Skessuhorn - 19.12.2012, Síða 97
97MIÐVIKUDAGUR 19. DESEMBER 2012
spurt hvort meira væri til, þær voru
all ar upp seld ar."
Með nef ið niðri
í jörð inni
Þeg ar horft er í kring um sig á heim
ili Ást hild ar kem ur í ljós að stein
ar eru út um allt, í glugg um, á hill
um, gólf um og víð ar. Hún við ur
kenn ir að hafa ætíð ver ið heill uð af
stein um, og horf ir enn eft ir þeim,
hvort sem hún er í ís lenskri nátt úru
eða stödd er lend is. „Eft ir að veiði
dell an datt upp fyr ir varð ég verri
í þessu og má helst ekki sjá steina,
þá tek ég þá upp en hef samt lag
ast. Hef reynd ar gam an af því að
tína allt upp í nátt úr unni, viða að
mér þekk ingu á þann hátt. Ég er
líka al gjör berja sjúk ling ur, hvort
sem það eru villt ber eða af runn
um og rækta hér heima hind berja
runna til að geta nýtt þau. Í upp hafi
gerði ég tölu vert af arm bönd um og
háls men um og er svo sem að eins að
því enn. Þá not aði ég m.a. hross
hár sem reynd ar er nokk uð erfitt
að vinna með en gam an. Svo hef ég
unn ið úr flóka, gert steina töl ur og
steina tré gerði ég á ein hverju tíma
bili. Hef í þessu sem öðru í líf inu
tek ið svona dell ur."
Hesta della með öðru
„ Hesta og veiði dell an hélst eig
in lega í hend ur og eiga það báð ar
sam eig in legt að ég hef aflagt þær. Í
sum ar bú staðn um hjá móð ur syst ur
minni átti ég einn hest sem mik ið
var brúk að ur. Þeg ar ég flutti hing að
eign aði ég mér hest sem síð an var
seld ur. En hef ekki stund að hesta
mennsku mik ið und an far in ár. Þeg
ar heils an bregst þá verð ur við horf
ið á marg an hátt öðru vísi. Fram
kem ur var kárni sem get ur leitt til
hræðslu því mað ur veit að bylta fyr
ir mig, sem þjá ist af slit gigt, er verri
en fyr ir þann sem er heil brigð ur.
Þessi stað reynd hef ur lík lega hjálp
að til um það að hesta dell an er að
mestu horf in."
Tækja óð
„Þeg ar ég var stelpa var mamma al
veg viss um að ég yrði raf magns
fræð ing ur. Ég var alltaf að kanna
hluti, viða að mér þekk ingu, því
for vitn in var þar eins og á öðr um
svið um. Ef eitt hvað bil aði þurfti ég
alltaf að taka það í sund ur, skoða,
pæla og gera við ef ég gat og svona
er ég enn." Ást hild ur verð ur fjar læg
eins og hún seg ist reynd ar verða
oft. „Þá er ég lík lega að læra," seg ir
hún hugsi. „Lík lega finnst ó kunn
ug um ég vera á stund um viðut an.
Ég er nú að reyna að hemja mig,
þeg ar kem ur að hand verki, vera
ekki í öllu en heim il is fólk ið hér
seg ir að ég sé græju fík ill eða tækja
óð og kannski hef ur það bara rétt
fyr ir sér. En veistu, ég kann á all
ar græjurn ar sem ég kaupi, enda
þarf ég þess til að geta not að þær.
Á sama tíma við ur kenni ég fús lega
að ég er al veg í vand ræð um í sum
um búð um, tek orð ið stór an sveig
fram hjá hlut um til að falla ekki í
freistni." Undr un ar svip ur blaða
manns vek ur ó svikna kátínu við
mæl anda sem held ur á fram og seg
ir. „Ég á ýms ar gerð ir af sauma vél
um, rokk um og mörgu öðru sem
ég hef í her bergi sem heima menn
kalla „helgi dóm inn" því auk þess að
vera græju fík ill er ég einnig safn ari,
sér stak lega þeg ar kem ur að göml
um og öðru vísi hlut um." Ást hild
ur vind ur sér frá og kem ur til baka
með tré egg með pinna á end an um
og spyr blaða mann hvort hann viti
hvað þetta sé, en fær eng in svör.
Þeg ar pinn inn er dreg in út kem ur
í ljós hár fín nál. „ Þetta not uðu kon
urn ar til að gera við nælon sokka
hér áður fyrr þeg ar þeir voru meira
fá gæti en nú. Þetta er eitt dæmi
um eitt hvað sem ég safna því svona
grip ur ligg ur ekki hvar sem er. En
vegna þess ar ar söfn un ar áráttu fer
ég oft í Góða hirð inn. Þar er ým is
legt að finna sem kem ur sér vel fyr
ir þann sem get ur lag að sjálf ur og
þar rápa ég um, á byggi lega viðut an
að margra mati."
Á hlað inu
Fyr ir þá sem ekki vita stend ur bær
inn Hurð ar bak sunn an við Hvítá,
nán ar til tek ið við Kljá foss. Á jörð
inni er jarð hiti sem nýtt ur hef
ur ver ið til hús hit un ar en einnig
til ann arra hluta. „Á gamla bæn
um á Hurð ar baki var alltaf bak
að brauð í hvera guf unni og ég tók
bara við þeirri reynslu. Þessi at höfn
fór fram í húsi sem kall að hef ur
ver ið Hvera hús ið en í því var eld
að eða brauð ið bak að og enn er ég
að baka hvera brauð sem tek ur um
26 klukku stund ir, hvert sinn. Ég set
deig ið í eins og hálfs lítra mjólk ur
fern ur og 12 kom ast fyr ir í einu.
Eink um hef ég bak að þetta á sumr
in en ætla reynd ar að setja í núna.
Brauð ið hef ur ver ið á mat seðl in
um í Land náms setr inu í Borg ar nesi
sem boð ið hef ur það með plokk
fiski. Eins og gef ur að skilja er þetta
ekk ert líkt öðr um bakstri þar sem
heita vatns gu fan er lát in vinna verk
ið og verð ur að hafa sér staka að
gát þeg ar brauð ið er tek ið upp úr
hverju sinni. Fyrst var ég alltaf að
brenna mig við þessa at höfn, en hef
nú skól ast til. Gufan gef ur marga
spenn andi mögu leika en ég hef ekki
gert eins mikl ar til raun ir með hana
og ég hefði kannski vilj að en að hafa
að gang að svona nátt úru auð lind er
al veg sér stakt." Að spurð seg ist Ást
hild ur ekki vita hvenær um rætt hús
var byggt eða hvern ig ná kvæm lega
það hafi ver ið not að, þó viti hún
að þarna hafi hænsni ver ið kalón
uð á samt vömb um í slát ur tíð inni,
en það hafi allt ver ið fyr ir henn ar
tíð á bæn um.
Kíkt á fé lags mál in
í seinni tíð
Fé lags mála skóli margra kvenna,
eink um til sveita, hafa ver ið kven
fé lög in og sum ar hafa einnig tek
ið þátt í starfi ung menna fé lag anna.
Ást hild ur er þar ekki und an tekn
ing. „Á með an börn in voru yngri
var ég ekki mik ið í fé lags mál um.
Starf aði þó í ung menna fé lag inu,
var rit ari stjórn ar þar um skeið en
er hætt. Svo hef ég ver ið í kven fé
lag inu hér. Var for mað ur þess um
tíma og síð an for mað ur SBK, Sam
bands borg fir skra kvenna, og er nú
í vara stjórn KÍ eða Kven fé laga sam
bands Ís lands. Að mínu á liti þyrfti
að hafa há marks tíma í for mennsku
í mörg um fé lög um og ráð um þótt
það hafi kannski ekki al far ið átt við
um kven fé lög þar sem erfitt hef
ur oft ver ið að finna for mann, þá
vit um við að fólk sit ur stund um í
stjórn ar stöðu mun leng ur en æski
legt er."
Heilsa og hand verk
Ást hild ur hef ur lengi barist við sjúk
dóm, slit gigt sem kannski er ekki
það besta sem hand verks kona get ur
feng ið, og við ur kenn ir hún að spurð
að slit gigt in hafi gert líf ið nokk
uð erfitt. „ Kannski var verst hvað
lang an tíma tók að greina hvað var
að. Því eins og oft er um eitt hvað
sem lækn arn ir ekki finna eða þekkja
þá er það kall að móð ur sýki, þang að
til eitt hvað kem ur í ljós sem breyt
ir því," seg ir hún, „en ég hef reynt
að láta þetta ekki plaga mig mik ið.
Við ur kenni þó eins og ég hef áður
tæpt á að kannski hef ég hætt ýmsu
vegna þessa en á móti fund ið ann
að skemmti legt í stað inn. Á þessu
tíma bili í lífi mínu er ég mik ið að
prjóna úr plötu lopa Jökla húf ur og
Flat kolla. Og það er al veg brjál að
að gera í þess um húf um. Ein hvern
veg inn er það svo að mað ur dett
ur inn í eitt hvað. Sal an á því byrj
ar kannski ró lega en svo verð ur allt
brjál að, allt í einu. Nú nýti ég vet
ur inn í að prjóna því nauð syn legt er
að eiga lag er fyr ir kom andi sum ar."
Ást hild ur geng ur með blaða
manni um hús ið þar sem prjón
les leyn ist víða. Þar eru húf ur af
nokkrum gerð um, lopa peys ur og
Sendum Vestlendingum og
landsmönnum öllum
okkar bestu óskir um gleðileg
jól og farsælt nýtt árGrundarfjarðarbær óskar
Grundfirðingum og landsmönnum
öllum gleðilegra jóla og
farsældar á komandi ári.
2 kíló rúg mjöl
300 grömm syk ur
2 mat skeið ar salt
2 mat skeið ar ger
Sirka 1 og 1/2 lítri af volgu vatni
Hnoð að, bak að og snætt.
Hvera brauð Ást hild ar
Ný bak að hvera brauð ið með smjöri og bull andi hver inn.
Helgi dóm ur inn á heim il inu á Hurð ar
baki. Allt merkt og rað að og hús freyj
an kann á allra græjurn ar
Eitt sinn var Ást hild ur afar upp tek in
að búa til alls kyns skemmti leg and lit
úr ull. Þessi prýða eld hús vegg inn á
Hurð ar baki
Húf ur af öll um gerð um sem renna
út eins og heit ar lumm ur. Vet ur inn er
nýtt ur til að búa til lag er.
skokk ar allt sem á að selja næsta
sum ar, eða fyrr ef svo verkast. „Ég
á í svolitlu basli með að fara eft
ir upp skrift um. Ég finn ein hverja
upp skrift sem lögð er til grund vall
ar en svo verð ég að breyta grunn
upp skrift inni, þetta ligg ur bara í
blóð inu held ég," seg ir Ást hild ur
Thor steins son sem kært er kvödd
að lok um. bgk