Skessuhorn - 19.12.2012, Page 96

96 MIÐVIKUDAGUR 19. DESEMBER 2012
Hún heit ir Ást hild ur Thor steins­
son og býr á Hurð ar baki í Reyk­
holts dal. Seg ist hafa ver ið for vit­
in skopp ara kringla sem barn með
hesta­ og veiði dellu á háu stigi.
Alltaf að koma sér í vand ræði með
for vitn inni en var jafn framt svo
hepp inn að fá að eyða sumr um
bernsk unn ar á bökk um Norð ur ár
þar sem hún kynnt ist mörgu fólki
sem mót að hef ur hana fyr ir lífs­
tíð. Þar sem Borg ar fjörð ur heill aði
var kannski ekk ert und ar legt að þar
yrði sest að. Eft ir að góðu kaffi hef­
ur ver ið skenkt í bolla er for vitn ast
um hagi þess ar ar konu sem skyld er
lista mann in um Mugg og fleira hag­
leiks fólki, enda list feng sjálf.
For vitn in þá og nú
„Ég er í raun bæði alin upp í
Reykja vík og í Borg ar firði þar sem
ég dvaldi öll sum ur til 15 ára ald­
urs í Birki hlíð í Mun að ar nes landi
hjá móð ur syst ur minni. Ég hef því
alltaf sagt að ég eigi tvær mömm­
ur." Það er Ást hild ur Thor steins­
son á Hurð ar baki sem hef ur orð ið
og held ur á fram. „For eldr ar mín­
ir skildu þeg ar ég var 12 ára göm ul
en ég var svo hepp in að eiga þessa
móð ur syst ur mína að. Hún átti
eng an nema mig, þ.e. ekki önn ur
börn. En dvöl in með henni í Borg­
ar firð in um mót aði mig fyr ir lífs tíð
held ég. Sem barn var ég gíf ur lega
for vit in og er kannski enn," seg ir
hún kank vís, „þótt ég hafi kannski
lært að fela það bet ur með ár un­
um. En á þess um tíma voru lista­
menn og alls kyns snill ing ar, í raun
ein far ar, sem ég hitti og um gekkst,
ekki síst uppi í Borg ar firði. Þar
var með al ann ars Diddi Morteins.
Hann var list mál ari og ég fylgd ist
oft með hon um skapa sín lista verk.
Ég hafði gíf ur lega gam an af því að
sjá mál verk fæð ast og verða til. Síð­
ar þeg ar mamma var að skipta á
milli okk ar systra þrem ur mál verk­
um sem hún átti eft ir hann, gaf hún
mér eitt með tveim ur svön um. Hún
sagði alltaf að þeir tákn uðu okk ur
hjón in. Það er bara ný lega sem ég
kom auga á að bak svið ið er Baula í
Borg ar firði."
Veiði dell an kvikn aði á
bökk um Norð ur ár
En hnát an skopp aði um all ar
koppa grund ir og fékk með al ann­
ars að renna fyr ir fisk í Norð urá
og þar með var veiði dell an kveikt.
„Sem dæmi um for vitn ina og veiði­
dell una þá var ég eitt sinn að skoða
seiða tjörn í El liða ár daln um. Ég
hef lík lega far ið held ur ná lægt því
tjörn in var af girt með raf magns­
girð ingu. Í bók staf legri merk ingu
fékk ég stuð í nef ið þeg ar ég varð of
áköf við skoð un ina. Það var al veg
fer legt. Ein hvern veg inn komst ég
heim og sagði mömmu að ég væri
að deyja. Ég hafði nefni lega ný lega
heyrt að ef mað ur fengi raf magn í
sig þá myndi mað ur deyja og trúði
því."
Ást hild ur tel ur að hún sé fík ill
sem þó hafi ýms ar birt ing ar mynd­
ir. „Veiði dell an fylgdi mér lengi og
hér áður fyrr voru ekki marg ar kon­
ur sem veiddu en það háði mér ekk­
ert. Eft ir að ég flutti að Hurð ar baki
fór ég stund um að veiða með vin­
konu minni. Mað ur henn ar vildi
endi lega vita hvað við vær um að
spjalla um á þess um veiði ferð um
og því var auð velt að svara. Ann­
að hvort var sagt. Ég er með hann,
eða hef ur þú orð ið vör?" og nú hlær
Ást hild ur hjart an lega.
Val kyrja af St. Kildu
„Eins og ég sagði fyrr var ég með
svo mörg um snill ing um sem barn
og einn af þeim var Karl Ein ars son
sem kall aði sig Dunga non her toga
af Sankti Kildu. Hann var ein fari
eins og marg ir þeir frá bæru ein­
stak ling ar sem ég kynnt ist hér áður
fyrr og stór merki leg ur mað ur. Líf
hans var í raun dul ar fullt æv in týri.
Ég varð þeirr ar gæfu að njót andi að
vera krýnd val kyrj an af Santi Kildu
af Dunga non her toga og geri aðr ir
bet ur," og Ást hild ur er bæði glett in
og al var leg í senn. „Ann ar af svip­
uð um toga var Val ur Norð dal töfra­
mað ur. Meira að segja kenndi hann
mér töfra brögð sem ég gat fram­
kvæmt til skamms tíma. Svo kynnt­
ist ég einnig Har aldi Á. Sig urðs syni
leik ara. Svo þú sérð að flór an var
nokk uð fjöl breytt. Allt þetta fólk
hef ur mót að mig og ég hef raun ar
alltaf haft gam an að því að kynn ast
þeim sem eru sér stak ir. Ætíð hef ur
mér fund ist all ir vera jafn ir og ekki
far ið í mann grein ar á lit þótt um­
heim in um og jafn vel móð ur minni
á sín um tíma, hafi þótt ýms ir sem
ég um gekkst vera skrýtn ir. Ég tel að
lista gen ið sem svo ríkt er í föð ur­
fólk inu mínu hafi þroskast við þessi
kynni en Guð mund ur Thor steins­
son, Mugg ur, var sem dæmi afa­
bróð ir minn."
List hneigð in vak in
af dvala
Hæfi leik inn til að vinna í hönd­
um og hanna hafði blund að en var
allt í einu vak inn á sext ánda ári. „Þá
byrj uðu skemmti leg heit in sem hafa
var að síð an," seg ir Ást hild ur bros­
andi. „Þá saum aði ég mér ball bux­
ur og vesti í stíl úr gömlu gard ín­
un um henn ar mömmu. Ég hafði
ekk ert snið, klippti og saum aði
og var fljót að. Þetta var gíf ur lega
skemmti legt. Rétt seinna saum aði
ég síð an kvart bux ur úr svörtu efni
sem ég setti kóssa í frá mitti og nið­
ur og þræddi rauð ar reim ar í göt­
in en eng an rennilás. Ég man að
mér fannst bux urn ar fer lega flott­
ar en sá bögg ull fylgdi skamm rifi að
mað ur var lengi að klæða sig í þær
úr því það þurfti að losa reim arn­
ar alla leið nið ur. Mér hef ur alltaf
fund ist gam an að gera hluti sem eru
öðru vísi en hjá öðr um en finn fyr­
ir því að e.t.v. er það erf ið ara í dag
en var, kannski er það ald ur inn. Nú
er ég mest að prjóna alls kyns húf ur.
En gegn um tíð ina hef ég ver ið dug­
leg að sækja nám skeið og hef síð­
an þró að það sem ég hef lært, eft ir
minni eig in sér visku."
Ást in kem ur
til sög unn ar
Tengsl in voru kom in á við Borg ar­
fjörð. Eins og marg ar aðr ar ung ar
stúlk ur fékk Ást hild ur vinnu á Bif­
röst, þá 19 ára. Um haust ið ætl­
uðu vin kon urn ar á ball í Þver ár­
rétt sem var fellt nið ur svo stelp­
urn ar fóru bara í stað inn að Síðu­
múla í Hvít ár síðu og þar sá hún
ást ina í lífi sínu í fyrsta sinn, Gunn­
ar Bjarna son frá Hurð ar baki. Árið
eft ir eða 1973 á kveða þau að rugla
sam an reit um og Ást hild ur flyt­
ur að Hurð ar baki, fer síð an í hús­
mæðra skóla næsta vet ur. Frum­
burð ur inn fæð ist svo 1975 og því
var nóg að gera en börn in eru alls
fjög ur. Á Hurð ar baki reistu ungu
hjón in sér bú stað í tím ans rás og
þar búa þau enn, en börn in eru
flog in úr hreiðr inu, öll nema eitt,
það næst yngsta. Svo hef ur elsta
barna barn ið, Hera Sól, meira og
minna búið hjá afa og ömmu eft­
ir 8 ára ald ur inn því hún vill bara
vera í sveit. Búið var með kýr fram
til árs ins 1986 á samt sauð fé, þá og
nú, en Ást hild ur hef ur alltaf ver­
ið hrædd við kýr og mjólk aði því
aldrei. Seg ir það eiga ræt ur til þess
er hún dvaldi með móð ur sinni í
Gunn ars holti og var hrædd með
naut um sem þar voru. Og auð vit­
að var prjón að og saum að á börn in
og nokkr ar af þeim flík um eru enn
til. „En veiði dell an var enn við líði
er ég flutti hing að. Þá var ekki nóg
að veiða á stöng held ur stund aði
ég einnig neta veið ar í Hvítá með­
fram bú skapn um en ein hvers kon­
ar hand verk var alltaf of ar lega. Ég
eign að ist prjóna vél og seldi prjón­
les; peys ur og gammós í ur. Árin
1976­77 prjón a ði ég fullt af barna­
peys um úr lopa eft ir upp skrift úr
er lend um blöð um. Það vildi eng­
inn taka þess ar peys ur til sölu af
því þær voru svo öðru vísi, nema
Thor vald sen. Það sem gladdi mig
mest var að viku síð ar var hringt og
Snill ing ar og græju fíkn hafa mót að lífs munstr ið
Rætt við Ást hildi Thor steins son á Hurð ar baki í Borg ar firði
Ást hild ur Thor steins son við Hvera hús ið á Hurð ar baki með ný bak að hvera brauð.
Hjón in á Hurð ar baki, Gunn ar Bjarna son og Ást hild ur Thor steins son.
Sum ar bú stað ur inn Birki hlíð í Mun að ar nes landi þar sem Ást hild ur dvaldi öll sum­
ur fram að 15 ára aldri.
Ást hild ur Thor steins son sem lít il stelpa. Ást hild ur var með lengi vel með hesta dellu. Hér er hún á ein um góð um.
Veiði dell an
fylgdi lengi.
Með al ann ars
var stund um
rennt fyr ir fisk
í Langa vatni
eins og hér.