Þjóðlíf - 01.08.1987, Blaðsíða 55
LISTI R
nefnda lægð er list þeirra loks að kíkja upp úr
moldinni að nýju. Er það mál manna að langt sé
siðan jafn ferskir vindar hafi leikið um hana.
Ekki er gott að spá um framhaldið, en eitt
v>rðist nokkuð Ijóst að á sama tíma er banda-
nsk myndlist ekki svipur hjá sjón ef borin er
sarnan við velmektarskeiðið frá 1950 til 1975.
Einhverjar vöflur voru á Frey þegar hann
var inntur eftir list utan Ameríku og Evrópu.
f*á talaði hann um þriðja heiminn, en gleymdi
ýelmegandi löndum á borð við Japan og
Astralíu. Það var engu líkara en hann vildi að
uHir viðstaddir tryðu að utan Evrópu og
Norður-Ameríku væri ekki annað en hor og
heimska.
Þetta var þeim mun kynlegra þar sem Fry
hélt mjög á lofti pólitískri list; þeirri tegund
Sem beið skipbrot þegar listamenn upp-
gótvuðu að blaðamenn höfðu mun meiri áhrif
a almenningsálitið en þeir sjálfir, með nokkr-
um ómerkilegum pennastrikum í leiðurum
óagblaða. Og þótt opinberun Flaackes á
tengslum Mercedes-Benz við Suður-Afríku sé
góðra gjalda verð hefði hann eflaust náð miklu
óctri árangri hefði hann staðið úti á torgi og
Nett ofan af tengslunum með því að spjalla við
almenna vegfarendur.
Þannig hefði hann einnig getað sparað sér
alið og neónið og alla fyrirhöfnina og ekki
Þurft að standast freistingasnörurnar, sem
^lercedes-Benz hefur áreiðanlega lagt fyrir
Uann með hótun um að kaupa verkið. Því eins
°§ Karl 4. Spánarkonungur keypti and-
s,yggðarmynd af sér og fjölskyldunni eftir
Goya, og Rockefeller enn ógeðfelldari mynd
af sér eftir mexíkanann José Rivera, þá hefur
^er vitanlega enginn „skúrkur" staðist mátið
Pegar hann hefur verið útmálaður skepnulega
af þekktum listamanni.
Eg held m.ö.o. að sú list sem Fry metur svo
uukils sé langt frá því að vera list framtíðarinn-
ar- En það er auðvitað mín skoðun og hún
getur verið jafn röng og skoðun hans getur
^erið rétt. „Það er erfitt að spá,“ sagði Storm
•> »einkum um framtíðina."
En eitt er víst að fengur er að jafn lifandi
> rirlesara og Edward Fry, enda ekki vanþörf á
u hrista okkur íslendinga upp úr sjálfs-
otningu okkar og narsissma. Þegar Fry lýsti
Vl að frönsk list væri í vanda stödd kvað við í
salnum: „En hvað með Erró?"
Er til nokkur betri vottur um síðfrónska
. haskoðun og nesjamennsku en þessi dásam-
ega spurning?
Þuð held ég ekki, enda gat Fry ekki stunið
PP öðru í forundran sinni en: „Erró is a good
efend of mine." Allt þetta tal sannaði að þörf
riyrir fyrirlestra Edward Frys og annarra
ans líka eins oft og kostur er. Hafi hann kæra
^ kk fyrir uppörvandi spjall og Norræna húsið
C| a þökk fyrir gæfulegt framtak.
Haiid,
ór Björn Runólfssson
Miðaldurmn
hvetur til breytmga___________
Finnur Torfi Stefánsson, fyrrum poppari,
þingmaöur og lögfræöingur í Þjóölífsviötali
FINNUR TORFI Stefánsson, fyrrum alþingis-
maður Alþýðuflokksins og lögfræðingur, hef-
ur í vetur stundað nám í tónsmíðum vestur í
Los Angeles. Þetta er einmitt sá sami Finnur
Torfi og blúsaði á hippaárunum í góðum fíling
með hljómsveitinni Óðmönnum. Einhvern
tíma lagði hann líka stund á stjómmálafræði í
Manchester.
Fyrir nokkrum árum hóf Finnur Torfi nám
við Tónlistarskólann í Reykjavík, lærði á fiðlu
og tónfræði og fór síðan í tónfræðideild sama
skóla þaðan sem hann útskrifaðist í fyrravor
með B.A. próf upp á vasann. Lokaverkefni
Finns Torfa var hljómsveitarverk, það fyrsta
sem hann samdi og nú í sumar vinnur hann að
sínu öðru hljómsveitarverki, en Finnur Torfi
var svo heppinn að fá styrk frá Tónskáldasjóði
Rikisútvarpsins til að vinna að því. Mér leikur
forvitni á að vita hvers vegna fjölskyldumaður
á miðjum aldri með bjarta og ömgga framtíð
vendir sínu kvæði í kross og fer út í tónsmíða-
nám.
VANDAMALIÐ AÐ VELJA. „Kannski var
það vegna þess að ég var að nálgast miðjan
aldur og langaði að hvíla mig á lögfræðinni að
ég fór út í þetta nám. Mig langaði alltaf til að
læra almennilega á hljóðfæri," segir Finnur
Torfi. Ég spyr hann um námið í Los Angeles.
„Ég er í mastersnámi í tónsmíðum í
U.C.L.A., fremur lítilli deild, nemendur em
tiltölulega fáir miðað við kennara. Námið er í
föstu formi og vel skipulagt. Aðaláherslan er
lögð á tónfræði, tónlistarsögu og tónsmíðar.
Við reynum að fara í gegnum helstu stílbrögð
sögunnar og ennfremur þurfum við að læra að
þekkja hljóðfærin og takmörk þeirra." Hann
segir allar aðstæður við skólann fyrsta flokks:
æfingaherbergi fyrir alla, bókasafn þar sem
hægt er að finna hvaðeina sem manni kann að
detta í hug.
„Vandamálið er kannski helst að velja og
svo verður maður vitaskuld að halda sér að
tónsmíðunum," heldur hann áfram. „Maður
reynir að temja sér ákveðin vinnubrögð og
taka tónsmíðamar föstum tökum. Þetta er
vinna frá níu til sjö. Námið verður því fyrir-
ferðarmeira eftir því sem lengra líður á það og í
vetur hef ég lagt mesta áherslu á kammertón-
list. Einnig hef ég samið verk fyrir söngraddir
og píanó. Ég hef haft þrjá aðalkennara sem
maður leggur verkin fyrir og þeir meta þau og
koma með tillögur. Aðalkennarar mínir í vetur
voru þau Roy Travis, Henri Lazarof og Elaine
Barkin."
ÞURFTU INNBLÁSTUR LÍKA. „Hverjirhafa
haft mest áhrif á þig?“
„Ég held að áhrifin komi ómeðvituð," og
Finnur bætir brosandi við „ég hef tekið eftir
því stundum þegar ég heyri verk sem ég hélt að
væru eftir mig að inn hafa læðst áhrif frá öðmm
tónskáldum. En það er held ég ekkert til að
hafa áhyggjur af, spumingin er sú hvort eitt-
hvað komi frá þér sjálfum. Maður verður að
hugsa jákvætt um áhrif snillinganna. Það er
alveg merkilegt annars hversu mikilli skipu-
lagningu og skynsamlegu viti gömlu meistar-
arnir hafa beitt þótt auðvitað hafi þeir þurft
innblástur líka."
Nú virðast 20. aldar tónlistin eða nútíma-
tónlistin ekki beint eiga uppá pallborðið hjá
almenningi.
„Það hefur verið svo í gegnum alla tónlistar-
söguna að nýjar stefnur og straumar hafa átt
erfitt uppdráttar í byrjun og það er staðreynd
að aðeins lítið magn af þeirri tónlist sem samin
er á hverjum tíma stenst tímans tönn. Þetta
gildir e.t.v. í ríkara mæli nú á dögum og fyrir
því eru fyrst og fremst tvær ástæður. Önnur er
sú að aldrei fyrr hefur verið eins mikil gróska í
tónlist og nú sem veldur því að aðeins áhuga-
sömustu tónlistarunnendumir geta fylgst með
því sem er að gerast. Hin ástæðan er að
iðnaðartónlistin er komin til sögunnar. Henni
er haldið uppi af gífurlegu afli sölumennsk-
unnar. Margir láta sér nægja að taka það sem
að þeim er rétt og gefa sér engan tíma til að
velja sjálfir. Hvað nútímatónlist varðar held ég
að fólk verði að bera sig eftir henni sjálft.
Hér á landi er sem betur fer ágætishópur
sem fylgist með nýrri tónlist og því sem er að
gerast á þeim vígstöðvum, a.m.k. nógu margir
til þess að þessi tónlist er til. Mér dettur ekki í
hug að íslensk tónskáld semji eingöngu
snilldarverk... En svo lengi sem menn skrifa,
þessi starfsemi helst í gangi, er von til að þau
tónverk verði sköpuð sem íslendingar geta
orðið stoltir af.“
ÓLÍKIR HEIMAR. Eitt sinn poppari, ávallt
poppari er nafn á tónverki eftir ungt tónskáld
sem kemur úr röðum poppara. Eru poppáhrif-
in enn til staðar?
55