Morgunblaðið - 05.09.2014, Blaðsíða 6

AFP
NATO Við upphaf leiðtogafundar Atlantshafsbandalagsins var haldin stutt
minningarathöfn um þá hermenn sem fallið hafa í átökum í Afganistan.
Kristján H. Johannessen
khj@mbl.is
„Það var fremur þungt yfir mönn-
um, en líklega hefur samstaðan og
krafturinn sjaldan verið meiri í þess-
um hópi,“ segir Gunnar Bragi
Sveinsson utanríkisráðherra í sam-
tali við Morgunblaðið, en hann situr
ásamt Sigmundi Davíð Gunnlaugs-
syni forsætisráðherra leiðtogafund
Atlantshafsbandalagsins sem fram
fer í Wales. Málefni Úkraínu er
meðal þess sem til umræðu er á
fundinum.
„Það er ljóst að
atburðir þeir sem
gerst hafa í
Úkraínu og ann-
ars staðar í heim-
inum munu móta
Atlantshafs-
bandalagið til
framtíðar,“ segir
Gunnar Bragi, en
í yfirlýsingu
fundarins kemur
fram að hernaðarinngrip og aðgerð-
ir Rússa í Úkraínu ógni öryggi Evr-
ópu. „Það sem Rússar eru að gera er
brot á alþjóðalögum og hér er ein-
hugur um að við það verður ekki un-
að.“
Á sama tíma hvetja leiðtogarnir til
frekari viðræðna um vopnahlé í
Úkraínu svo koma megi í veg fyrir
enn frekara mannfall í röðum al-
mennra borgara.
Hermenn NATO ekki sendir
Aðspurður segir Gunnar Bragi
fundargesti hafa ítrekað stuðning
sinn við fullveldi og sjálfstæði Úkra-
ínu. Jafnframt voru stjórnvöld í
Rússlandi hvött til að láta af aðgerð-
um sínum og styðja friðsamlega
lausn mála.
„Það er alveg ljóst að þau ríki sem
aðild eiga að Atlantshafsbandalag-
inu munu hvert og eitt skoða hvern-
ig þau geta hjálpað Úkraínumönn-
um með framlögum, en ég tel alla
gera sér grein fyrir því að Atlants-
hafsbandalagið mun ekki senda her-
menn inn í Úkraínu,“ segir Gunnar
Bragi.
Spurður út í stuðning Íslands við
Úkraínu svarar utanríkisráðherra:
„Við höfum lagt til mannskap í eft-
irlit auk þess sem við höfum und-
irritað viljayfirlýsingu sem snýr að
uppbyggingu Úkraínu og tengist
það einkum jarðhitaleit. Að öðru
leyti hefur framlag okkar snúist um
leiðangra ÖSE [Öryggis- og sam-
vinnustofnunar Evrópu].“
Það mun hins vegar vera ljóst að
einstök bandalagsríki eru reiðubúin
til að veita íbúum Úkraínu fjárhags-
aðstoð sem og tæknilega aðstoð.
Átakanleg frásögn forseta
Meðal þeirra sem til máls tóku á
leiðtogafundi Atlantshafsbandalags-
ins var Petro Porosjenkó, forseti
Úkraínu. Spurður hvort lýsingar
forsetans á ástandinu hafi verið
átakanlegar kveður Gunnar Bragi já
við.
„Það má vitanlega skilja af orðum
hans að ástandið sé nú með þeim
hætti að verði það ekki stöðvað muni
menn endanlega missa tökin. Á
fundinum lýsti hann yfir vilja til að
ræða við Rússa á sanngjörnum for-
sendum og kallaði enn og aftur mjög
skýrt eftir aðstoð vestrænna ríkja.“
Öryggi Evrópu ógnað
af framferði Rússa
 Atlantshafsbandalagið áréttar stuðning sinn við Úkraínu
Gunnar Bragi
Sveinsson
6 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 5. SEPTEMBER 2014
Rau›arárstígur 14 · sími 551 0400 · www.myndlist.is
mánudaginn 8. september, kl. 18
í Gallerí Fold, á Rauðarárstíg
Gunnlaugur Scheving
Á uppboðinu verður gott úrval verka samtímalistamanna svo og
fjöldi frábærra verka gömlu meistaranna.
Verkin verða sýnd í dag föstudag kl. 10–18, laugardag kl. 11–17,
sunnudag kl. 12–17, mánudag kl. 10–17
Hægt er að skoða uppboðsskrána á myndlist.is
Haustuppboð
í Gallerí Fold
Fleiri fjarskiptafyr-
irtæki undirbúa nú
að bjóða upp á raf-
ræn skilríki í snjall-
síma og Auðkenni,
sem hefur umboð
fyrir framleiðslu
slíkra skilríkja, ætl-
ar að endurskoða
verðskrá sína. Þetta kom fram í yfir-
lýsingu frá Auðkenni í gær. Rafræn
skilríki verða nauðsynleg til undir-
skriftar fyrir niðufellingar ríkis-
stjórnarinnar á húsnæðislánum.
Umsækjendur munu þó ekki þurfa
að nota þau fyrr en útreikningi á
niðurfellingunum verður lokið.
Hingað til hefur aðeins Síminn
boðið upp á rafræn skilríki í snjall-
síma. Í tilkynningunni kom fram að
viðskiptavinir Vodafone gætu nálg-
ast þau á næstu dögum og hjá Nova
og Tali væri unnið
að innleiðingu skil-
ríkjanna.
Einnig er hægt að
fá rafræn skilríki í
debet- og kredit-
kort. Um 220.000
einstaklingar eru
með slík kort en um
100.000 af þeim hafa virkjað raf-
rænu skilríkin, að því er kemur
fram á vef fjármálaráðuneytisins.
Einnig hefur verið hægt að fá
skilríki frá Auðkenni en þau kort
hafa kostað 10.900 krónur fyrir eitt
ár. Í tilkynningu Auðkennis kemur
fram að á meðan á skuldaniðurfell-
ingunni standi muni fyrirtækið
bjóða þeim sem geta ekki eða velja
að vera ekki með rafræn skilríki í
snjallsíma einkaskilríki á 1.500
krónur.
Bjóða rafræn skilríki
fyrir niðurfellingar
Á leiðtogafundi Atlantshafs-
bandalagsins sem fram fer í Wa-
les funduðu einnig utanríkis-
ráðherrar bandalagsríkja og
utanríkisráðherrar Bosníu og Her-
segóvínu, Georgíu, Makedóníu og
Svartfjallalands um hvernig ríkj-
unum gengur að vinna að úrbót-
um þeim sem miða að aðild þeirra
að bandalaginu. Kemur þetta
fram í tilkynningu sem utanríkis-
ráðuneytið hefur sent frá sér.
Segir þar einnig að leiðtogar
48 þátttökuríkja alþjóðaliðsins í
Afganistan hafi fundað með
varnarmálaráðherra landsins.
Verkefnum alþjóðaliðsins, sem
staðið hafa í rúman áratug, lýkur
um næstu áramót, en ríkin, þar á
meðal Ísland, munu halda áfram
að styðja við uppbyggingu í land-
inu.
Munu halda áfram að styðja
við mikilvæga uppbyggingu
LEIÐTOGAFUNDUR ATLANTSHAFSBANDALAGSINS
Morgunblaðið/Ómar
Náttúra Vaxandi ferðamanna-
straumur veldur auknu álagi.
Íslensk náttúra hefur gegnt lykil-
hlutverki í efnahagsbata landsins,
bæði vegna orkuauðlinda hennar og
sem aðdráttarafl fyrir erlenda
ferðamenn. Mikill árangur hefur
náðst á ýmsum sviðum umhverf-
ismála en úr öðru þarf að bæta og
þurfa Íslandingar að takast á við
ýmsar áskoranir á næstunni.
Þetta kemur fram í niðurstöðum
heildarúttektar Efnahags- og fram-
farastofnunar Evrópu (OECD) á
umhverfismálum á Íslandi árin
2001-2013, sem kynnt var í gær.
Í skýrslunni er lögð áhersla á að
Íslendingar verði að finna jafnvægi
á milli orkunýtingar og feðamanna-
iðnaðarins annars vegar og verndar
náttúru og umhverfis hins vegar.
Bent er á að ferðaþjónustan
stendur undir 6% af landsfram-
leiðslu hér á landi en sívaxandi
fjölda ferðamanna yfir stuttan sum-
artímann fylgi aukið álag á við-
kvæmt vistkerfi og innviði sam-
félagsins.
Þörf sé úrbóta varðandi aðgang
að vinsælum ferðamannastöðum og
aðstöðu sem tryggi að umhverfinu
sé hlíft. Í sumum tilvikum vanti
fjármagn til þessa. Nefnt er að
sveitarfélög hafi t.a.m. ekki næga
fjárhagslega burði til að fylgja eftir
stefnumörkun í umhverfismálum.
Fram kemur í niðurstöðum
skýrslunnar að gildi fyrir vatns- og
loftmengun séu í sögulegu lágmarki
og Ísland sé með hæsta hlutfall
endurnýjanlegrar orku af öllum
þjóðum OECD. Á árunum 2000 til
2011 jókst losun gróðurhúsaloftteg-
unda um 14% en var þó engu að síð-
ur innan viðmiða sem Ísland hefur
skuldbundið sig til að fylgja skv.
Kyoto-bókuninni. Þá segir að dregið
hafi úr losun eftir árið 2008.
Í skýrslunni er farið yfir bæði
styrkleika í umhverfismálum Ís-
lendinga og helstu áskoranir. Þann-
ig hafi t.d. landeyðing löngum verið
vandamál og fari versnandi vegna
ofbeitar, sem styrkjakerfið í land-
búnaði ýti undir.
Þá sé hætta á að ágreiningur
verði um landnýtingu vegna ólíkra
hagsmuna þeirra sem vilja annars
vegar nýta náttúruna til orkufram-
leiðslu og hins vegar þeirra sem
vilja auka náttúrutengda ferðaþjón-
ustu, að því er segir í samantekt um
niðurstöðurnar.
Segja brýnt að
finna jafnvægi
 Landeyðing vaxandi vegna ofbeitar
Samspilið á milli endurnýjanlegra
orkuauðlinda og einstakrar nátt-
úru sem er aðdráttarafl fyrir ferða-
menn veitir Íslandi tækifæri til að
vera í fararbroddi í heiminum í
þróuninni í átt að að grænum hag-
vexti.
Þetta kom fram í máli Simons
Uptons, sem fer með yfirstjórn
umhverfismála á vettvangi OECD,
þegar hann kynnti í gær niður-
stöður heildarúttektar OECD á
umhverfismálum á Íslandi á ár-
unum 2001 til 2013.
Þetta er í þriðja sinn sem OECD
gerir úttekt af þessu tagi á um-
hverfismálum hér á landi.
Gætum verið í fararbroddi í
áttina að grænum hagvexti
YFIRMAÐUR UMHVERFISSVIÐS OECD KYNNTI SKÝRSLUNA
Úttekt Simon Upton kynnir niður-
stöðurnar á Hótel Natura.