Tímarit Máls og menningar - 01.03.1996, Síða 125
Að geta ekki elskað hvað sem er
Eins og áður sagði er frásögnin af dvöl-
inni í Dyrunum þröngu mun epískari
og raunsærri en í öðrum verkum Krist-
ínar Ómarsdóttur. I hugarástandssögu
er þó auðvitað mikið um alls lags furður
og flug hlutanna. Fantasían nýtur sín þó
ekki almennilega nema í draumunum
eða prósaljóðunum en þar frelsast lík-
amsbútar frá týndu höfðinu og dansa á
Torgi kyrrðarinnar (67). Eins er lýsingin
á hugarrótinu við komuna á appel-
sínugula ísbarinn skemmtileg en skærir
litir eru áberandi í Dyrunum þröngu:
Ágúst settist niður og appelsínuguli
þjónninn og appelsínugula þernan nálg-
uðust okkur en reyndar nálgaðist appel-
sínuguli þjónninn mig og appelsínugula
þernan nálgaðist Ágúst.
Og appeslínuguli þjónninn beygði sig
yfir mig, rak útúr sér appelsínugula
tunguna með pínulítilli appelsínugulri
ískúlu sem hann stakk á milli rauðra vara
minna.
Appelsínugula þernan gerði nákvæm-
lega það sama við Ágúst.
Ég öskraði uppyfir mig og hljóp á dyr.
(28)
Prósaljóðin, sem flest geta staðið sér,
fjalla þegar best lætur um tilfmningar
sem maður áttaði sig ekki á að væru til
eða að fengjust með orðum (Að vera lítill
ísér, bls. 70). Húmorinn er í samlíking-
unum, sem Kristín er þekkt fyrir að hafa
öðruvísi, t.a.m. er rödd „væmin eins og
púðurdós í apóteki" og torg opnast
„eins og stelpa sem lyftir pilsinu sínu í
hnígandi síðdegissólinni“ enda er Krist-
ín að reyna að ná fram hinu einstaka í
öllum hlutum og tilfinningum.
Skemmtilegar persónur eins og fröken
Sonja Lísa Hrís eru fagnaðarefhi og tekst
Kristínu að fá lesandann til að finna til
með þeirri konu sem aldrei hefur verið
elskuð af jafhingja. Fröken Hrís stýrir
skóla Úthafsþrárinnar og telur sig hafa
miklu hlutverki að gegna við að hafha
allri bælingu. Önnur eftirminnileg per-
sóna er einfaldleikinn sjálfur, Óskar, sem
sífellt vitnar í móður sína: „Draumarnir
verða alltaf að veruleika eins og mamma
sagði alltaf. Þeir vakna til lífsins eins og
dýr úr vetrardvala, þetta sagði hún, fyrst
þeir eru á annað borð í hausnum á
manni.“ (116) Aðalpersónan, Þórunn,
er hins vegar ekki nægilega skýr og les-
andanum finnst hún gefa lítið af sér á
sama hátt og íbúum Dyranna þröngu
fannst. Þetta kemur til vegna þess að
samskipti Þórunnar við bæjarbúa eru of
lík, þ.e. höfundur kallar ekki fram nýjar
hliðar persónu sinnar við ólíkar aðstæð-
ur eða þegar ólíkar manneskjur (tilfinn-
ingar) eigast við.
Höfundareinkenni Kristínar í fyrri
verkum eru einfaldar mannlýsingar
(ævintýrafólk) þar sem atburðarásin
flæðir fram með hugmyndaflugi sögu-
manns. 1 Dyrunum þröngu, vegna raun-
sæisins sem er þrátt fyrir allt sterkur
þráður sögunnar, virðast persónurnar
ekki alveg ná takti við frásagnarháttinn.
Bókin er forvitnileg en höfundur hefði
mátt vinna textann betur því atburðir
eru innbyrðis of líkir og aðalpersónan
ekki nægjanlega skýr. Einnig hefði ég
viljað sjá meira af umgjörð þessarar
draumaveraldar þar sem klukkan í
klukkuturninum: „tottaði snuð, felldi
þung tár á meðan hún horfði á eftir
þessum óteljandi barnavögnum. Svo
sterk er þrá tímans eftir ungviðinu.“
(99)
Marín G. Hrafnsdóttir
TMM 1996:1
115