Þjóðlíf - 01.02.1991, Blaðsíða 22

ERLENT
ENGIN LAUSN
SÉ TIL"
Saddam Hussein stríðsmarskálkur Iraka í til-
beiðslu.
Sendiherra Breta í írak: „Saddam Hussein er harðstjóri sem svífst einskis, en
innrásin kom mér samt á óvart. Eg get ekki sagt að varanleg lausn sé í sjónmáli
GUÐNI THORLACIUS JÓHANNESSON
Sir Harold Walker, sendiherra Breta í ír-
ak, er öllum hnútum kunnugur í Austur-
löndum nær. Hooky Walker, eins og vinir
hans kalla hann, dvelst nú í Lundúnum,
þar sem tíðindamaður Þjóðlífs fylgdist
með fyrirlestri hans:
„Ég held að enginn mæli því mót að írakar
búa við eina verstu harðstjórn í sögunni.
Einræðið er algert, Saddam ræður öllu.
Baath-flokkurinn er ekkert nema verkfæri
í höndum hans, herinn hefur engin áhrif
og refsilöggjöfin er með eindæmum
grimmúðug. Það er ekki ein leynilögregla
í landinu, eins og gengur og gerist, heldur
nokkrar slíkar stofnanir, sem keppa hver
við aðra. Fjölmiðlar dreifa eintómum
áróðri.“
„Þetta hefur gert það að verkum að íra-
kar þora ekki einu sinni að tala hispurs-
laust heima hjá sér, af ótta við að börn
þeirra heyri og glopri einhverju út úr sér í
skólanum. Ég kom til Bagdad frá Eþíópíu
og þótt stjórnmálaástandið sé slæmt þar er
það paradís líkast í samanburði við ógnar-
stjórn Saddams Husseins."
„Það getur verið að á bak við tjöldin séu
einhverjir sem reyna að hafa áhrif á Sadd-
am. Sjálfur held ég að kannski tveir til þrír
af hans nánustu ættingjum hafi nægan
kjark til þess. Ég ætla ekki að gefa í skyn
að ég skilji manninn, en ég held ég geti
fullyrt að hann er ekki klikkaður
(,,crazy“). Hann er slyngur, grimmur og á
írakskonungi. Baathflokkurinn komst
yfir félagaskrá flokks hans og nóttina sem
valdaránið var framið var gengið í hús og
allir sem voru á skránni myrtir á heimilum
sínum. Lík Abdul Karim Kassim var síð-
an sýnt sundurskotið í sjónvarpi.
Mér sýnist í dag að mörg vandamál í
Austurlöndum séu óleyst, ekki bara mál-
efni Palestínumanna heldur einnig Kúrda
sem eru reyndar mun fjölmennari þjóð.
Palestínumenn hafa notið stuðnings Ar-
aba en engir hafa stutt Kúrda í réttinda-
baráttu þeirra. Meðferð ísraela á
Palestínumönnum er hreinn barnaleikur
miðað við meðferð yfirvalda í Bagdad á
Kúrdum. Möguleikar Kúrda nú eru í
samræmi við máttinn. Saddam Hussein
hefur gengið milli bols og höfuðs á þeim
og hernaðarmátturinn er enginn. Viljinn
er hins vegar enn fyrir hendi og það mikill.
Ef að því kemur að menn fá að fáta skoðan-
ir sínar í ljós á lýðræðislegan hátt er enginn
vafi á því að Kúrdar vilja fá sjálfstæði.
Ég tel að fylgi Saddam Husseins í írak
sé að miklu leyti hræðslufylgi. Fólkið þor-
ir ekki að andmæla af ótta við gerræðið.
Ritskoðun er mikil og persónudýrkunin
geypileg. írakar eru því fyrirbæri ekki
ókunnir og ég minnist þess að þegar Kass-
im var við völd voru myndir af honum á
öllum mögulegum og ómögulegum stöð-
um. Hussein stjórnar eins og forverar
hans í skjóli hersins en af meiri grimmd en
nokkur þeirra. Kúrdar binda eðlilega
miklar vonir við að honum verði steypt af
stóli og þeir fái að njóta meiri réttinda, að
minnsta kosti í Irak. Vandamálið er hins
vegar að bæði íranir og Tyrkir eru því
mótfallnir og óttast keðjuverkandi áhrif
yfir landamærin.“
0
Kúrdar, sem flúðu stríðið í írak, í tjaldbúðum í Tyrklandi nú nýverið.
22 ÞJÓÐLÍF