Tímarit Máls og menningar - 01.03.1996, Qupperneq 87

Egill Helgason
Níunda sinfónía Haralds Clayton
Sögukaíli úr menningarlífinu
Þegar skráð verður saga íslenskrar tónlistar á ofanverðri tuttugustu
öld er hérumbil víst að eldhugans Haralds Clayton verður að engu
getið. Kannski á hann það heldur ekki skilið, hver veit, en ef nafn hans
verður nefnt er jafnvíst að það verði í örsmárri tilvísunargrein, smá-
letraðri og vandlega falinni; þangað sem er öruggt að enginn flettir
nema höfundurinn í angistarfullri leit að prentvillum.
Það væri líka eftir því samsæri þagnarinnar sem Haraldur Clayton
sagði að hundelti sig á ferðalögum sínum yfir heiminn þveran og
endilangan.
En hvað myndi þá standa, ef svo ólíklega vildi til að Haraldur
Clayton fengi að vera smáletursklausa í íslenskri tónlistarsögu? Kann-
ski eitthvað í þessum dúr:
Clayton, Haraldur: kanadískt tónskáld; óhefðbundinna aðferða
hans við tónsmíðar og þó einkum tónlistarflutning gætti nokkuð
meðal þröngs hóps íslenskra tónlistarmanna og tilraunalista-
manna um miðjan sjöunda áratuginn. Ekki verður þó greint að
Clayton hafi haft nein varanleg áhrif.
Slíkt yrði semsagt skilningsleysið að maður gæti alveg eins flett upp
í símaskrá, nema hvað nafn Haralds Clayton hefur auðvitað aldrei
verið ritað í neina símaskrá.
En þeir sem hittu Harald Clayton gleyma honum seint og vissulega
hafði hann áhrif á sinn hátt; og ef einhver flugufótur er fyrir bolla-
leggingum hans um fiðrildin, þá eru áhrifin löngu orðin veraldar-
söguleg og undanfari ótal kosmískra atburða sem þenjast hægt og
bítandi út í endalausri röð orsaka og afleiðinga, allt út að endimörkum
alheimsins, uns einn daginn að hann staðnæmist augnablik, líkt og
hugsar sinn gang, og springur óforvarendis með hvelli.
TMM 1996:1
77