Fréttablaðið - 23.03.2013, Blaðsíða 22

23. mars 2013 LAUGARDAGUR| SKOÐUN | 22
Nýleg skoðanakönnun
Capacent Gallup sem sýnir
að 61% landsmanna vill
klára aðildarviðræðurnar
við Evrópusambandið hefur
vakið mikla athygli. Þetta
vekur hins vegar spurning-
ar varðandi stuðning við þá
stjórnmálaflokka sem vilja
slíta aðildarviðræðunum.
Bæði Framsóknar- og
Sjálfstæðisflokkurinn hafa
samþykkt á landsfundum
sínum að hætta beri þess-
um viðræðum. Formaður Nei-sam-
takanna, Ásmundur Einar Daðason,
er þingmaður Framsóknarflokks-
ins og Unnur Brá Konráðsdóttir,
þingmaður Sjálfstæðisflokksins,
er varaformaður sömu samtaka.
Fleiri áhrifamenn í þessum báðum
flokkum eins og Guðni
Ágústsson, Pétur H. Blön-
dal, Frosti Sigurjónsson og
Styrmir Gunnarsson eiga
sæti í stjórn Nei-sinna og
hafa barist með oddi og egg
gegn aðildar viðræðunum.
Sjálfstæðisflokkurinn tók
þetta síðan skrefinu lengra
og samþykkti að loka ætti
Evrópustofu. Að vísu hafa
bæði formaður og vara-
formaður flokksins lýst því
yfir að sú samþykkt hafi
verið óheppileg.
Ef landsmönnum er alvara að við
eigum að klára aðildarviðræðurnar
þá hljóta menn að setja spurningar-
merki við stuðning við þessa stjórn-
málaflokka. Finnst fólki það til
dæmis líklegt að hugsanleg stjórn
Framsóknar- og Sjálfstæðisflokks
myndi veita aðildarviðræðum öfl-
uga pólitíska forystu! Ég leyfi mér
að efast um það jafnvel þótt þjóðin
væri búin að samþykkja í þjóðar-
atkvæðagreiðslu að halda ferlinu
áfram.
Ég skora því á þá landsmenn sem
vilja halda viðræðunum áfram að
hugsa sig vandlega um þegar þeir
gera upp hug sinn í kjörklefanum í
komandi alþingiskosningum.
Mikilvæg ákvörðun
EVRÓPUMÁL
Andrés
Pétursson
formaður Evrópu-
samtakanna
EFNAHAGSMÁL
Við Íslendingar erum að mörgu
leyti lánsöm. Við erum auðlinda-
rík þjóð, með hagfellda aldurs-
samsetningu, sterka innviði, hátt
tæknistig og kraftmikið vinnu-
afl. Við stöndum þó frammi fyrir
efnahagslegum áskorunum.
Kaupmáttur hefur dregist saman,
skuldastöðu hins opinbera þarf að
laga og talsvert hefur vantað upp
á efnahagslegan stöðugleika.
Í byrjun árs fór af stað sam-
starfsverkefni stjórnmálaflokk-
anna, samtaka vinnumarkað-
arins, fulltrúa atvinnulífsins,
stjórnsýslunnar og fræðasam-
félagsins undir nafninu Samráðs-
vettvangur um aukna hagsæld.
Grunnmarkmið vettvangsins
felst í að skapa heildstæða sýn til
langs tíma á það hvernig Ísland
getur fært sér framangreinda
styrkleika í nyt og tekist á við
fyrirliggjandi áskoranir með sem
bestum hætti.
Eins og nafnið gefur til kynna
leggjum við áherslu á sameigin-
leg markmið í starfi Samráðsvett-
vangsins. Þrátt fyrir ólík stjórn-
málaviðhorf og forgangsröðun
eru breiðir sameiginlegir fletir
til staðar. Dæmi um slík mark-
mið eru hærri meðaltekjur, efna-
hagslegur stöðugleiki, fjölbreytt
atvinnutækifæri, sterkt mennta-
kerfi, öflugt velferðarkerfi og
sjálfbær nýting auðlinda.
Metnaðarfull markmið
Annar fundur Samráðsvettvangs-
ins var haldinn í vikunni þar sem
ræddar voru tillögur að efnahags-
legum markmiðum til lengri tíma
og tillögur að þjóðhagsramma sem
gæti lagt grunn að aukinni hag-
sæld á Íslandi. Markmiðin voru
eftirfarandi: Meðalhagvöxtur nemi
3,5% til ársins 2030, skuldahlutfall
hins opinbera fari úr 133% niður í
60% af vergri landsframleiðslu á
sama tímabili og stöðugleiki náist
í verðlagi þannig að meðalverð-
bólga verði undir 2,5%. Þetta eru
vissulega metnaðarfull markmið
en reynsla annarra farsælla þró-
aðra ríkja gefur tilefni til að ætla
að þau séu raunhæf.
Til að tryggja þann ramma sem
skapar forsendur fyrir slíkum
árangri er nauðsynlegt að ná sam-
stöðu um stöðugleika. Fjármála-
stefna hins opinbera þarf að vera
traust og fyrirsjáanleg, sátt þarf
að ríkja um að launaþróun byggi
á verðmætasköpun hagkerfisins
og umgjörð peningamála verður
að gera Seðlabankanum kleift að
tryggja verðstöðugleika.
Þessar þrjár stoðir hagkerfis-
ins, fjármál hins opinbera, vinnu-
markaður og umgjörð peninga-
mála, mynda órjúfanlega heild
þegar kemur að því að tryggja stöð-
ugleika og sterkar efnahagslegar
forsendur fyrir vexti. Rauði þráð-
urinn í þeim tillögum sem ræddar
voru á fundi Samráðs vettvangsins
í liðinni viku voru ábyrgð og agi.
Til lengri tíma litið eru þetta lykil-
þættir bætts hagvaxtar og bættra
lífskjara.
Öll við sama borð
Langtímamarkmið um stöðug-
leika og efnahagslegar forsendur
fyrir vexti krefjast þolinmæði og
elju. Þeim verður náð með gagn-
kvæmu trausti, gagnsærri umræðu
og sátt um forsendur milli stjórn-
valda, aðila vinnumarkaðarins og
Seðlabankans. Keðja stöðugleik-
ans er aðeins jafn sterk og veik-
asti hlekkur hennar og því er mik-
ilvægt að breið samstaða náist um
þessi málefni. Samráðsvettvangur
um aukna hagsæld er kjörinn vett-
vangur fyrir þá sátt.
Þrátt fyrir ólíkar áherslur sitjum
við öll við sama borð. Bætt lífskjör
á Íslandi eru viðmið sem breið
samstaða ætti að geta myndast
um. Til að svo megi verða þurfum
við að skapa sátt um ákveðinn
grunn sem hægt er að byggja á.
Agi og ábyrgð á öllum sviðum
hag kerfisins og samræmd stefna
þeirra aðila sem stýra efnahags-
málum er stærsta forsenda aukins
hagvaxtar á Íslandi til lengri tíma.
Samráðsvettvangur um aukna hag-
sæld hefur ekki umboð til ákvarð-
anatöku í þessum efnum. Vonir
standa þó til að þessi vettvangur
nýtist til að stuðla að aukinni sátt
og uppbyggilegri umræðu um þær
grundvallarforsendur sem stuðla
að bættum lífskjörum.
Til að nýta þau sóknarfæri sem
Ísland hefur upp á að bjóða með
sem bestum hætti þarf aga, ábyrgð
og langtímasýn. Um það ríkir breið
sátt innan Samráðsvettvangsins.
Það gefur ástæðu til bjartsýni um
að unnt sé að móta grunn fyrir
sátt til langtíma í efnahagsmálum.
Næsti fundur Samráðsvettvangs-
ins er í maí. Þá verða frekari til-
lögur frá Verkefnastjórn ræddar.
Gert er ráð fyrir að Samráðsvett-
vangur skili heildstæðu yfirliti
að tillögum til að auka hagsæld á
Íslandi í septem ber næstkomandi.
Stöðugleiki og aukin hagsæld
Katrín Olga
Jóhannesdóttir
varaformaður Sam-
ráðsvettvangsins
Ragna
Árnadóttir
formaður Samráðs-
vettvangsins
➜ Til að nýta þau sóknar-
færi sem Ísland hefur upp á
að bjóða með sem bestum
hætti þarf aga, ábyrgð og
langtímasýn.
➜ Ef landsmönnum er
alvara að við eigum að klára
aðildarviðræðurnar þá
hljóta menn að setja spurn-
ingarmerki við stuðning við
þessa stjórnmálafl okka.
Undirritaður flutti á Alþingi
í október 2010 þingsályktun
um fríverslun við Banda-
ríkin.
Fríverslun við Bandarík-
in, stærsta hagkerfi heims,
er mikið hagsmunamál
fyrir Ísland. Í henni felast
fjölmörg ný tækifæri fyrir
neytendur, inn- og útflutn-
ing, fyrirtæki og fjárfest-
ingar.
Við undirbúning máls-
ins átti ég m.a. fund með
ráðamönnum í Washington.
Kom það vel í ljós að þeir
voru áhugasamir um málið. Það var
ekki síst þess vegna sem tillagan
var flutt. Gat ég þess í umræðum
á Alþingi að áhugi væri á mál-
inu af hálfu Bandaríkjanna. Þrátt
fyrir það náði tillagan ekki fram að
ganga og skrifast það á áhugaleysi
ríkisstjórnar flokkanna. Þeim hefur
eflaust þótt það slæmt að draga
athyglina frá ESB-umsókninni.
Nýverið kom fram í fjölmiðlum
að utanríkisráðherra hefur skrif-
að hinum nýja utanríkisráðherra
Bandaríkjanna, John Kerry, bréf þar
sem hann óskar eftir aðkomu Íslands
að væntanlegum fríverslunar-
viðræðum Banda ríkjanna og ESB.
Haft var eftir John Kerry að við-
ræðurnar yrðu ekki einskorðaðar
við ríki ESB heldur einnig önnur
ríki er tengjast evrópsku samstarfi.
Þetta verður ekki skilið á annan veg
en að aðild að ESB skipti ekki höfuð-
máli í þessu sambandi. Þetta
eru mikil tíðindi í ljósi fyrri
orða um að gangi Ísland
í ESB fáist fríverslun við
Bandaríkin í bónus.
Utanríkisráðherra er þróttmikill
og vaskur stjórnmálamaður og þá
sérstaklega þegar kemur að mál-
efnum ESB. Hann hefur ekki sleppt
hendinni af ESB-umsókn Íslands
þótt vaða hafi þurft eld og brenni-
stein, heima og heiman.
Ég vil þakka utanríkisráðherra
fyrir þann áhuga sem hann sýnir nú
fríverslunarsamningi við Banda-
ríkin. Það lítur hins vegar út fyrir að
honum muni ekki endast pólitískt líf
í ráðuneytinu til að ljúka málinu. Það
hefur komið á daginn að Bandaríkin
hafa áhuga á viðræðum við Ísland.
Ráðherra hefði átt að styðja þings-
ályktun mína fyrir rúmum 2 árum,
hefja tvíhliða viðræður við Banda-
ríkin og vera þar með á undan ESB.
Það hefði komið honum á spjöld sög-
unnar. Ísland á fjölmörg sóknarfæri
í alþjóðasamskiptum án Evrópu-
sambandsins.
Fríverslun við
Bandaríkin fær
óvæntan stuðning
VIÐSKIPTI
Birgir
Þórarinsson
MA í alþjóðasam-
skiptum og
utanríkisþjónustu
og varaþingmaður
Framsóknarfl okks
➜ Ráðherra hefði
átt að styðja þings-
ályktun mína fyrir 2
árum, hefja tvíhliða
viðræður við Banda-
ríkin og vera þar með
á undan ESB.
Á L E I Ð T I L Ú T L A N D A
Verslaðu á hagstæðara verði í okkar fullbúnu
gleraugnaverslun á fríhafnarsvæðinu í Leifsstöð
Ábyrgðar- og þjónustuaðilar:
Optical Studio Smáralind, s. 528 8500 og Optical Studio Keflavík, s. 4213811
ALLT AÐ 50% ÓDÝRARI
EN SAMBÆRILEG VARA Á MEGINLANDI EVRÓPU