Fréttatíminn - 07.11.2014, Blaðsíða 39

Ta tí tí tamm tamm
Þ
Þegar ég var ungur drengur í grunnskóla
þá man ég það að strákarnir í bekknum
mínum áttu flestir erfitt með að halda
einbeitingu í skólastofunni. Hvort sem
það var verið að kenna stærðfræði, staf-
setningu eða kristinfræði. Oft og iðulega
þurftu kennararnir að segja okkur að
hafa hljótt og vera ekki að trufla stelp-
urnar, sem einhverra hluta vegna áttu
miklu auðveldara með að einbeita sér en
við strákarnir. Svona var þetta alla daga
nema þegar kom að því að fara í leikfimi
eða tónmennt. Í tónmenntastofunni feng-
um við hlutverk sem við gátum einbeitt
okkur að. Hvort sem það var við söng eða
það sem okkur líkaði öllum betur, að spila
á hljóðfæri. Ég man að við lágum stund-
um á hurðinni áður en kennarinn kom til
að vera fyrstir inn og ná bestu hljóðfær-
unum. Minningin sem ég hef úr þessum
tímum er mjög skýr. Ég man ekki eins
mikið úr dönskutímunum.
Undanfarna daga hef ég hugsað enn
meira um þetta sökum verkfalls tón-
mennta- og tónlistarkennara. Að mínu
viti er þetta nám í grunnskólum alveg jafn
mikilvægt og stærðfræðin eða smíðin
eða handavinnan, hvað þá kristinfræðin.
Það sem krakkar taka úr þessu námi er
tilfinningin fyrir tónlist. Auðvitað er það
misjafnt eftir krökkum hvernig þau nýta
sér tónmenntakennsluna, alveg eins og
stærðfræðina. Í tónmenntakennslu er
meðal annars samsöngur, það hefur eng-
um orðið meint af því að syngja svolítið.
Á fullorðinsárum syngur fólk mismikið
og sumir ekkert, en það eru fáir sem hafa
ekki hafa sungið barnið sitt í svefn, alveg
burtséð frá árangri og yfirleitt eru það
lögin sem manni voru kennd í æsku sem
verða þar fyrir valinu, og oftast úr tón-
menntakennslunni. Margir syngja þjóð-
sönginn þegar þeir fara á kappleiki. Ef
ekki hefði verið fyrir tónmenntakennsl-
una þá mundi ég ekki kunna þennan
blessaða lofsöng. Við getum sungið Öxar
við ána á 17. júní, við getum sungið Frost
á Fróni á þorrablótum. Við getum sungið
Maístjörnuna þegar við erum í stuði. Á
jólunum getum við sungið Heims um ból
og talið í Nóttin var sú ágæt ein ef það er
beðið um meira, og svo eru ótalmörg lög
sem við getum sungið þó við gerum það
ekkert endilega. Þetta er afleiðing tón-
menntakennslu.
Það kom mér á óvart að vita það að tón-
menntakennarar hafa ekki með sömu
laun og aðrir kennarar þrátt fyrir nám
á sama kennslustigi. Hverju sætir það?
Auðvitað spyr maður sig að því hvort
félag tónmenntakennara hafi sofið á verð-
inum eða hafi ekki verið nógu hart í sín-
um samningaviðræðum í gegnum tíðina.
Ég spyr mig líka að því hvort við, fólkið
í landinu, viðurkennum ekki þessa stétt
að sömu verðleikum og leikfimikennara?
Fyrst staðan er þessi þá held ég því miður
að það sé ástæðan. Við tökum tónmennta-
kennslu ekki alvarlega og þess vegna er
svona komið fyrir tónmenntakennurum.
Hvenær ætlum við að læra það að öll stig
menntakerfisins eru jafn mikilvæg? Hvort
sem það er í leikskólanum þar sem gott
fólk sér um börnin okkar á meðan við
gerum okkur ómissandi í atvinnulífinu,
eða í grunnskólunum þar sem allar náms-
greinar ættu að vera jafn mikilvægar.
Ég þarf ekki að tíunda hér hvað
skapandi greinar eru mikilvægar fyrir
þjóðarbúið. Ég á allavegana ekki að þurfa
það. Það sem mér finnst ég þurfa að
ræða er samt krafa okkar sem foreldra
að börnin okkar fái að njóta þess að vera
í skólanum. Vissulega eru allar kennslu-
stundir og allar kennslugreinar til þess
gerðar að kenna börnunum okkar og að
þeim líði vel, en það er staðreynd að með
því að vera í skapandi umhverfi líður
öllum betur. Ég er sannfærður um það að
ef börn eru í skapandi greinum í bland
við þessar hefðbundnu sem eru kenndar,
náist betri árangur í öllu sem þau gera.
Krakkar þurfa að fá að tjá sig, þeir þurfa
að öskra, syngja, berja á trommur og
píanó. Á meðan tónmenntakennarar eru í
verkfalli er enginn staður fyrir þetta tján-
ingarfrelsi, nema í leikfimi sem er jafn
mikilvæg. Við getum ekki ætlast til þess
að krakkar séu bara sáttir við að deila og
leggja saman, skrifa stíla og kynna sér
danska málfræði ef þeir fá ekkert að gera
annað á milli. Það er enginn að fara að
syngja margföldunartöfluna.
Þegar ég var í grunnskóla, sérstak-
lega í gagnfræðaskóla, þá átti ég ekkert
sérstaklega auðvelt með nám og spurði
stærðfræðikennarann minn oft og iðulega
hvenær ég þyrfti á þessari algebru að
halda í framtíðinni. Kennarinn, sem var
frábær manneskja og ég hafði gaman af,
sagði að það kæmi mjög oft að því í lífinu
að ég mundi nota algebruna svo þar við
sat. Undanfarin misseri hef ég hugsað
um þetta og enn hef ég komist af án þess
að nota algebruna. Stærðfræðikennarar
líta nefnilega á hlutina öðruvísi. Þegar ég
horfi á vegaskilti þar sem stendur „Akur-
eyri 440 km“ þá sjá stærðfræðikennarar
„Akureyri (x-2)(x+3)“ en við erum bara
ekki öll þannig. Ég hef samt hitt þennan
stærðfræðikennara á tónleikum nokkrum
sinnum og virðist hún hafa gaman af
tónlist.
Við verðum að berjast fyrir rétti tón-
menntakennara því um leið erum við að
berjast fyrir rétti barnanna sem munu
erfa þetta land. Þau verða að fá að tjá sig.
Þau munu eignast börn á lífsleiðinni og
það er enginn að fara að diffra þau í svefn.
Hannes
Friðbjarnarson
hannes@
frettatiminn.is
HELGARPISTILL
Te
ik
ni
ng
/H
ar
i
SAMKVÆMT BÓKSÖLU Í PENNANUM EYMUNDSSON UM LAND ALLT

METSÖLULISTI EYMUNDSSON

VIKAN 29.10.14 - 04.11.14
1 2
5 6
7 8
109
43
Arfurinn
Borgar Jónsteinsson
Í innsta hring
Viveca Sten
Gula spjaldið í Gautaborg
Gunnar Helgason
Vísindabók Villa 2
Vilhelm Anton Jónsson
Kamp Knox
Arnaldur Indriðason
Orðbragð
Brynja Þorgeirsdóttir
Bragi Valdimar Skúlason
Kamp Knox
Flugstöðvarútgáfa
Arnaldur Indriðason
Læknirinn í eldhúsinu
Veislan endalausa
Ragnar Freyr Ingvarsson
Saga þeirra, sagan mín
Helga Guðrún Johnson
Jólin hans Hallgríms
Steinunn Jóhannesdóttir
40 viðhorf Helgin 7.-9. nóvember 2014