Fréttatíminn - 17.04.2014, Qupperneq 12

H Héraðsdómur Suðurlands lagði á mánudag-inn lögbann á gjaldtöku á Geysissvæðinu, að kröfu ríkisins. Það er meðeigandi að svæðinu og einkaeigandi þess hluta lands innan girðingar á svæðinu sem hefur mest
aðdráttarafl. Þar er að finna helstu hveri
svæðisins, Geysi, Strokk og Blesa. Landið
umhverfis þessa séreign ríkisins er hins
vegar sameign þess og félags landeigenda.
Landeigendur hættu gjald-
töku í kjölfar úrskurðarins
en gjaldtakan hefur verið
umdeild og hafa ýmsir orðið
til þess að mótmæla henni í
orði og verki. Landeigendur
á svæðinu hafa lýst yfir von-
brigðum með úrskurð dóm-
stólsins og talið að lítið hafi
verið gert úr eignarrétti ein-
staklinga miðað við eignarrétt
ríkisins.
Erlendum ferðamönnum
sem koma hingað til lands hefur fjölgað
hratt undanfarin ár. Sérstæð náttúra er
helsta aðdráttaraflið. Álag á vinsælustu
ferðamannastaðina er vegna þessa komið
að þolmörkum. Erfitt hefur reynst að láta
uppbyggingu og viðhald staðanna halda í
við fjölgun gesta. Lengi hefur verið rætt
um gjaldtöku til að sinna nauðsynlegri upp-
byggingu ferðamannasvæða, viðhaldi, eftir-
liti og öryggisþjónustu. Þar er um að ræða
stígagerð til verndar viðkvæmri náttúru,
útsýnispalla, hreinlætis- og salernisaðstöðu,
upplýsingakort, lýsingu og annað.
Beðið hefur verið eftir stefnumótun
stjórnvalda. Þess vegna, meðal annars, hóf
landeigendafélagið við Geysi innheimtu.
Áður var hún hafin við Kerið í Grímsnesi
sem er svæði í einkaeign. Þá hafa landeig-
endur Reykjahlíðar boðað gjaldtöku, meðal
annars við Dettifoss. Þeim fyrirætlunum
hafa samtök nyrðra mótmælt og segja það
ekki ásættanlegt að einstök náttúrusvæði
verði lokuð almenningi nema gegn greiðslu.
Óskipulögð gjaldtaka skaði orðspor Íslands
og sé úr takti við þá ímynd sem ferðaþjón-
ustuaðilar hafi kynnt. Sjálfsagt sé hins veg-
ar að landeigendur setji upp ferðaþjónustu
og taki þóknun fyrir veitta þjónustu, þegar
þeir hafi lagt í uppbyggingu á svæðinu og
þjónustan veitt.
Það hefur dregist of lengi að stjór-
nvöld leggi línurnar. Ráðherra ferðamála,
Ragnheiður Elín Árnadóttir, kynnti í fyrra
hugmyndir um náttúrupassa og var ætl-
unin að leggja fram frumvarp þar um nú
á vorþingi. Frá því hefur verið horfið og
verður frumvarpið væntanlega lagt fram
á haustþingi og að því stefnt að passinn
taki gildi um áramót. Stjórnvöld boða, í því
millibilsástandi sem skapast, að sett verði
fjármagn í nauðsynlegar framkvæmdir á
ferðamannastöðum þar sem mest þörf er
á lagfæringum. Ýmsir koma til greina en
einkum hlýtur athyglin að beinast að lang-
fjölsóttustu stöðunum. Þar tróna á toppi
Gullfoss og Geysir, auk Þingvalla. Í skýrslu
sem unnin var fyrir Ferðamálastofu í fyrra
um fjármögnun uppbyggingar og viðhalds
ferðamannastaða var gróft mat að 597 þús-
und manns hefðu sótt hvern þann stað árið
2012. Fjölgunin í fyrra var umtalsverð og í
ár er reiknað með áframhaldandi fjölgun.
Af þessum tölum má marka áraunina á við-
kvæmt landsvæði og þörfina á því að koma
í veg fyrir náttúruspjöll.
Náttúrupassinn, sú lausn sem stjórnvöld
vinna að, er umdeildur eins og aðrar aðgerð-
ir sem til greina koma. Passinn er gjald sem
innheimta á fyrir aðgang að helstu nátt-
úruperlum landsins, skattlagning á þá sem
hingað koma. Sjálfseignarstofnun, Náttúru-
passasjóður, hafi umsjón með tekjum sjóðs-
ins og úthluti fjármunum til uppbyggingar
og viðhalds á ferðamannastöðum. Ráðherra
vonast til þess að þeir sem hyggi á gjaldtöku
sjái sér hag í að taka þátt í verkefninu.
Um það þarf að nást bærileg sátt. Komu-
eða brottfarargjald er til dæmis innheimt af
þeim sem sækja heim Bretland, Þýskaland
og Bandaríkin. Ráðherra hefur boðað hóf-
legt gjald, sem annars vegar snýr að styttri
eða lengri heimsóknum erlendra gesta og
hins vegar heimamönnum.
Kostur við slíka skattlagningu er að hún
hefur ekki bein áhrif á verðlagningu ferða-
þjónustuaðila en grundvallaratriði við slíka
ákvörðun er að samræmi sé á milli staða,
óháð eignarhaldi og að skýr skil séu milli
gjalds fyrir aðgang og gjalds sem tekið er
fyrir veitta þjónustu.
Gjaldtaka vegna ferðamannaþjónustu
Sátt náist um fyrirkomulag
Jónas Haraldsson
jonas@frettatiminn.is
Sætúni 8, 105 Reykjavík. Sími: 531 3300. ritstjórn@frettatiminn.is Ritstjórar: Jónas Haraldsson jonas@frettatiminn.is og Sigríður Dögg
Auðuns dóttir sigridur@frettatiminn.is. Fréttastjóri: Höskuldur Daði Magnússon hdm@frettatiminn.is. Framkvæmda- og auglýsingastjóri: Valdimar Birgisson valdimar@
frettatiminn.is. Útgáfustjóri: Teitur Jónasson teitur@frettatiminn.is . Fréttatíminn er gefinn út af Morgundegi ehf. og er prentaður í 82.000 eintökum í Landsprenti.
Hátún 6a • 105 Rvk • Sími: 552 4420 • fonix.is
Mikið úrval af heimilistækjum
Kæli og frystiskápar
Spanhelluborð
Blástursofnar
Uppþvottavélar
Góu!
PI
PA
R
\T
BW
A
•
S
ÍA
•
1
30
95
4
Verði þér að
PI
PA
R\
TB
W
A
•
S
ÍA
•
1
4
0
5
5
8
Trítlað í fjallasölum Alpanna
12. - 19. júní
Fararstjóri: Aðalsteinn Jónsson
Verð: 178.400 kr.
á mann í tvíbýli. Mjög mikið innifalið!
Sumar 5
Bókaðu núna á baendaferdir.is
Sími 570 2790 | bokun@baendaferdir.is | Síðumúla 2, 108 RVK
Gengið um ægifagurt fjallasvæði
Í Austurríki, þar sem allir geta fundið
gönguleiðir við sitt hæfi.
Gist í 7 nætur á glæsilegu Alpahóteli.
Sp
ör
e
hf
.
H
N
O
T
S
K
Ó
G
U
R
g
ra
fí
sk
h
ön
nu
n
Hlutverk Rannsóknasjóðs er að styrkja vísindarannsóknir
og rannsóknatengt framhaldsnám á Íslandi. Í þeim tilgangi
styrkir sjóðurinn skilgreind rannsóknaverkefni einstaklinga,
rannsóknahópa, háskóla, rannsóknastofnana og fyrirtækja.
Auglýst er eftir umsóknum í Rannsóknasjóð fyrir
styrkárið 2015. Umsóknarfrestur er til kl. 17:00, 2. júní 2014.
Allar umsóknir og umsóknagögn skulu vera á ensku.
Umsóknir eru rafrænar og sótt eru um í gegnum
umsóknarkerfi Rannís. Ekki er tekið við
umsóknum á öðru formi.
Upplýsingar og umsóknagögn má
nálgast á www.rannis.is
Umsóknarfrestur 2. júní
Rannsóknasjóður
12 viðhorf Helgin 17.-21. apríl 2014