PISA hefur í för með sér
er að það er örvandi fyrir mennt-
unina í landinu að takast á við útkom-
una. Svo vekur könnunin virkilega
áhuga út fyrir þetta venjulega skóla-
samfélag og það hlýtur að vera af
hinu góða.“ annalilja@mbl.is
Reykvískir skólar stefna
á betri árangur í PISA
Morgunblaðið/ÞÖK
Nám og kennsla Niðurstöður PISA
vekja jafnan mikið umtal.
PISA-hópur að
störfum í borginni