Morgunblaðið - Sunnudagur - 31.08.2014, Blaðsíða 6

6 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 31.8. 2014
Fram kemur í að borgarstjórn
Rotherham hafi margsinnis
verið reynt að koma í veg fyr-
ir að upplýsingar um kynferð-
islegt ofbeldi yrðu birtar. Eft-
irlit með meðferð gagna var
hert til að skrúfa fyrir leka.
Aðeins örfáir embættis-
menn hafa sagt af sér vegna
málsins. Mesta athygli hefur
vakið að yfirmaður lög-
reglurannsókna á svæðinu,
Shaun Wright, hefur látið
nægja að segja sig úr Verka-
mannaflokknum sem stýrir
Rotherham. Wright hefur
hafnað ósk
ráðamanna
flokksins og
innanríkis-
ráðherrans um
að víkja úr
emb-
ætti.
Lýsingarnar eru svo hroðalegarað þær minna helst á atburðií stríðshrjáðum löndum
þriðja heimsins. Ungar stúlkur, al-
veg niður í 11 ára aldur, voru á 16
ára tímabili sem rannsakað var,
notaðar kynferðislega af um 50
manna hópi. Þeim var nauðgað af
fjölda manna, rænt, þær seldar
mansali til annarra hluta landsins.
Og að sjálfsögðu voru þær líka
barðar og sættu hótunum.
Dæmi voru um að „hellt væri
bensíni yfir börn og hótað að
kveikja í þeim, þeim hótað með
byssum, þau þvinguð til að verða
vitni að mjög grófum og ofbeldis-
fullum nauðgunum og sagt að þau
yrðu næst ef þau segðu einhverjum
frá þessu,“ segir í nýrri skýrslu um
málið.
En staðurinn var Rotherham, lítil
og friðsæl borg í norðanverðu Eng-
landi. Málið skekur nú Bretland, að
nokkru leyti vegna þess að það
kemur í kjölfar dæmalaust ógeð-
felldra mála sem ljóstrað var upp
eftir andlát sjónvarpsstjörnunnar
Jimmy Savile. Þjóðin var varla búin
að jafna sig á þeim ósköpum. Og
aftur er það þöggunin sem veldur
reiði og sorg, þöggun í gegnum
mörg ár af hálfu ábyrgra aðila sem
annaðhvort vissu betur eða höfðu
a.m.k. kosti grun.
Áður höfðu þrisvar verið gerðar
skýrslur þar sem bent var á að
pottur væri brotinn í barnavernd í
Rotherham. En lögreglumenn og
liðsmenn CSC, barnaverndareftirlits
Rotherham, töldu að um ýkjur væri
að ræða í þeirri fyrstu, ekkert að
marka tölurnar. Hinar tvær voru
einfaldlega hundsaðar. Virtur pró-
fessor úr röðum kvenna, Alexis Jay,
fór fyrir nefnd sem skilaði fyrir
skömmu nýrri skýrslu um málið að
beiðni borgarstjórnar. Jay segir að
það sé varfærnislegt mat að fórn-
arlömbin á tímabilinu 1997-2013 séu
um 1.400, þau gætu verið mun
fleiri.
Í skýrslu Jay er hörð gagnrýni á
stjórnkerfi Rotherham. Lögreglan
og ráðamenn barnaverndarmála
hafi lagt ofuráherslu á að afsanna
fullyrðingar þeirra sem kærðu
brotamennina en ekki skráð málin
einfaldlega sem hugsanleg brot er
þyrfti að rannsaka.
Nær allir glæpamennirnir eru af
pakistönskum uppruna eða rekja
ættir sínar til Kasmír. Vakið hefur
athygli að sumir starfsmenn fé-
lagsþjónustu segjast hafa hikað við
að taka á málinu vegna þess að
um var að ræða þjóðarbrot og
þar að auki múslíma. Þeir hafi
óttast að fá á sig rasistastimpil.
Skilaboðin frá æðstu yfirmönn-
um hafi ekki alltaf verið skýr í
þessum efnum. Margir því valið þá
leið að gera sem minnst til að verja
börnin, láta lítið fyrir sér fara.
Pólitísk rétthugsun og „tillits-
semi“ við minnihlutahóp, múslíma
frá Pakistan, virðist hafa átt þátt í
að mannréttindi fjölda barna voru
fótum troðin. Þess má geta að víða í
umfjöllun yfirvalda og sumra fjöl-
miðla er enn sagt að um sé að ræða
fólk af „asískum“ uppruna. Notað
er óljóst veigrunarorð sem getur
auðvitað þýtt fólk frá Kína, Filipps-
eyjum eða Víetnam engu síður en
Pakistan, Indlandi eða Bangladess.
Sátu fyrir stúlkunum
við skólana
Vitað er að stundum sátu ungu
mennirnir fyrir stúlkum fyrir utan
skóla og lokkuðu þær upp í bíl,
þannig tókst þeim að ná tangarhaldi
á þeim. En í skýrslu Jay kemur
einnig fram að lögreglan hafi sýnt
ungum, viðkvæmum konum „fyr-
irlitningu“ og jafnvel sakað þær um
afbrot en látið ofsækjendur þeirra
afskiptalausa. Vísbendingar eru um
að lögreglumenn hafi stundum talið
að um eðlilega hegðun væri að ræða
hjá fólki af pakistönskum uppruna.
Dæmi er um að lögreglan hafi lýst
nauðgun 11 ára barns sem kynmök-
um „með samþykki beggja“. Nauðg-
ararnir fengu í mesta lagi viðvörun.
Um 3% íbúa Rotherham rekja
ættir sínar til Pakistan eða Kasmír.
Sumir heimildarmenn úr röðum
þeirra segja að frammámenn í sam-
félagi þeirra, klerkar og aðrir, hafi
árum saman vitað um ofbeldið en
ekki kært það til lögreglu. Þing-
maðurinn Ahmed lávarður er frá
borginni og hann segir að klerk-
arnir og leiðtogar samfélags músl-
íma verði að gera það sem þeir hafi
gert í moskunum þegar hann var
ungur: kenna ungu fólki góða siði
og virðingu fyrir öðru fólki. Þá hafi
fólk skammast sín ef lögreglan hafi
þurft að hafa afskipti af einhverjum
úr þeirra röðum.
„Meirihluti breskra Pakistana er
milli tveggja elda, annars vegar
glæpamanna sem valda þessum
vandamálum og hins vegar nokk-
urra hundraða manna sem tengjast
hryðjuverkum og annarri glæpa-
starfsemi,“ segir Ahmed lávarður.
Nauðgarar
fengu bara
viðvörun
YFIRVÖLD Í ROTHERHAM HAFA BRUGÐIST, HUNDSAÐ
SKÝRSLUR UM GRIMMDARVERK GEGN UNGUM STÚLKUM
AF HÁLFU UNGRA INNFLYTJENDA EÐA AFKOMENDA
ÞEIRRA. HRÆÐSLA VIÐ Á FÁ Á SIG RASISTASTIMPIL VIRÐIST
HAFA VERIÐ HEMILL Á VINNU SUMRA EMBÆTTISMANNA.
Fórnarlömb nauðgaranna í Rotherham voru flest kornungar stúlkur og börn niður í ellefu ára úr röðum inn-
flytjenda og afkomenda þeirra. Glæpamennirnir eiga nær allir rætur að rekja til Pakistans eða Kasmír.
Shaun
Wright
SITJA SEM FASTAST
* Ábyrgð allra er í reynd ábyrgð einskis manns og hvaðsnertir kynferðisbrotin … var ábyrgðin lykilatriði.Úr skýrslu Alexis Jays.AlþjóðamálKRISTJÁN JÓNSSON
kjon@mbl.is
HEIMURINN
RLANSÝ
ADA
mSa
gja
fir þr
enSýr
flótta
kjumí öðrum rí
úiá tandið fa
rnær helmingur
kiðhemanna, þurft að fl
rnörmagna þegar þ
mLísín í flóttamanna
flóttaa vem eft
llahaf
.
ÚKRAÍNA
KÆNUGARÐI d vegna afskipta þeirrt á rússn
gað senda bæði vopn oausturhluta Úkraí hermen l að b
yna því að rússneskirbloggarar segja að reynt sé að leeskirmeð aðskilnaðar
enjúk, sagðist í gær ætla aðsráðherra Úkraínu, Arsení JatsForfalliðermenn hafi sæti
tshafsbandalaginu, NATO.g að umsókn um aðild að Atlanndirja þin búnin
E
lö mVes
h veriðAfríku h
ótta við ú he
mstofnunin,
antorveldi flu
tba úrhafa orði
BANDARÍKIN
WHITE HILLS
Embættismenn
í Arizona segja
að ekki verði
neinn sóttur
til saka vegna banaslys
nýlega á skotæfingasvæ
Hills í Moh
ára stúlka
þjálfara sin
Foreldrar h d
atburðinum
skotinu hef
þjálfaranum