Morgunblaðið - 11.12.2014, Blaðsíða 115

MENNING 115
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 11. DESEMBER 2014
ÁKjarvalsstöðum hefursænski listamaðurinnAndreas Eriksson efnt tilforvitnilegrar og nokkuð
viðamikillar samræðu milli eigin
verka og valinna verka eftir Jóhann-
es S. Kjarval. Áhugi Erikssons á ís-
lenska listamanninum mun hafa
vaknað er hann sá bók um þann síð-
arnefnda fyrir fáeinum árum. Sam-
ræðan skiptist í tvær sýningar með
verkum eftir þá báða, þótt verk Er-
ikssons séu í meirihluta. Annars
vegar er það „Andreas Eriksson:
Roundabouts“ í vestursal og hins
vegar „Kjarval: Efsta lag / Top Soil“
í austursal, en hann titlar sig raunar
sýningarstjóra þeirrar sýningar,
þótt hann eigi þar sjálfur fjölda
verka. Auk þess sýnir Eriksson eig-
in verk í millirými safnsins og eru
þau í samspili við umhverfið úti fyr-
ir.
Í „Roundabouts“ sýnir Eriksson
stór landslagsverk sín auk nokkurra
smærri, ásamt verkum eftir Kjarval.
Verkin fá gott andrými í salnum og
samstilling þeirra er yfirveguð. Það
skiptir Eriksson, líkt og Kjarval,
miklu hvernig málningin er lögð á
flötinn; pensilför eru oft sýnileg og
litasamsetningar óvæntar. Málunar-
aðferð beggja mótast af nálægð við
bæði efnivið málverksins og fyrir-
bæri náttúrunnar og er auðvelt að
koma auga á vensl milli verka
þeirra; skyggnst er ofan í svörðinn,
ef svo má segja. Í voldugum og oft á
tíðum áhrifaríkum verkum býr skóg-
ar- eða klettalandslag á mörkum
hins óhlutbundna, sem og gjarnan
dulúðugt andrúmsloft. Áhugavert er
að sjá myndir Kjarvals í því sam-
hengi sem hér verður til, einkum
landslagsverk hans, en þó einnig
portrettverk sem á sér merkilega
mikinn samhljóm með lítt hlut-
bundnum verkum Erikssons. Verk
Erikssons gætu vitaskuld staðið ein
og sér en sýningin í heild felur í sér
eins konar íhugun um verk Kjarvals,
og vekur jafnframt til umhugsunar
um tengsl milli náttúruskynjunar og
þess að mála mynd.
Sýningin „Kjarval: Efsta lag“ í
austursalnum er sundurleitari en
felur engu að síður í sér marghátt-
aðar og athyglisverðar vangaveltur
um starf þessara málara og um list-
ræna endursköpun náttúrufyrir-
brigða. Þar hefur Eriksson m.a. tek-
ið í sundur trjágreinar, sett þær
aftur saman og steypt í brons. Þá
hefur hann einnig steypt í brons
hrúgur eftir moldvörpur sem mynda
óvænt samtal við hraunið í verkum
Kjarvals. Bronsfuglar, afsteypur
fugla sem drápust er þeir létu
blekkjast af landslagsspeglunum í
gluggum á húsi Erikssons, minna á
þá tilhneigingu margra að horfa ein-
ungis á „efsta lagið“ í málverkum og
á myndina sem slíka – og láta á viss-
an hátt glepjast af henni – en fara
jafnframt á mis við þá merkingu sem
tengist undirlaginu og starfi lista-
mannsins. Með því að taka úr römm-
um og hengja þétt saman nokkur
málverk Kjarvals er vísað til þess
víðáttumikla landslags sem varð
kveikjan að verkum hans. Á hinn
bóginn undirstrikar Eriksson þá
staðreynd að „landslagið“ er ein-
ungis stór flötur sem þakinn hefur
verið olíumálningu sem áhorfandinn
leggur í landslagstengda merkingu.
Endurteknar ferðir Kjarvals út í
náttúruna og listrænt atferli hans er
dregið fram í þessari „innsetningu“
og í vali annarra verka sem varpa
ljósi á hinn næma, frjóa og sístarf-
andi málara. Íhugult atferli Eriks-
sons sjálfs endurspeglast í vali á
verkum eftir Kjarval og í eigin list-
sköpun og athugunum – og þannig
mætast óvænt listamenn ólíkra tíma
og landa í könnun á innra lífi í sam-
spili við ytri veruleika. Á þessum
vönduðu sýningum má fá innsýn í
myndlist Erikssons með vissri hlið-
sjón af verkum Kjarvals; sýning-
argestum eru þannig látnir lyklar í
té – um leið og þeim býðst að skoða
hefðina í endurnýjuðu ljósi.
Merkingin í málningunni
Listasafn Reykjavíkur –
Kjarvalsstaðir
Andreas Eriksson: Roundabouts –
Kjarval: Efsta lag / Top Soil
bbbbn
Til 4. janúar 2015. Opið alla daga kl. 10-
17. Aðgangur kr. 1.300, árskort kr.
3.300. Námsmenn 25 ára og yngri kr.
650, hópar 10+ kr. 760, 18 ára og yngri
og öryrkjar: ókeypis. Sýningarstjóri:
Andreas Eriksson.
ANNA JÓA
MYNDLIST
Morgunblaðið/Einar Falur
Eriksson „Íhugult atferli Erikssons sjálfs endurspeglast í vali á verkum eftir Kjarval og í eigin listsköpun og athug-
unum – og þannig mætast óvænt listamenn ólíkra tíma og landa í könnun á innra lífi í samspili við ytri veruleika.“
Málverk Eitt stórra málverka
Erikssons, Kofi Teds Kaczynskij.
Ein frægasta myndin af Bangsímon, bangsanum vina-
lega sem nefnist Winnie the Pooh upp á ensku, var sleg-
in hæstbjóðanda á uppboði í Bretlandi á 314.500 pund,
rúmlega 60 milljónir króna. Var það þrefalt matsverð
myndarinnar.
Blekteikning myndskreytisins E.H. Shepard af
Bangsímon að leik ásamt vinum sínum Gríslingi og
Kristófer birtist fyrst árið 1928 í annarri bók A.A.
Milne um félagana, The House At Pooh Corner, en hún
nefnist Húsið á Bangsahorni í þýðingu Guðmundar
Andra Thorssonar.
Teikningin hefur verið í einkasafni síðan á áttunda
áratugnum. Hún var ein nokkurra eftir Shepard sem
voru boðnar upp hjá Sotheby’s og sú langdýrasta.
Dýr mynd af Bangsímon og
vinum hans seld á uppboði
Verðmæt Teikning E.H. Shepard af félögunum birtist fyrst á
prenti 1928, í annarri bók A.A. Milne um Bangsímon og vini hans.
Lína langsokkur (Stóra sviðið)
Lau 13/12 kl. 13:00 29.k. Lau 27/12 kl. 13:00 Lau 17/1 kl. 13:00
Sun 14/12 kl. 13:00 30.k. Sun 28/12 kl. 13:00 Sun 18/1 kl. 13:00
Lau 20/12 kl. 13:00 Aukas. Lau 3/1 kl. 13:00 Lau 24/1 kl. 13:00
Sun 21/12 kl. 13:00 31.k. Sun 4/1 kl. 13:00 Sun 25/1 kl. 13:00
Fös 26/12 kl. 13:00 Lau 10/1 kl. 13:00 Lau 31/1 kl. 13:00
Fös 26/12 kl. 16:00 Sun 11/1 kl. 13:00 Sun 1/2 kl. 13:00
Sterkasta stelpa í heimi á Stóra sviði Borgarleikhússins!
Dúkkuheimili (Stóra sviðið)
Þri 30/12 kl. 20:00 Frums. Sun 4/1 kl. 20:00 4.k. Sun 11/1 kl. 20:00 7.k.
Fös 2/1 kl. 20:00 2.k Mið 7/1 kl. 20:00 5.k. Fim 15/1 kl. 20:00 8.k.
Lau 3/1 kl. 20:00 3.k. Fim 8/1 kl. 20:00 6.k.
Sígilt meistarastykki Ibsen í nýrri þýðingu Hrafnhildar Hagalín
Kenneth Máni (Litla sviðið)
Lau 13/12 kl. 20:00 Fös 9/1 kl. 20:00 Fös 16/1 kl. 20:00
Lau 27/12 kl. 20:00 Lau 10/1 kl. 20:00 Lau 17/1 kl. 20:00
Nýjar aukasýningar komnar í sölu!
Beint í æð (Stóra sviðið)
Fös 12/12 kl. 20:00 Sun 14/12 kl. 20:00 aukas. Lau 20/12 kl. 20:00 aukas.
Lau 13/12 kl. 20:00 aukas. Fös 19/12 kl. 20:00 aukas. Lau 27/12 kl. 20:00 aukas.
ATH janúar sýningar komnar í sölu!
Bláskjár (Litla sviðið)
Þri 3/2 kl. 20:00 Mið 4/2 kl. 20:00
Fyrsta verðlaunaleikritið sem gerist í Kópavogi
Jesús litli (Litla sviðið)
Fim 11/12 kl. 20:00 6.k. Sun 14/12 kl. 20:00 8.k. Mán 29/12 kl. 20:00
Fös 12/12 kl. 20:00 7.k. Sun 28/12 kl. 18:00 aukas.
Sun 14/12 kl. 18:00 aukas. Sun 28/12 kl. 20:00
Fimm stjörnu mannbætandi leikhúsupplifun!
Jólahátíð Skoppu og Skrítlu (Nýja sviðið)
Lau 13/12 kl. 13:00 aukas. Sun 14/12 kl. 15:00 aukas. Sun 21/12 kl. 13:00
Lau 13/12 kl. 15:00 Lau 20/12 kl. 13:00 Sun 21/12 kl. 15:00 aukas.
Sun 14/12 kl. 13:00 Lau 20/12 kl. 15:00 aukas. Fös 26/12 kl. 14:00
Bestu vinkonur barnanna koma okkur í hátíðarskap
Beint í æð! –★★★★ , S.J. F.bl.
★★★★ – SGV, MblHamlet –
Tjarnargötu 12 | 101 Reykjavík | sími 527 2100 | tjarnarbio.is
MP5 (Aðalsalur)
Fös 12/12 kl. 20:00 Mán 15/12 kl. 20:00
Ævintýrið um Augastein (Aðalsalur)
Sun 14/12 kl. 14:00
Lífið (Aðalsalur)
Sun 18/1 kl. 13:00 Sun 18/1 kl. 15:00
Lísa og Lísa (Aðalsalur)
Fös 9/1 kl. 20:00 Lau 17/1 kl. 20:00 Fös 23/1 kl. 20:00
Lau 10/1 kl. 20:00 Sun 18/1 kl. 20:00 Lau 24/1 kl. 20:00
JOHNNY AND THE REST í Tjarnarbíó (Aðalsalur)
Lau 20/12 kl. 19:30
Aðventa (Aðalsalur)
Sun 14/12 kl. 20:00
leikhusid.is Konan við 1000° – ★★★★ „Í stuttu máli fá töfrar leikhússins að njóta sín“
– Morgunblaðið
Sjálfstætt fólk - hetjusaga (Stóra sviðið)
Þri 23/12 kl. 13:00 Forss. Fös 9/1 kl. 19:30 6.sýn Fös 23/1 kl. 19:30 12.sýn
Fös 26/12 kl. 19:30 Frums. Lau 10/1 kl. 19:30 7.sýn Lau 24/1 kl. 19:30 13.sýn
Lau 27/12 kl. 19:30 2.sýn Fim 15/1 kl. 19:30 8.sýn Fim 29/1 kl. 19:30 14.sýn
Fös 2/1 kl. 19:30 3.sýn Fös 16/1 kl. 19:30 9.sýn Fös 30/1 kl. 19:30 15.sýn
Lau 3/1 kl. 19:30 4.sýn Lau 17/1 kl. 19:30 10.sýn Lau 31/1 kl. 19:30 16.sýn
Fim 8/1 kl. 19:30 5.sýn Fim 22/1 kl. 19:30 11.sýn
Ný sviðsetning frá sömu listamönnum og færðu okkur Engla alheimsins.
Karitas (Stóra sviðið)
Fös 12/12 kl. 19:30 23.sýn Sun 4/1 kl. 19:30 27.sýn Sun 18/1 kl. 19:30 29.sýn
Þri 30/12 kl. 19:30 26.sýn Sun 11/1 kl. 19:30 28.sýn Sun 25/1 kl. 19:30 30.sýn
Seiðandi verk sem hefur hlotið frábærar viðtökur. Nýjar sýningar komnar í sölu.
Konan við 1000° (Kassinn)
Mið 7/1 kl. 19:30 38.sýn Mið 14/1 kl. 19:30 40.sýn
Sun 11/1 kl. 19:30 39.sýn Sun 18/1 kl. 19:30 41.sýn
5 stjörnu sýning - einstök leikhúsupplifun.
Leitin að jólunum (Þjóðleikhúsið)
Lau 13/12 kl. 11:00 Sun 14/12 kl. 13:00 Lau 20/12 kl. 14:30
Lau 13/12 kl. 13:00 Sun 14/12 kl. 14:30 Sun 21/12 kl. 11:00
Lau 13/12 kl. 14:30 Lau 20/12 kl. 11:00 Sun 21/12 kl. 13:00
Sun 14/12 kl. 11:00 Lau 20/12 kl. 13:00 Sun 21/12 kl. 14:30
Sívinsælt aðventuævintýri Þjóðleikhússins komið í sölu 10 leikárið í röð.
Ofsi (Kassinn)
Lau 13/12 kl. 17:00 Lau 13/12 kl. 19:30 Aukas. Sun 14/12 kl. 19:30
Sýning sem hefur fengið frábærar viðtökur.
Ævintýri í Latabæ (Stóra sviðið)
Sun 28/12 kl. 13:00 Sun 28/12 kl. 16:30 Mán 29/12 kl. 13:00 Lokas.
Stórsöngleikur fyrir börn á öllum aldri í Þjóðleikhúsinu.
HVERFISGATA 19551 1200 LEIKHUSID.IS MIDASALA@LEIKHUSID.IS