Læknablaðið - 15.07.2002, Page 56

UMRÆÐA & FRETTIR / MALEFNI BUGL
í grein Ólafs segir að „sviðstjórn geðsviðs LSH [hafi]
ekki getað gert fullnægjandi grein fyrir því hvernig
rekstrarfjármagni hefur verið varið þrátt fyrir að
formleg beiðni frá forstjóra Barnaverndarstofu þar
um hafi fyrst komið fram fyrir rúmu ári. Hér er um að
ræða um það bil 43 milljóna króna rekstrarfjármagn
á ári sem koma átti til viðbótar því rekstrarfé sem
BUGL hafði fyrir
Þarna er því greinilega á ferðinni ágreiningur um
fjárveitingu sem var eyrnamerkt BUGL en að því er
virðist notuð til annarra hluta í rekstri Landspítalans.
Niðurstaðan verður sú að samningnum er sagt upp
og daginn áður en hann rennur út án endurnýjunar er
farið að undirbúa fækkun starfsfólks og samdrátt í
þjónustu.
Viðbrögö Magnúsar
Það er auðskilið að þessi þróun mála hvíli þungt á
yfirlækni deildarinnar og að hann finni hjá sér hvöt til
þess að deila áhyggjum sínum með þjóðinni. Við-
brögð yfirlæknisins verða til þess að Magnús Péturs-
son forstjóri Landspítala ræðir við Morgunblaðið og
blaðamaður þess hefur eftir honum að „málið sé á
misskilningi byggt og það sé ekki hlutverk Ólafs á
spítalanum að senda út fréttatilkynningar".
Það eru fyrst og fremst þessi ummæli sem fóru
fyrir brjóstið á mörgum. Stjórn LÍ var ekki ein um að
bregðast við þeim. Morgunblaðið fjallar um þau í
leiðara 5. júní og segir orð Magnúsar „bera vitni
hugsunarhætti, sem á ekkert erindi í stjórnsýslu opins
lýðræðisríkis í upphafi 21. aldarinnar“. Blaðið heldur
áfram og segir að almenningur geri kröfu um góða
heilbrigðisþjónustu og fáir viti betur deili á henni en
sérfræðingarnir sem sjái um sjúklingana.
„Ef það er ekki hlutverk þeirra að benda á þegar
þeim þykir að skera eigi niður þjónustu með þeim
hætti að vegið sé að hagsmunum sjúklinga má spyrja
hvers hlutverk það sé eiginlega. I raun má snúa for-
sendunum við og segja að það sé einmitt þeirra hlut-
verk - og þeirra skylda - að stíga fram, en ekki að
sitja og þegja og þegar það gerist á að svara því með
þeim hætti að almenningur verði upplýstur um hvað
sé á ferðinni, í stað þess að snupra lækna eða aðra,
sem sinna þessari sjálfsögðu upplýsingaskyldu,“ segir
í leiðaranum.
Tjáningarfrelsið lifi
í þessu sambandi er athyglisvert að skoða viðbrögð
Magnúsar Péturssonar í ljósi ummæla sem hann lét
hafa eftir sér á síðum þessa blaðs í vetur. Undirritað-
ur átti við hann viðtal sem birtist í marshefti Lækna-
blaðsins og fjallaði um sameiningu sjúkrahúsanna.
Þar úttalar Magnús sig um tjáningarfrelsi starfs-
manna sjúkrahússins og segir:
„Eg hef heyrt það að sumum þyki ákvarðanir
koma ofanfrá og að knappur tími sé til þess að ræða
niðurstöður við stjórnendur og starfsmenn. Auðvitað
mega starfsmenn hafa skoðun á þessu eins og öðru og
láta hana í ljósi. Eg er sannfærður um að álit starfs-
manna spítalans vegur mjög þungt í skoðanamyndun
um heilbrigðisþjónustuna í landinu og um hlutverk
spítalans sérstaklega. Eg treysti því að þessar skoðan-
ir komi fram í fjölmiðlum, á fundum og ráðstefnum.
Eg ætla starfsmönnum ekki annað en góða dóm-
greind til þess að meta hvað er við hæfi að segja
hverju sinni í ljósi stöðu þeirra innan spítalans. Þetta
er lykilatriði sem allir verða að hafa vald á.“
Þarna kveður við nokkuð annan tón og ekki full-
ljóst hver afstaða æðsta forystumanns spítalans er til
þessa mikilvæga máls. Skyldi eitthvað hafa breyst í
millitíðinni?
Lagskipt yfirstjórn
En hvað segir Ólafur Ó. Guðmundsson um þessa
deilu? I samtali við Læknablaðið kvaðst hann þakk-
látur fyrir stuðning stjórnar LI við sig í þessu máli,
hann væri nauðsynlegur ekki síst í því ljósi að staða
yfirlækna á fjölþátta starfsemi eins og BUGL, hefði
verið gerð veikari með nýju skipuriti sem fylgdi í kjöl-
far sameiningar stóru sjúkrahúsanna í LSH.
„Það má segja að yfirstjórn spítalans sé lagskipt.
Efst er framkvæmdastjórnin og framlenging hennar
inn á sviðin í formi sviðstjóra sem ekki eru í auglýstum
stöðum eða ráðnir samkvæmt hæfnismati og hafa
fyrst og fremst það hlutverk að gæta rekstrarlegra
hagsmuna. Undir þá heyra aðrir yfirmenn sviðsins þar
á meðal kh'mskir stjórnendur eins og yfirlæknar sem
bera hitann og þungann af því að þjónustan sé boðleg
og fullnægjandi og finna á eigin skinni ef svo er ekki.
Innan sviða er síðan orðin til ýmis undirstarfsemi, svo
sem sálfræðiþjónusta og félagsráðgjöf sem líka heyra
beint undir sviðstjóra en ekki yfirlækna. Þetta skipu-
lag getur reynst bagalegt fyrir deild eins og BUGL þar
sem fram fer sérhæfð starfsemi, sú eina á landinu, á
einu stærsta sviði spítalans, geðsviði. Milliliðirnir geta
orðið æði margir og stundum óljóst hver ber ábyrgð
þó á endanum sitji yfirlæknar uppi með hana en svið-
stjórarnir með ákvörðunarvaldið. Starfsemi okkar á
BUGL byggist meðal annars á því að eiga góð sam-
skipti, ekki bara við kollega sem stunda okkar sjúk-
linga, heldur einnig við ýmsar stofnanir úti í bæ, fé-
lagsþjónustu sveitarfélaga, skóla, barnaverndaryfir-
völd og fleiri. Þessar stofnanir gera miklar kröfur til
okkar og við sem berum ábyrgðina verðum að geta
tjáð okkur beint og milliliðalaust við þær. Við þurfum
að gæta hagsmuna skjólstæðinga okkar og aðstand-
enda þeirra og þess vegna getum við þurft að sinna
upplýsingaskyldu okkar í gegnum fjölmiðla. Það er
mikilvægara að taka afstöðu til tíðindanna og það sem
þau fela í sér heldur en að elta ólar við hver kemur
þeim á framfæri,“ sagði Ólafur Ó. Guðmundsson yfir-
læknir.
592 Læknablaðið 2002/88