Tímarit Máls og menningar - 01.02.1984, Blaðsíða 124

Tímarit Máls og menningar
bólgna stórutána á Tóta pabba og hún
bregst ókvæða við þegar litla Tóta ryðst
inn á þetta verksvið hennar.
Tóti stóri pabbi er aumkunarverð per-
sóna. Hann (xr líklega fáu ráðið á heim-
ilinu, að minnsta kosti fær hann Iítið að
koma nálægt barni sínu. Tóti stóri er
valtur á fótum um helgar, (Tóta stóra
raunar líka), og virðist mikið til á valdi
táar sinnar. Stórutáarinnar sem er vold-
ugust af öllum tám á löppinni, sú lang-
sterkasta, stórgáfaðasta og fjörugasta á
kvöldin. Pað virðist þvi enginn leikur að
ráða yfir þessari óþægu tá og hemja
hvatir hennar. Að vísu er táin slösuð og
leikur raunar tveim skjöldum í draumn-
um, er bæði á fæti Tóta pabba og í
svuntuvasa Tótu litlu.
Táin sem losnar af og eignast eigið líf
er spennandi kríli. Stundum er hún lin
og lætur lítið á sér kræla en stundum
sprellandi fjörug og hoppar og dansar.
Einkar gott þykir þessari tá að láta toga
dálítið í sig, þá þrútnar hún og stífnar
upp, verður ólm og til alls vís. Táin þessi
er eftirsóknarverð í meira lagi og allar
telpur og konur sáröfunda Tótu af þessu
óviðjafnanlega leikfangi. Tóta er líka
sjálf algerlega á valdi þessarar kitlandi
táar. Hún leikur við hana heima og tek-
ur hana með sér hvert sem hún fer og
stærir sig af henni. Hún tekur hana með
sér í skólann þar sem kynsystur hennar
missa gjörsamlega stjórn á sér af löngun
í stórutána og falast ákaft eftir henni.
Tóta mín, seldu mér tána. Ég skal
gefa þér aleiguna fyrir hana.
Aldrei geri ég það, svaraði Tóta.
Eg skal lána þér litla tá í staðinn,
hún er mátuleg fyrir þig, hvíslaði
stelpan.
Nei, svaraði Tóta. Eg þarf að leika
mér að stærri tám en þú heldur. (bls.
46)
Ég á þetta leikfang! hrópuðu allar
kennslukonurnar og tóku undir sig
stökk og ætluðu að grípa tána. Við
erum svo einmana að við viljum eiga
tá fyrir leikfang! (bls. 65)
Svo stórt og mikilvægt er hlutverk tá-
arinnar í sögunni að raunar má persónu-
gerva hana líka þó að hana skorti ýmsa
persónulega eiginleika. En ekki verður
litið framhjá því að hún er f. o. f. hluti af
karlinum í sögunni og svo mikilvæg
bæði sem slík og sem sjálfstæð vera í
draumnum að allt fjölskyldulífið snýst í
kringum hana.
Tóta er skemmtileg persóna. Hún er
sprellfjörug eins og táin, ung og fersk, til
í hvaða leik sem er. Afar skemmtileg er
lýsingin á Tótu í fyrsta kafla bókarinnar
þar sem hún veltir fyrir sér leyndardóm-
um svefnsins og myrkursins og þráir að
eignast lifandi púka. Hið óvænta ævin-
týri læðist svo til hennar í formi fótarins,
hún tekur á móti því með látalátum og
æsingi sem smám saman þróast í mikla
áfergju.
En hvers vegna vaknar drengur í rúmi
telpunnar? Bendir það ekki augljóslsga
til þess að þar hafi líka sofnað drengur?
Litli drengurinn sem á sér þann draum
að vera stúlka. Hér er komið að túlkun
söguþráðarins. Hvað er höfundurinn að
segja okkur? Það gæti verið ýmislegt en
beinum sjónum að þessu atriði: hvernig
fer umhverfið með draum drengsins?
Móðirin lemur hann burtu svo að hann
er ekki til þegar drengurinn vakir. Hún
reynir líka af öllum mætti að hindra
líkamleg samskipti feðganna sem gjarn-
an vilja vera góðir hvor við annan.
„Ég vil að hann sofi áfram í okkar
rúmi, sagði Tóti stóri pabbi.
Ætlarðu að gera hann að umskiptingi?
spurði Tóta stóra mamma. Hann sefur
hér, þetta er stór strákur.“ (bls. 78)
114