Læknablaðið - 01.09.2014, Blaðsíða 52
484 LÆKNAblaðið 2014/100
Það er eiginlega þannig að þegar maður
hefur náð inntökuprófinu í læknadeild er
engin leið til baka. Það hætta mjög fáir.
Inntökuprófið sjálft er erfitt og það er mik-
ill heiður að ná því ágæta prófi, svo ekki
sé minnst á stolt foreldranna yfir þessum
áfanga þínum.
Meirihluti nýnema við læknadeild HÍ
eru konur og því ávarpa ég þig sem konu
og ætla að útskýra nokkrar af þeim áskor-
unum sem framundan eru á næstu árum.
Kannski get ég gefið góð ráð vegna þess
að ég er líka kona. Þegar ég lauk námi
við læknadeild HÍ árið 1992 voru afar fáir
kvensérfræðingar starfandi í stéttinni hér
á Íslandi. Sérstaklega í minni sérgrein,
lyflæknisfræði. En förum nú aðeins yfir
hvað bíður þín:
Þú þarft að ákveða hvenær er heppileg-
ur tími til barneigna. Það hentar illa með-
an þú ert í læknadeildinni, er erfitt þegar
þú ert kandídat eða deildarlæknir vegna
mikils vaktaálags og ekki verður það
auðveldara þegar þú ferð utan í sérnám. Ef
þú ákveður að bíða þar til þú snýrð heim
úr námi verðurðu sennilega orðin eldri en
35 ára og þeim aldri fylgir minni frjósemi
og áhættusamari meðganga ef þér tekst þá
yfirhöfuð að verða þunguð. Þegar börnin
eru orðin eldri er ólíklegt að þú komist úr
vinnunni á atburði í skólanum þeirra, þú
getur ekki skroppið af skurðstofunni eða
af deildinni en ef þú veist hvað stendur til
með góðum fyrirvara nærðu kannski að
skipuleggja þetta allt vel.
Gerðu ráð fyrir að það sé alltaf einhver
að bíða eftir þér. Það er venjulega alltaf
sjúklingur að bíða eftir þér meðan þú klár-
ar samtal við þann sem er inni hjá þér. Og
þó þú vildir gjarnan eyða meiri tíma með
hverjum og einum ert það ekki þú sem
ræður bókunum heldur þarf að hámarka
afköstin. Þetta getur komið niður á þér,
sérstaklega ef þú ert góður hlustandi og
vilt fá heildarmynd af vanda viðkomandi.
Gott er að hafa stóra þvagblöðru og þurfa
ekki að borða reglulega. Það tekur á að
láta bíða eftir sér í 10-20 mínútur oft á dag
sem gerist ef þú ferð framyfir tímann fyrri
hluta dags.
Þú verður komin undir fertugt þegar
þú ferð út á vinnumarkaðinn sem sér-
fræðingur eða á svipuðum aldri og
atvinnufótboltamaður þegar hann lætur
af störfum vegna aldurs. En fjárhags-
legar aðstæður þínar eru allt aðrar en
fótboltamannsins. Þú verður búin að safna
skuldum eða rétt skrimta á nemalaunum í
tæp 20 ár og komið að skuldadögum. Það
er viðbúið að þú skuldir margar milljónir
í námslán og svo þarftu að koma þér þaki
yfir höfuðið um það bil 10-15 árum á eftir
jafnöldrum þínum sem völdu styttra nám
og betur launað starf. Byrjunarlaunin þín
eftir 6 ára háskólanám eru nú kr. 340.734
fyrir skatt og eftir að sérnámi lýkur (gjarn-
an 6 ár erlendis) ferðu á launataxta ríkisins
með byrjunarlaun sérfræðings kr. 530.556
fyrir skatt. Auðvitað getur þú aukið tekj-
urnar með vaktavinnu, tekið aukavaktir
á kvöldin og um helgar eða verið bundin
á bakvakt heilu og hálfu vikurnar til að
fá sömu laun og íslenskur millistjórnandi
sem á frí um helgar, jól, áramót og páska.
Læknastarfið er heillandi og gefandi
starf en því fylgir mikið álag. Framan af
ferlinum er lítið mál fyrir þig að sofna
aftur þegar þú ert vakin á bakvaktinni.
En trúðu mér, 45 ára og allt breytist! Nú
geturðu ekki sofnað aftur ef þú hefur
verið vakin eftir miðja nótt. Þú getur auð-
vitað hætt að taka vaktir 55 ára samkvæmt
okkar kjarasamningi en mundu að þá
ferðu aftur á grunnlaunin sem getið er hér
að ofan. Launin þín eru háð vaktaálaginu
og því miður verður þú ekki búin að klára
að borga námslánin 55 ára.
Þú ert verðandi meðlimur í fagstétt sem
hefur eina hæstu sjálfsvígstíðni í heimi.
Hvað þýðir það? Jú það þýðir að margir
læknar eru undir miklu langvarandi
álagi, þjakaðir af streitu og áhyggjum af
sjúklingum sínum alla daga. Almenningur
mun telja að þú sért með allt þitt á hreinu,
kunnir þína læknisfræði upp á 10 en þú
veist auðvitað að læknisfræði dagsins í dag
úreldist á aðeins örfáum árum. Það eru fá
fög sem eru í jafn hraðri framþróun og það
sem þú valdir. Það kallar á símenntun, þú
verður aldrei búin! Þú þarft að lesa um
nýjungar alla daga, fylgjast með á netinu,
á þingum og í tímaritum. Nútímatækni
hefur að sumu leyti gert þetta auðveldara
en um leið flóknara því nú lesa sjúkling-
arnir þínir alls konar dellu á netinu. Mikið
af tímanum fer í að leiðrétta rangfærslur
og misskilning sem kuklarar og markaðs-
öfl hafa komið inn hjá fólki.
Þú þarft að læra að takast á við streitu
strax og finna jafnvægi milli einkalífs og
vinnu. Þú verður áhrifavaldur í lífi margra
og getur látið gott af þér leiða en þá þarftu
sjálf að halda ró þinni. Þú munt taka nærri
þér þegar þú þarft að flytja fólki slæmar
fréttir og þú munt gleðjast með sjúkling-
um þínum þegar vel gengur.
Þú mátt ekki láta deigan sína í rétt-
indabaráttu þinnar stéttar, þú þarft að
taka þátt. Launin þurfa að vera há til að
standa undir náminu og tekjutapinu sem
óneitanlega verður þegar námið tekur
12-16 ár. Þess vegna þarft þú að vera hörð
samningakona. Það er ekki annað í boði!
En sé ég þá eftir að hafa lært læknisfræði?
Myndi ég velja annan starfsvettvang í dag
en ég gerði fyrir tæpum 30 árum? Svarið
er að sjálfsögðu nei því þetta er stórkost-
legt starf sem hægt er að sinna hvar sem
er í heiminum. Því fylgja spennandi áskor-
anir á hverjum degi með skemmtilegu
samstarfsfólki. Þín kynslóð mun líka gera
breytingar, ég hef fulla trú á ykkur. Þið
munið gera starfið fjölskylduvænna, semja
um rýmri hvíldarákvæði og hærri grunn-
laun.
Ég hlakka til að starfa með þér og óska
þér alls góðs í námi og starfi með einlægri
von um að þú veljir þinn starfsvettvang
á Íslandi að því loknu. Gangi þér allt í
haginn!
arna
Guðmundsdóttir
innkirtlalæknir
formaður LR
arnagu@landspitali.is
Opið bréf til 1. árs læknanema:
velkomin í stéttina!
U M F J ö l l U n O G G R E i n a R
DAGSKRÁ
08.30-09.00 Skráning
09.00-09.05 Setning
(Formaður L.A.)
09.05-09.25 Þjónusta göngudeildar
geðdeildar á Akureyri
(Árni Jóhannesson)
09.25-09.45 Sálfræðiþjónusta Norður-
lands. Þróun meðferðarstarfs
og framtíðarsýn
(Alice Harpa Björgvinsdóttir,
Sigrún Heimisdóttir)
09.45-10.05 Iðjuhópur á dagdeild.
Þróunarverkefni
(Ragnheiður Reykjalín Magnús
dóttir, Hanna Björg Héðinsdóttir)
10.05-10.25 Hópfjölskyldumeðferð
(Snæbjörn Guðjónsson, Alice
Harpa Björgvinsdóttir)
10.25-10.45 KAFFIHLÉ
10.45-11.05 Gamalt og nýtt í meðferð ung-
barna og foreldra þeirra
(Sæunn Kjartansdóttir)
11.05-11.25 Fjölskylduráðgjöf á heilsu-
gæslustöð. Einstakt tækifæri
til eflingar og varna
(Karólína Stefánsdóttir, Ásta A.
Pétursdóttir)
11.25-11.45 Hagnýting hugrænnar atferlis-
meðferðar í heilsugæslu
(Unnsteinn Ingi Júlíusson)
11.45-12.05 Áfallahjálp í héraði
(Sigríður Jónsdóttir)
12.05-13.00 MATARHLÉ
13.00-13.20 Streituskólinn til eflingar og
varna
(Ólafur Þór Ævarsson)
13.20-13.40 Grófin geðverndarmiðstöð
(Eymundur Eymundsson)
13.40-14.00 Geðteymi HSS og Björgin
geðræktarmiðstöð Suðurnesja
(Hrönn Harðardóttir, Hafdís
Guðmundsdóttir)
14.00-14.20 Geðheilsustöð Breiðholts.
Samfélagsþjónusta
(Erik B S Eriksson)
14.20-14.40 Greining ADHD hjá börnum
(Páll Tryggvason)
14.40-15.00 KAFFIHLÉ
15.00-15.25 Meðferð ADHD fullorðinna -
20 ára reynsla
(Grétar Sigurbergsson)
15.25-15.50 Greining og meðferð á ofvirkni
og athyglisbresti fullorðinna
hjá ADHD teymi geðsviðs LSH
(Þórgunnur Ársælsdóttir)
15.50-16.15 UMRÆÐUR
16.15 ÞINGSLIT
HAuStþinG 2014
Geðheilbrigði
Nýjar og gamlar aðferðir til eflingar og varna
LAuGARDAGinn 11. oKtóbeR 2014 Að HóLum í menntASKóLAnum Á AKuReyRi
Læknafélag Akureyrar og norðausturlandsdeild
félags íslenskra hjúkrunarfræðinga