Frjáls verslun - 01.10.2009, Blaðsíða 36

36 F R J Á L S V E R S L U N • 1 0 . T B L . 2 0 0 9
Forsíðu grein krumla bankanna
einnig meðbyrs sem ég reikna með að þau
nýti sér til skráningar á markað. En ég á von
á að fyrirtækin komi úr öllum áttum fremur
en að ein eða fáar atvinnugreinar verði alls-
ráðandi.
10. Hversu þungt vegur það í endur-
reisn hlutabréfamarkaðarins að að-
gengi að lánsfé í bönkunum er erf-
itt og því neyðast fyrirtæki til að leita
annað, gefa út skuldabréf eða bjóða út
hlutabréf?
Einhver fyrirtæki kunna að leita á markað
af þessum ástæðum en almennt er það til
hagsbóta fyrir verðbréfamarkað, og auðvitað
efnhagslífið allt, að allir þættir fjármálakerf-
isins virki eðlilega. Þannig geta fyrirtæki
tryggt hagkvæma samsetningu fjármögn-
unar, tekið lán og aflað hlutafjár á markaði
í þeim hlutföllum sem falla best að rekstri
fyrirtækjanna.
11. Þegar HB Grandi tilkynnti að hann
ætlaði að greiða út arð fyrr á árinu
greip um sig mikil reiði í þjóðfélaginu.
Sýnir það ekki best hversu erfitt það
verkefni er að byggja hlutabréfamark-
aðinn upp að nýju?
Aðstæður voru afar sérstakar á þessum tíma,
atvinnuleysi var í hröðum vexti og margir
höfðu samið um skerðingu launa. Égálít að
það ríki almennur skilningur á því að arður
til hluthafa sé eins eðlilegur og vextir af
bankainnstæðum.
12. Er nægileg bjartsýni úti á mark-
aðnum, þ.e. nægileg trú á ríkisstjórn-
ina, ríkisfjármálin, krónuna og hagvöxt
til að fjárfestar sjái kauptækifæri í
hlutabréfum?
Við í Kauphöllinni höfum orðið þess
áskynja undanfarið að áhugi fjárfesta á
hlutabréfafjárfestingum fer ört vaxandi. Að
baki liggur að mínu mati að margir eygja
einmitt mikla hagnaðarvon nú þegar hag-
sveiflan hefur náð botni.
13. Kauphöllin snýst ekki bara um
hlutabréf, viðskipti á skuldabréfa-
markaði hafa oftast verið meiri en
í hlutabréfum. Hversu laskaður er
skuldabréfamarkaðurinn eftir banka-
hrunið?
Sé litið til viðskipta á skuldabréfamarkaði
má segja að hann hafi náð sér að fullu eða
svo gott sem. Dagleg velta það sem af er ári
er að meðaltali nærri 15% meiri en á árinu
2007. Aðeins á fyrstu níu mánuðum árs-
ins 2008 voru viðskiptin meiri. Opinberir
aðilar hafa verið fyrirferðarmestir í nýjum
útgáfum en jákvæð teikn eru á lofti fyrir
fyrirtækjaútgáfur.
14. Hversu miklar líkur eru á því að
erlendir fjárfestar leggi leið sína til
Íslands og kaupi hlutabréf í íslenskum
fyrirtækjum við þær kringumstæður
sem núna eru – þ.e. erfið ímynd
landsins en þó jafnvel ágæt
kauptækifæri vegna hagstæðs gengis
krónunnar fyrir þá?
Ein afleiðing hrunsins er sú að fleiri augu
beinast að Íslandi en áður. Margir þeirra
sem hingað líta sjá þau tækifæri sem við
blasa og felast ílágu eignaverði í erlendri
mynt, vel menntuðu starfsfólki og góðri
samkeppnisstöðu. Skráning á markað getur
greitt fyrir fjárfestingu erlendra aðila eins
og fjárfesting Columbia Wanger Asset
Management í Marel er dæmi um.
15. Eftir að erlendir hlutabréfamarkaðir
hafa tekið býsna vel við sér eftir hrunið
er mikið rætt um svonefnt svikalogn á
erlendum mörkuðum; að seinni niður-
sveiflan sé handan við hornið. Hvaða
mat leggur þú á þessa hugsun og
hvernig sérð þú hagsveifluna fyrir þér?
Ég tel allar líkur á því að þessi hagsveifla
fylgi svipuðu munstri og flestar fyrri
hagsveiflur. Mjög fá dæmi eru um tvöfalda
(e. „double dip“) niðursveiflu í hagsögu
undangenginna áratuga. Ég álít því að
hagvaxtarhorfur á heimsvísu séu ágætar.
Reyndar er ólíklegt að atvinnuleysi taki að
minnka fyrr en seint á árinu 2010 eða
jafnvel 2011 enda er það er eðli hagsveiflna
að bætt atvinnuástand fylgir í kjölfar vaxtar.
En að öllu samanlögðu tel ég hagvaxtarskeið
hafið í heiminum og það feli í sér að helstu
hlutabréfavísitölur fari almennt hækkandi á
næstu misserum, þótt að sjálfsögðu verði
töluvert flökt um slíka leitni eftir því
hvernig staða og horfur eru metnar á
hverjum tíma.