Fréttablaðið - 04.03.2014, Blaðsíða 34

4. mars 2014 ÞRIÐJUDAGUR| MENNING | 22
ÓPERA ★★★★★
Ragnheiður
Gunnar Þórðarson og Friðrik Erlingsson
LEIKSTJÓRI: STEFÁN BALDURSSON
HLJÓMSVEITARSTJÓRI: PETRI SAKARI
LEIKSTJÓRI: STEFÁN BALDURSSON
LEIKMYND: GRÉTAR REYNISSON
BÚNINGAR: ÞÓRUNN S. ÞORGRÍMS-
DÓTTIR
LÝSING: PÁLL RAGNARSSON
DANSHÖFUNDUR: INGIBJÖRG
BJÖRNSDÓTTIR
AÐALHLUTVERK: ÞÓRA EINARSDÓTTIR,
ELMAR ÞÓR GILBERTSSON OG VIÐAR
GUNNARSSON
FRUMSÝNT Í HÖRPU 1. MARS
Ég hitti mann á bílastæðinu í
Hörpu eftir óperuna hans Gunn-
ars Þórðarsonar sem sagði mér að
þetta væri eiginlega í fyrsta sinn
sem hann táraðist í óperu. Þetta
væri „alvöru óperusýning“ eins og
hann orðaði það.
Það er hægt að taka undir þetta.
Óperan hans Gunnars, sem er
líka eftir textahöfundinn Frið-
rik Erlingsson, er rómantísk eins
og gömlu óperurnar. Samt dettur
Gunnar hvergi í klisjurnar. Tón-
listin, þótt hún sé þægilega lagræn
er aldrei fyrirsjáanleg. Hún minn-
ir örlítið á Puccini, en samt er eitt-
hvað hrífandi íslenskt við hana,
eins óljóst og það nú hljómar.
Óperan heitir Ragnheiður eftir
einni frægustu kvenpersónu
Íslandssögunnar, dóttur Brynjólfs
biskups í Skálholti á sautjándu öld.
Brynjólfur hafði ætlað henni að
giftast ættgöfugum manni, en hún
varð ástfangin af kennara í Skál-
holti og átti með honum barn. Það
endaði illa, hún var opinberlega
niðurlægð af föður sínum, neydd
til að sverja eið um skírlífi. Barn-
ið var tekið af henni og hún dó úr
sorg, auk þess sem barnið varð ekki
langlíft heldur. Brynjólfur stóð þá
uppi einn og yfirgefinn, fullur af
iðrun og beiskju.
Ég sá óperuna í konsertuppfærslu
í sjálfri Skálholtskirkju í sumar,
sem sagt á sama stað og atburðirnir
gerðust. Það út af fyrir sig var alveg
einstakt. Ekki er hægt að ætlast til
að verða fyrir sömu áhrifum nú í
Hörpu. Skálholt er heilagur staður
og andrúmsloftinu þar er ekki hægt
að pakka inn og flytja þangað sem
maður óskar sér.
Hins vegar var annað sem var
betra núna. Þar ber helst að nefna
frammistöðu tenórsins Elmars
Gilbertssonar, en hann söng ekki í
sumar. Hann var í hlutverki Daða
Halldórssonar, barnsföður Ragn-
heiðar. Söngur hans var svo magn-
aður að ég fékk gæsahúð hvað
eftir annað. Röddin var þétt og
fókuseruð, afar sterk, söngstíllinn
áreynslulaus en músíkalskur. Það
var hreinn unaður að hlýða á hann
syngja. Nú vil ég ekki nota orðið
efnilegur um fullmótaðan lista-
mann, en það þarf eitthvað mikið
að kom fyrir ef Elmar á ekki eftir
að verða áberandi í tónlistarlífinu,
bæði hér og erlendis, þegar fram
líða stundir.
Aðrir söngvarar stóðu sig með
sóma. Þóra Einarsdóttir var yndis-
leg sem Ragnheiður, Viðar Gunnars-
son sannfærandi í hlutverki Brynj-
ólfs, Bergþór Pálsson átti stórleik í
litlu en mikilvægu hlutverki; sömu
sögu er að segja um Elsu Waage,
Jóhann Smára Sævarsson og Guð-
rúnu Jóhönnu Ólafsdóttur.
Kórinn var flottur, leikstjórn
Stefáns Baldurssonar var blátt
áfram og eðlileg, og danshreyf-
ingar sem Ingibjörg Björnsdóttir
sá um voru skemmtilegar. Hljóm-
sveitin var líka frábær undir
öruggri stjórn Petri Sakari. Lýsing
Páls Ragnarssonar var áhrifarík
og sviðsmynd Grétars Reynisson-
ar var smekkleg og sniðug.
Ragnheiður eftir Gunnar og
Friðrik er mögnuð ópera sem skilar
sér fullkomlega í sviðsetningunni
í Hörpu. Ég segi bara bravissimó!
Jónas Sen
NIÐURSTAÐA: Framúrskarandi svið-
setning stórfenglegrar óperu.
Gæsahúð hvað eft ir annað
„Nokkur orð urðu til þess að ég
endurskoðaði frá grunni afstöðu
mína gagnvart söngnum,“ segir
Kristinn Sigmundsson, sem bæt-
ist í kennarahóp Listaháskóla
Íslands næsta vetur, ásamt Þóru
Einarsdóttur. „Ýmislegt hend-
ir í kennslu sem verður til þess
að opna augu fólks.“ Hann segir
að það sé skylda sín að miðla til
ungs fólks af þrjátíu ára reynslu
sinni af því að starfa sem söngv-
ari. „Ég get nefnt dæmi um það
af eigin reynslu hvernig áhrif er
hægt að hafa. Hingað til lands
kom eitt sinn austurrískur píanó-
snillingur að nafni Erik Werba
sem gjörbreytti afstöðu minni
gagnvart söngnum með stuttri
tölu sem gerði mig fyrst ösku-
reiðan og móðgaðan. Svo þegar
ég fór að hugsa málið áttaði ég
mig á því hvað hann meinti. Ég
vann úr því og þetta er eitt af
því sem hefur gert mig að þeim
söngvara sem ég er í dag,“ segir
Kristinn.
Kristinn hlustaði mikið á þess-
um tíma á sama söngvarann
í ljóðasöng: Dietrich-Fischer
Dieskau. „Erik sakaði mig um að
herma eftir honum. Ég var mjög
móðgaður vegna þess að ég hafði
ekki heyrt hann syngja neitt af
því sem ég var að syngja. Mér
fannst þetta ósanngjarnt. Ég
ætlaði að hætta á námskeiðinu,
en allt í einu rann upp fyrir mér
ljós, og ég sá að allt sem ég var
að gera litaðist af þessum eina
söngvara sem ég leit mjög upp
til,“ segir Kristinn. - ue
„Gjörbreytti mér sem söngvara“
Kristinn Sigmundsson og Þóra Einarsdóttir bætast í kennarahóp Listaháskólans
næsta vetur. Kristinn segir að ýmislegt hendi í kennslu sem opnar augu fólks.
TÓNLIST Krist-
inn Sigmunds-
son segir að í
Listaháskólanum
sé mikil áhersla
lögð á íslenska
tónlist, og hann
ætli að halda því
áfram.
MYND/VALGARÐUR
GÍSLASON
ÞÓRA EINARS DÓTTIR OG
ELMAR ÞÓR GILBERTSSON
„Söngur hans var svo magn-
aður að ég fékk gæsahúð
hvað eftir annað,“ segir
Jónas Sen.
MYND/GÍSLI EGILL HRAFNSSON
Samtök um sorg og sorgarviðbrögð
NÝ DÖGUN
www.nydogun. is www.sorg. is sorg@sorg. is
Sr. Vigfús Bjarni Albertsson sjúkrahúsprestur
fjallar um barnsmissi á fræðslukvöldi Nýrrar dögunar,
fimmtudagskvöldið 6. mars kl. 20:00
í safnaðarheimili Háteigskirkju.
Allir velkomnir.
Kanadíski leikhópurinn Human
Cargo sýnir leikverkið Nótt í
Gaflaraleikhúsinu annað kvöld
klukkan 20. Leikhópurinn kemur
frá Toronto og eru meðlimir hans
frá ýmsum menningarsvæðum
og tala mörg tungumál. Hópur-
inn hefur einbeitt sér að verkefn-
um sem fjalla um manninn á ystu
nöf og sem skapa aðstæður þar
sem áhorfandinn getur tekið þátt
í djúpri og alvarlegri umræðu
um hugmyndafræði samtímans.
Verkið hefur verið sýnt á leik-
listarhátíðum víða um heim og
í byggðum inúíta í Kanada og
Alaska. Aðeins verður þessi eina
sýning hér á Íslandi.
Human Cargo
í Gafl araleikhúsinu
Kanadískur leikhópur með pólitísk markmið í heimsókn.
HUMAN
CARGO
Leikhópurinn
kemur frá
Toronto og
eru meðlimir
hans frá
ýmsum
menningar-
svæðum og
tala mörg
tungumál.
MENNING