Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.12.1961, Page 72

Tímarit Máls og menningar - 01.12.1961, Page 72
TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR sé miðað á kviðinn á sér“. í sannleika sagt kæra Bandaríkjamenn sig kollótta um þetta atriði. í fyrsta lagi vegna þess, að Kúba er ekki sovézk skammbyssa. Kúbumenn, það er víst ekki vanþörf á því að endurtaka það, eru ekki kommúnistar og þeim hefur aldrei komið til hugar að láta reisa stöðvar fyrir rússneskar eldflaugar í landi sínu. í öðru lagi, ef ný heimsstyrjöld skylli á, þá liggur það í augum uppi, að Kúba yrði annað hvort hlutlaus eða þá hernumin af Banda- ríkjamönnum þegar í stað. Og ef eldflaug- um væri beitt í þeirri styrjöld, þá hefði eyj- an enga þýðingu hernaðarlega séð. Eld- flaugum gæti alveg eins verið skotið frá öðrum stöðum. Að segja við Bandaríkja- menn: „Varið ykkur, kommúnistar eru rétt við landamærin og ætla að ráðast á ykkur,“ er hreinasta heimska. En Bandaríkjamenn láta sig samt sem áður hafa það. Þeir láta sig hafa það, af því að þeir hafa verið svo lengi blindaðir af andkommúnískum áróðri og af því að þeir hafa ekki minnstu hug- mynd um hvað kommúnismi er í raun og veru. Að þeirra dómi er kommúnismi allt það, sem virðist vera viðsjárvert og and- stætt hagsmunum Bandaríkjamanna. En kjarna málsins finnum við annars staðar. Hann er fólginn í kerfi sem er jafn- einskorðað og nýlendustefnan og við get- um kallað heimsveldisstefnu. Hún er alls- ráðandi í skiptum Bandaríkja Norður- Ameríku við alla Suður-Ameríku í heild. Ef þessi stefna bíður ósigur á einum stað, þá getur hún gert það alls staðar. Þessi stefna er mjög einföld. Hún minnir mjög á stefnu stórveldanna gömlu í ný- lendumálum, en kosturinn við hana er sá, að öll löggæzla er í höndum heimamanna. Þessi stefna er fólgin í því að koma á slíku sambandi við þau lönd, sem eru skammt á veg komin efnahagslega, að þau einskorði landbúnað sinn við ræktun einnar tegundar og að allir vinni fyrir Bandaríkin, sem hafa svo allar hinar innlendu valdastéttir á sínu bandi. Þetta er t. d. augljóst mál að því er Kúbu varðar. Bandaríkin keyptu sykur af Kúbu- mönnum á hærra verði en á heimsmarkað- inum, ekki vegna þess að þeir séu svo örlát- ir heldur vegna hins, að kostnaðarverð á þeim sykri, sem framleiddur er í Bandaríkj- unum er hátt og það mátti ekki eyðileggja bandaríska sykurrækt með því að flytja inn ódýran sykur. Það hefði auðvitað verið í lófa lagið að reisa einfaldan tollamúr, en það þykir ekki vinsælt að leggja þunga tolla á neyzluvaming. Þess vegna er sykurinn keyptur dýru verði. Þið sjáið undir eins kostinn við þetta: Þá þjóð, sem menn kaupa vaming af á hærra verði en á heimsmark- aðinum, hafa þeir algjörlega á sínu valdi. Þeir hafa hana algjörlega á valdi sínu, af því að ef þeir sleppa af henni takinu, þá á hún ekki annars úrkosti en að selja vöru sína á heimsmarkaðsverði, en það þolir efnahag- ur hennar ekki. Svo beina þeir landbúnaðinum inn á þá braut að rækta aðeins eina tegund. Það er t. d. ekki ræktað annað en sykurreyr. Kostn- aðarverðið er eins lágt eins og hugsast get- ur, en sykurinn er samt seldur langt fyrir ofan venjulegt verð. Þetta er það, sem alla kapítalista dreymir um. Fyrst í stað eru fjármálin í sambandi við þennan rekstur í höndum Bandaríkjamanna. Þeir stofna fé- lög, sem eiga sykurhreinsunarstöðvamar eða sykurreyrekmrnar á Kúbu. Þetta krefst nokkurrar fjárfestingar í dollurum af hálfu Bandaríkjamanna, en ágóðinn, sem þeir svo uppskera, rennur aftur jafnharðan til Bandaríkjanna. Hvað græða bændur og verkamenn á Kúbu á þessu? Ekkert, úr því hér er hreinræktuð heimsveldisstefna að verki. Þegar fram í sækir, sjá Bandaríkjamenn sér svo hag í því að koma innlendri auðstétt til valda (eins og sumir Frakkar hafa hug 406

x

Tímarit Máls og menningar

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.