Ægir - 01.01.2001, Side 19

19
F R É T T A S K Ý R I N G
Verð hefur haldið áfram að stíga
og stærsta jákvæða breytingin á
mörkuðum erlendis er sú að sjáv-
arafurðir eru hættar að vera matur
fátæka fólksins, þær eru munaðar-
vara sem neytendur eru fúsir til að
greiða fyrir.
Helstu breytingarnar sem orðið
hafa á útflutningi Íslendinga á
sjávarafurðum eru þær að útflutn-
ingur saltfisks hefur aukist, enda
verðið með afbrigðum gott. Um
44% útflutnings okkar á síðasta
ári var saltfiskur. Útflutningur á
landfrystum sjávarafurðum var
um 27% af heildinni á síðasta ári
og stóð nánast í stað frá árinu
1999. Heldur dró út útflutningi á
sjófrystum afurðum á síðasta ári,
útflutningurinn var 21% heildar-
innar en var árið á undan um
30%. Útflutningur á óunnum
sjávarafurðum, gámafiski og með
flugi, jókst úr því að vera 3,3%
heildarinnar árið 1999 upp í að
vera 4,5% árið 2000.
Útflutningur á ferskfiski með
flugi hefur aukist um 10 til 15%
á síðustu árum og sú þróun
breyttist ekkert hvað síðasta ár
varðar. Þá var aukningin heldur
meiri, eða um 17%, fór úr 12.800
tonnum upp í 15.000 tonn. Flog-
ið er með fisk jöfnum höndum til
Norður-Ameríku, Englands og
meginlands Evrópu.
Gott gengi í Portúgal
Mestu sigrar Íslendinga að undan-
förnu hafa orðið á saltfiskmark-
aðnum í Portúgal. Norðmenn
hafa verið ríkjandi á þessu 10
milljón manna markaðssvæði. Þar
er meðalneysla á mann um 11 kíló
í blautfisksígildum, eða sem sam-
svarar 110.000 tonnum. Á þenn-
an markað hafa Íslendingar herjað
með mjög góðum árangri og hafa
náð því að vera ríkjandi á mark-
aðnum, ekki fyllilega hvað varðar
magn, en sannarlega hvað varðar
stóra og verðmæta saltfiskinn, há-
tíðarmat þeirra Portúgala.
„Við erum þeir einu sem höfum
getað boðið upp á þennan stóra
fisk og það er í sjálfu sér mjög já-
kvætt fyrir okkur. Fiskurinn hef-
ur almennt farið minnkandi og af-
leiðingin var gríðarleg hækkun
síðari hluta síðasta árs. Þessu
„góðæri“ fylgir ákveðin ógn,
nefnilega að markaðurinn ráði
ekki við þetta háa verð,“ segir
Guðjón Guðjónsson hjá SÍF.
Guðjón segir að verðið hafi ör-
lítið sigið, „en engu að síður er
fyrirsjánlegt að verðið á saltfiskaf-
urðum verður mjög gott á þessu
ári. Eftirspurnin er mikil á fleiri
markaðssvæðum en því portú-
galska, til dæmis bæði á Spáni og
Ítalíu. Markaðsumhverfið er einn-
ig mun betra. Það er staðeynd að
framboð og eftirspurn haldast
ekki í hendur hvað salfiskinn
varðar og því höfum við iðulega
þurft að taka á okkur birgðarsöfn-
un á liðum árum. En þetta vanda-
mál hefur nánast verið óþekkt síð-
ustu þrjú árin og á sama tíma hef-
ur verðið hækkað stöðugt. Hætt-
an sem þessu fylgir er sú að mark-
aðurinn ráði ekki við þetta háa
verð og dragist verulega saman.
Ef það gerist verðum við að vera
tilbúnir á leita annarra ráða.“
Þrátt fyrir þetta segir Guðjón
að hættan sé ekki veruleg. „Þessi
góða vara er fyrst og fremst seld
sem hátíðarmatur til einstaklinga
og svo til veitingahúsa. Veitinga-
húsin vilja ekki slá af kröfunum,
þau vilja það besta en mæta hugs-
anlega hækkunum með því að
minnka hlutfall saltfisksins en
auka grænmeti í saltfiskréttum.
Er bjart framundan í sölu
fiskafurða Íslendinga?
Bjartsýni einkenndi fisksölusérfræðingana sem Ægir ræddi við á dögun-
um, bjartsýni blönduð óvissu um hvort hið háa verð sem verið hefur á
mörkuðum undanfarna mánuði muni haldast og líka hvort hátt verð
vinni að ákveðnu leiti gegn okkur. Þróunin í útflutningi sjávarafurða
var í heildina góð á síðasta ári, þvert á það sem margir héldu.