Morgunblaðið - Sunnudagur - 14.12.2014, Blaðsíða 38

38 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 14.12. 2014
Græjur og tækni
Stofnandi Amazon, milljarðamæringurinn Jeff Bezos, lét
hafa eftir sér í vikunni að hann hefði grætt milljarða doll-
ara á misheppnuðum tilraunum fyrirtækisins. „Það er
ekki gaman að mistakast, en fyrirtæki sem prófa sig ekki
áfram – fyrirtæki sem hræðast mistök – enda að lokum
á erfiðum stað og þurfa að taka mikla áhættu.“
Segir mistök einn lykil að velgengni
S
kráaskiptasíðunni Pirate Bay
var lokað af sænskum lög-
regluyfirvöldum í vikunni og
allar dóttursíður hennar
héldust jafnframt lokaðar. Síðan er
sú þekktasta sinnar tegundar á
heimsvísu og notendur hennar hafa
skipt tugum milljóna á mánuði. Um
40 milljón notendur voru virkir þeg-
ar síðan var tekin niður í vikunni og
hún var í 88. sæti yfir vinsælustu
netsíður heims. Paul Pinter, sér-
fræðingur sænsku lögreglunnar í
hugverkastuldi, sagði í samtali við
fjölmiðla að nokkur fjöldi tölva og
netþjóna hefði verið gerður upp-
tækur vegna gruns um brot á höf-
undarrétti.
Er síðan sjálf sek um
höfundarréttarbrot?
Síðunni var lokað eftir að lögreglan
í Stokkhólmi gerði húsleit í höfuð-
stöðvum fyrirtækisins. Svíar hafa
lengi háð baráttu við Pirate Bay en
þetta er í fyrsta skipti í mörg ár
sem síðunni er lokað. Húsleitin var
gerð í kjölfar kvörtunar frá sam-
tökum sem berjast gegn net-
glæpum. Síðast lokuðu yfirvöld síð-
unni árið 2006 en þá lá hún einungis
niðri í þrjá daga. Forsvarsmenn Pi-
rate Bay hafa haldið því fram að
síðan brjóti í raun ekki á höfundar-
rétti listamanna í ljósi þess að not-
endur hlaði niður efni hver frá öðr-
um, síðan sé einungis milliliður.
Fjórir stofnendur síðunnar voru
dæmdir í átta mánaða fangelsi árið
2009 og jafnframt var þeim gert að
greiða margar milljónir dollara í
sektir. Starfsemi síðunnar raskaðist
ekki á meðan þeir sátu bakvið lás og
slá.
Sony-myndum lekið
Bandaríska alríkislögreglan (FBI)
rannsakar nú innbrot í tölvukerfi
Sony Pictures Entertainment sem
framið var í byrjun mánaðar. Farið
var ólöglega inn í innra kerfi fyrir-
tækisins þar sem heilu terabæt-
unum af leynilegum upplýsingum
var stolið og fimm nýjum kvikmynd-
um jafnframt lekið. Kvikmyndirnar
Fury og Annie, sem frumsýna á 19.
desember, voru á topplista Pirate
Bay yfir það efni sem mest hafði
verið sótt að undanförnu. Umtals-
verðu magni persónuupplýsinga var
jafnframt stolið frá fyrirtækinu þar
sem fram koma upplýsingar um allt
frá launum stórleikara til tímasetn-
inga brjóstagjafar eins af yfirmönn-
um fyrirtækisins.
Ævareiðir Norður-
Kóreumenn
Þessi neyðarlegi upplýsingaleki frá
Sony er annað skipti á stuttum tíma
sem fyrirtækið verður fyrir alvar-
legri tölvuárás. Árið 2011 var brotist
inn á netkerfi Playstation-leikjatölvu
fyrirtækisins þar sem fjárhagslegar
upplýsingar um 25 milljónir notenda
voru í hættu. Líkur eru taldar á því
að tölvuþrjótarnir sem stóðu fyrir
árásinni í byrjun mánaðar hafi unn-
ið með yfirvöldum í Norður-Kóreu
sem eru ævareið í garð Sony vegna
myndarinnar The Interview þar
sem leikararnir Seth Rogen og
James Franco fara með hlutverk
karaktera sem falið hefur verið að
ráða Kim Jong-un af dögum. Yf-
irvöld í Norður-Kóreu hafa ekki
svarið árásirnar af sér og fagna því
að þær hafi verið gerðar. Hins veg-
ar verður að hafa í huga að þau
hafa áður reynt að eigna sér að-
gerðir sem þau stóðu í raun ekki
fyrir.
Aðrir taki við kyndlinum
Flestir eru sammála um það að þótt
yfirvöldum takist mögulega að halda
Pirate Bay niðri um einhvern tíma
sé niðurhalsmenningin komin til að
vera. Þá bendir ekkert til að sænsk
yfirvöld hafi tekið yfir netsíður Pi-
rate Bay og einnig ber að hafa í
huga að síðan sjálf hýsti í raun ekki
efnið sem hún miðlaði til notenda –
þó síðan liggi niðri er efnið ennþá
til. Þá var hægt að sækja sér afrit
af gagnagrunni Pirate Bay inni á
síðunni sjálfri og vitað er að margir
notendur höfðu gert slíkt. Því verð-
ur að teljast líklegt að lifni Pirate
Bay ekki við, jafnvel kröftugri en
áður í krafti mikillar fjölmiðlaat-
hygli eins og áður hefur gerst þegar
reynt hefur verið að fella síðuna,
muni sambærilegar síður spretta
upp.
Skráaskipti
hverfa ekki með
Sjóræningjaflóa
SÆNSKA LÖGREGLAN LÉT LOKA SKRÁASKIPTISÍÐUNNI PI-
RATE BAY Í VIKUNNI. VERÐI SÍÐAN EKKI OPNUÐ AÐ NÝJU
MÁ BÚAST VIÐ AÐ NÝJAR SÍÐUR VERÐI EKKI LENGI AÐ
TAKA VIÐ KYNDLINUM.
Halldór A. Ásgeirsson haa@mbl.is
Einn stofnenda Pirate Bay, Fredrik Neij, sést hér leiddur af lögreglu út af Don Mueng-flugvelli í Taílandi í nóvember síð-
astliðnum. Segja má að Pirate Bay eigi stóran þátt í því að ólöglegt niðurhal er í dag hluti af venjulegri dægurmenningu.
AFP
Vörumerki Pirate Bay er nokkurs konar einkennismerki ólöglegs niðurhals.
Jóladagatalssmáforrit með íslensku jólasveinunum er nú fáanlegt í
iTunes-verslun Apple og mögulegt er að hlaða þeim inn á iPhone-
síma og iPod Touch-spilara. Í forritinu er hægt að nálgast upplýs-
ingar um nöfn, komutíma og einkenni allra jólasveinanna. Að auki
fylgja fróðleiksmolar um Grýlu, Leppalúða og Jólaköttinn.
Forritið minnir á hvaða jólasveinn kemur næst til byggða og
áminningin berst daginn áður en jólasveinninn kemur og því eng-
in hætta á því að ruglast á röðinni. Þá er í forritinu skemmti-
legur þrautaleikur sem hægt er að spila til að stytta sér stund-
irnar og drepa tímann fram að jólum og komast í ærlegt
jólaskap.
Þá er einnig hægt að senda upplýsingar eða áminningu á Face-
book í gegnum forritið um hvaða jólasveinn er næstur í röðinni
svo vinir og kunnningjar gleymi ekki því sem máli skiptir. For-
ritið er skreytt með myndum eftir Guðnýju Þorsteinsdóttur.
Jóladagatalið með íslensku jólasveinunum er frítt og hægt að
sækja það í App Store eða í iTunes.
Það er fyrirtækið Gebo Kano sem stendur fyrir útgáfu forrits-
ins. Það er íslenskt hugbúnaðarhús sem sérhæfir sig í upp-
byggilegum og skemmtilegum smáforritum fyrir krakka.
Jólasveinar í símanum
ÍSLENSKU JÓLASVEINARNIR HAFA NÚ HAFIÐ INNREIÐ SÍNA INN Á STAFRÆNU
ÖLDINA OG BIRTAST Í SNJALLSÍMAFORRITI.
Sveinkar eru nú handhægir og stafrænir.
Það eru til mörg skrýtin smáforrit þarna úti
og fyrir suma eru skrýtnir hlutir, skrýtið
fólk, skrýtnar aðstæður það sem gefur lífinu
hrífandi blæ. Eflaust er það ekki algengt
vandamál á Íslandi að fólk týni bílunum sín-
um, leggi þeim einhvers staðar og geti
ómögulega munað hvar. Hins vegar þurfa
þeir, sem lenda ítrekað í slíku, ekki lengur að
örvænta. Carrr Matey er algjörlega sérstætt
snjallsímaforrit sem gerir ráðvilltum öku-
mönnum kleift að finna bílinn sinn aftur á
svipstundu. Fleiri slík forrit eru til, en Carrr
Matey sker sig þó úr hópnum vegna þess
að …
Það talar eins og sjóræningi.
Svo þú leggur í raun ekki bifreiðinni – þú
kastar akkeri. Þú leitar að skipinu þínu á
skjánum, ekki bíl. „Finna fley“ er sérstakur hnappur í forritinu. Hægt er að
stilla skeiðklukku svo lögregl … ég meina sjóherinn sekti þig ekki. Þá er
landakortið í forritinu að sjálfsögðu hannað eins og fjársjóðskort.
APPIÐ
Bíllinn er á
bakborða, kafteinn!
Leitin að bílnum er ævintýri.