Læknablaðið - 15.02.2008, Blaðsíða 11

FRÆÐIGREINAR
BRÁÐAR KRANSÆÐAR
Bráðar kransæðaþræðingar á íslandi
Arangur á fyrsta ári
sólarhringsgæsluvaktar
Ágrip
Berglind Gerda
Libungan
læknir
Kristján
Eyjólfsson
hjartalæknir
Guðmundur
Þorgeirsson
lyf- og hjartalæknir
Inngangur: Kransæðavíkkun hefur rutt sér til
rúms sem kjörmeðferð við bráðri kransæðastíflu
með ST-hækkun þegar unnt er að beita meðferð-
inni án tafa. Frá 1. desember 2003 hefur Landspítali
starfrækt sólarhringsgæsluvakt alla daga ársins til
að meðhöndla slík tilfelli. Landspítalinn sér um
alla hjartaþræðingarþjónustu á íslandi. Greint er
frá reynslunni af þessari vakt fyrsta árið sem hún
var starfrækt.
Sjúklingar og aðferðir: Rannsóknin var aftur-
skyggn og fólst í könnun á sjúkraskrám og
þræðingarskýrslum allra sem gengust undir
bráða kransæðaþræðingu á tímabilinu 01.12.2003-
30.11.2004.
Niðurstöður: Alls voru gerðar 124 bráðar krans-
æðaþræðingar fyrsta árið sem vaktin var starf-
rækt, hjá 94 körlum (76%) og 30 konum (24%).
Meðalaldur karla var 61 ár (aldursbil 19-85 ár) en
kvenna 67 ár (aldursbil 38-84 ár).
Langflestir (83%) höfðu merki hjartadreps með
ST-hækkun, 8% höfðu hjartadrep án ST-hækkunar
en 9% fóru í bráða kransæðamyndatöku af öðrum
orsökum. Ellefu sjúklingar (9%) höfðu verið
endurlífgaðir eftir hjartastopp og tíu (8%) voru í
losti við komu á spítalann. Að meðaltali liðu 47
mínútur frá því sjúklingur með hjartadrep með
ST-hækkun kom á spítalann þar til þræðing hófst.
í tæpum 80% tilfella hófst þræðing innan 60 mín-
útna og í 91% tilfella innan 90 mínútna frá komu á
spítalann. Meðallegutími á spítalanum voru fimm
og hálfur dagur.
Alls létust 9 sjúklingar, eða 7% hópsins, þar af
voru fimm í losti við komu á sjúkrahúsið og fjórir
höfðu verið endurlífgaðir. Dánartíðni þeirra sem
hvorki voru í losti né höfðu farið í hjartastopp
fyrir hjartaþræðingu var 1,7% (tveir sjúklingar). Á
15-27 mánaða eftirfylgnitímabili fóru 9 sjúklingar
í kransæðaskurðaðgerð og jafnmargir þurftu end-
urþræðingu og víkkun.
Ályktun: Reynslan fyrsta árið af stöðugri vakt á
Landspítala til að meðhöndla kransæðastíflu með
bráðri kransæðaþræðingu og víkkun telst mjög
Lykilorð: kransæðaþræðing,
kransæðavíkkun, hjartadrep með
ST-hækkun.
^^HHMiENGUSH SUMMARYBHBBHH
Libungan BG, Eyjólfsson K, Þorgeirsson G
Primary percutaneous coronary interventions in lceland
Hjartadeild Landspítala.
Aðsetur Berglindar nú er
á hjartadeild Sahlgrenska
sjúkrahússins í
Gautaborg.
Fyrirspurnir og
bréfaskipti: Guðmundur
Þorgeirsson, hjartadeild
Landspítala Hringbraut,
101 Reykjavík.
S. 543-1000.
gudmth@landspitali. is
Introduction: Acute coronary angiography with primary
percutaneous coronary intervention (PCI), if executed with
sufficient expertise and without undue delay, is the best
therapy for patients with ST-elevation myocardial infarction
(STEMI). At Landspitali-University Hospital 24 hour on-
call service has been provided since December the 1 st
2003. This hospital is the single center for all coronary
catherizations in lceland. This report is a review of this
service during the first year.
Patients and methods: Retrospective review was carried
out of all hospital records and PCI worksheets of those
who had an acute coronary angiography from December
1st 2003 until November 30th 2004.
Results: A total of 124 patients were investigated with
acute coronary angiography, 94 men (76%) and 30 women
(24%). The average age of men was 61 years (range 19
to 85 years) and women 67 years (range 38 to 84 years).
The primary indication for acute coronary angiograpy was
STEMI (83%), 8% non ST-elevation myocardial infarction
(NSTEMI) and for the remaining 9% the procedure was
performed for other reasons. Eleven patients (9%) suffered
cardiac arrest prior to angiography and ten (8%) were in
cardiogenic shock upon arrival to the hospital. The mean
door-to-needle time was 47 minutes for all STEMI patients.
In 76% of the cases the procedure started within 60
minutes and in 91% within the recommended 90 minutes.
Mean hospital stay was 5 'h days. Total mortality was
7% (9 patients). Of those 9 patients 5 were in cardiogenic
shock at the arrival to the hospital and 4 had suffered
cardiac arrest. The mortality rate among those who were
neither in cardiogenic shock upon admission nor having
suffered cardiac arrest was 1,7% (2 patients). During follow
up for 15-27 months nine of the patients needed CABG
and nine needed a repeat PCI.
Conclusion: The experience of a 24 hour on-call service
at Landspitali-University Hospital to carry out primary PCI
for all patients in lceland with STEMI proved excellent
during its first year, with a short door-to-needle time, short
hospital stay and low mortality.
Key words: coronary angiography, PCI, STEMI.
Correspondence: Guðmundur Þorgeirsson, gudmth@landspitali.is
LÆKNAblaðið 2007/93 103