Fréttatíminn - 13.06.2014, Qupperneq 77

Við léttum þér lífið
Fastus ehf. býður upp á mikið úrval af stuðningshlífum, vinnustólum og hjálpartækjum
fyrir þá sem eru með stoðkerfisvandamál.
Sérhæft fagfólk á sviði endurhæfingar, hjúkrunar og hjálpartækja leggur metnað sinn
í að finna lausnir og aðstoða við val á réttu lausninni fyrir þig.
F
A
S
TU
S
_H
_3
0.
06
.1
4
Komið í verslun okkar að Síðumúla 16. Opið mán - fös 8.30 - 17.00
Síðumúli 16 • 108 Reykjavík • Sími 580 3900 • www.fastus.is
Veit á vandaða lausn
Stuðningshlífar Hnakkastólar Stuðningspúðar í stóla
Stuðningshlífar
fást einnig í Lyfju,
Reykjavíkurapóteki
og Apóteki
Vesturlands
13. júní 2014
var sólbruni í æsku ekki tíðari meðal
flugfólks en annarra. Það hefur verið
nánast gengið út frá því sem vísu að
flugfólk fari oftar í sólbað en aðrir en
sólargeislun, það er að segja útsetn-
ing fyrir útfjólubláu ljósi, er beintengd
hættunni á að fá húðkrabbamein. Þetta
verður hægt að skoða nákvæmar í nýju
rannsókninni.“
Óljós áhrif vaktavinnu
Á undanförnum árum hafa vísinda-
menn velt vöngum yfir því hvort
krabbameinshætta geti hugsanlega
fylgt vaktavinnu. „Flugáhafnir eru
vegna þessa áhugaverður hópur því
ekki aðeins vinna þær á undarlegum
tímum sólarhringsins miðað við heima-
byggðina, heldur fljúga þær yfir tíma-
belti. Þetta er ekki venjuleg vaktavinna.
Það er því sérstakur ruglingur sem
getur komið á hina líffræðilegu tíma-
klukku líkamans. Okkur hefur ekki
verið unnt, í fyrri rannsóknum, að taka
fullt tillit til þessa.“
Allt upp undir helmingur af flugi frá
Íslandi vestur um haf fer yfir fimm eða
fleiri tímabelti, en flug til Evrópu fer
yfirleitt ekki yfir fleiri en tvö tímabelti.
Vilhjálmur segir því erfitt að greina
á milli hvort vélar hafi verið að fljúga
austur eða vestur því þær fari sitt og
hvað og flugfólkið sömuleiðis.
Góðar aðstæður á Íslandi
Hér á Íslandi eru góðar aðstæður til að
rannsaka tíðni krabbameina hjá flug-
áhöfnum því krabbameinsskráin er
mjög nákvæm og góð. Í sameiningu
gera Norðurlöndin rannsóknir á starfs-
stéttum. Í hverju landi er tiltölulega fátt
flugfólk en ef fjöldinn er lagður saman
verður úr nokkuð stór hópur. Á Norð-
urlöndunum eru til samans um 10.000
flugmenn og 20.000 til 30.000 flugfreyj-
ur og flugþjónar.
Á Norðurlöndunum eru öll krabba-
mein skráð, hvort sem unnt er að lækna
þau eða ekki og gerir það rannsóknir
enn nákvæmari. Í sumum löndum er að-
eins hægt að skoða tíðni krabbameins
eftir dánarmeinaskrám og verða rann-
sóknirnar þá ekki eins nákvæmar því
þá fara ekki inn mein sem tekist hefur
að lækna. Brjóstakrabbamein og húð-
krabbamein, sem eru tíðari meðal flug-
fólks, eru í flestum tilvikum læknanleg.
Um 90 prósent kvenna hér á landi sem
fá brjóstakrabbamein lifa í fimm ár eða
lengur eftir greiningu en oft er miðað
við þau tímamörk. „Því er ekki síst að
þakka að greiningin er yfirleitt fyrr á
ferðinni núna en áður var og meðferðin
árangursríkari. Sama á við um húð-
krabbameinin og gildir það einnig um
illkynja mein eins og sortuæxli,“ segir
Vilhjálmur.
Frekari rannsóknir á næstu
árum
Háskóli Íslands hefur auglýst launaða
stöðu doktorsnema til að rannsaka
hættu á krabbameini hjá flugáhöfnum
enn frekar og er umsóknarfrestur til
20. júní næstkomandi. Doktorsverk-
efnið mun byggja á hópsafni atvinnu-
flugmanna, flugfreyja og flugþjóna sem
byrjað var að vinna með hér á landi árið
1996 og hefur verið tengt dánarmeina-
skrá og krabbameinskrá.
Fyrirhugaðar rannsóknir á íslensk-
um flugáhöfnum verða betri en fyrri
rannsóknir, einkum vegna þess að
unnt verður að meta betur starfstíma
og geislaálag, og eftirfylgnin verður
lengri, sem eykur tölfræðilegan styrk.
Það sem einkum munar um er að
hægt verður að meta þýðingu ákveð-
inna lífsstílsþátta. Í fyrri rannsóknum
var ekki að fullu hægt að taka tillit
til frjósemisþátta kvennanna en þeir
tengjast brjóstakrabbameinshættu og
verða upplýsingar um frjósemiþættina
fengnar úr barneignaskrá. Með upp-
lýsingum um sólbaðsvenjur og sólar-
landaferðir flugáhafna, sem var aflað
með spurningalistum árið 2001, verð-
ur hægt að ákvarða og taka tillit til út-
setningar fyrir útfjólubláu ljósi sem er
áhættuþáttur húðkrabbameina. Verk-
efnið er fjármagnað af styrk frá sjóðum
ISAVIA undir umsjón Rannsóknarsjóðs
Háskóla Íslands.
„Við viljum rannsaka hvort f lug-
áhafnirnar eru sambærilegar við aðra
hvað varðar barneignir, sólböð og
fleiri þætti sem skipta máli fyrir til-
urð krabbameina þegar við erum að
skoða þýðingu starfstíma, geislaálags
og vaktavinnu í þessari flóknu spurn-
ingu,“ segir Vilhjálmur.
Flugmenn eru tvöfalt
líklegri til að fá sortu-
æxli í húð en karlar
almennt.
Hjá flugfreyjum er
brjóstakrabbamein
helmingi algengara
en hjá konum almennt. Hrotu-Baninn heldur efri öndunarvegi opnum og þannig eiga hroturnar að
minnka eða hverfa alveg. Þú ættir að finna mun strax eftir fyrstu nóttina.
Leiðbeiningar fylgja bæði á íslensku og ensku.
Þú getur skilað Hrotu-Bananum innan 45 daga frá afhendingu ef þér finnst
hann ekki standa undir væntingum og fengið endurgreitt.
(Að frádregnum pökkunar- og sendingarkostnaði).
Eftirtalin apótek og www.heilsubudin.is selja Hrotu-Banann: Akureyrarapótek, Kaupangi
Lyfjaver, Suðurlandsbraut 22 - Borgarapótek, Borgartúni 28 - Garðsapótek, Sogavegi 108
Urðarapótek, Grafarholti - Árbæjarapótek, Hraunbæ 115 - Apótek Garðabæjar, Litlatúni 3
Reykjavíkurapótek, Seljavegi 2 - Apótek Hafnarfjarðar, Tjarnarvöllum 11.
— 9 —