Ægir - 01.01.2003, Síða 9

9
E R L E N T
arar, sem veiða í bræðslu, teknir
með 70 tonn af aukfiski, sem var
mestmegnis þorskur og annar
verðmætur matfiskur. Í fyrra voru
11 bátar teknir með allt að 90%
aukfiski í sama túr!
Það er líka altalað að hollenskir
togarar nota tvöfaldan trollpoka.
Ytra netið er sagt vera til hlífðar
en minnkar í reynd möskvann.
Í lokaviðræðunum í Brüssel um
fiskveiðistefnuna voru Svíþjóð og
Þýskaland mest á móti þegar rætt
var um þorskkvótann í Norður-
sjó. Veiði beggja þjóðanna er þar
svo lítil að þær tapa litlu þótt
þorskveiði verði þar bönnuð. Auk
þess hefur Svíþjóð hætt þorsk-
veiðum.
ESB er vanhæft
Gunn Hedberg segir í grein sinni
í Fiskaren að þessi dæmi sýni að
ESB sé vanhæft til þess að koma
til leiðar betri stjórn á fiskveiðum
ef sérhagsmunir ráða afstöðu ein-
stakra þjóða. Á hinn bóginn hefur
reynslan sýnt að sjómenn fara eftir
þeim reglum sem þeir telja skyn-
samlegar, ekki síst ef þeir hafa
sjálfir tekið þátt í að setja þær.
Hollenskir skelfisktogarar
stjórna ábatasömum veiðum sjálf-
ir. Sjómenn í Bohuslen í Svíþjóð
hafa sett reglur um veiðar í
Kosterfjorden, sem tryggja að all-
ir fái réttlátan hlut í aflanum.
Án efa eru mörg dæmi um
þetta á ströndum Evrópulanda svo
kannski væri best að sjómennirnir
sjálfir öxluðu ábyrgðina á stjórn-
um veiða á eigin hafsvæðum. Með
því kynni að nást betri árangur en
með opinberu eftirliti. Strand-
gæslan gæti þá einbeitt sér að
fjarlægari hafsvæðum en jafnvel
þar hefur eftirlit lítið að segja ef
sjómennirnir sjálfir fara ekki eftir
reglunum. Ef þeir gera það ekki
heyra fiskveiðar í Norðursjó sög-
unni til eftir tíu ár.
Landsstjórn norska Sjómannasam-
bandsins hefur samþykkt friðun
skötusels frá febrúar til maí, þó
ekki sem aukfiski. Í sjávarútvegs-
ráðuneytinu hafa verið ræddar til-
lögur frá fiskveiðistjórnunar-
nefndinni um að friða skötuselinn
frá 20. desember til 31. maí en
þeim tillögum hafa sjómenn á
vesturströndinni, sem veiða
skötusel, tekið heldur fálega. Þeir
segja skötuselsveiðina afar mikil-
væga fyrir afkomu margra sjó-
manna og svo löng friðun muni
koma illa við þá.
Tillögunni um 75 sm lág-
markslengd var líka hafnað. Í
ESB ríkjunum er lágmarkslengd-
in 60 sm.
Þar eð skötuselur er veiddur
bæði í Skagerrak og Norðursjó
þýðir það tvenns konar reglur um
lágmarksstærð á sömu miðum og
það er ákaflega óheppilegt. Danir
hafa í tilbót aukið skötuselsveiði
sína mikið á norskum hafsvæðum
í Norðursjó.
„Talsvert af skötusel veiðist líka
sem aukfiski við rækjuveiðar í
Norðursjó og Skagerrak og þær
veiðar yrðu utan friðunar sam-
kvæmt tillögunum,“ segir Roy
Kristensen, landsstjórnarfulltrúi í
suðurdeild Sjómannasambands-
ins.
Sjómannasambandið telur að
líffræðileg rök fyrir svo langri
friðun skötuselsins séu haldlítil.
Eðlilegt sé að afli hafi minnkað
vegna þess að hér er um að ræða
veiðar á tegund sem var
sama og ekkert nýtt fyrir
aðeins tíu árum eða svo.
„Við förum gjarna í
skötuselinn frá lokum rek-
netavertíðar og fram að makríl-
vertíðinni. Sjálfur veiði ég venju-
lega skötusel frá maí til nóvember
en þá hverfur hann af miðunum,“
segir Morten Kristensen frá Valle
í Fiskaren.
ESB hefur lagt til alfriðun
skötusels. Hann er mikið veiddur
í aðildarlöndunum og talið að
sóknin sé komin yfir líffræðileg
hættumörk.
Veiddur skötuselur í Noregi
2001 (tonn):
Norðursjór 1.224
Skagerrak 200
Norðan 62° 3.550
Alls í Noregi 4.974
Vilja að
minna verði
veitt
Norskir fiskifræðingar vara al-
varlega við ofveiði uppsjávar-
fiska, makríls, norsku vorgots-
síldarinnar og kolmunna. Al-
varlegast er ástand kolmunna-
stofnsins, hefur Fiskaren eftir
Reidar Toresen hjá hafrann-
sóknastofnuninni norsku.
„Sífellt yngri árgangar
kolmunna eru veiddir og því
er það bara tímaspursmál
hvenær stofnin hrynur. Þrátt
fyrir viðvaranir hefur sóknin í
kolmunnann ekki minnkað,“
segir Toresen.
Stytting friðunartíma skötusels